TSUE uznał przy tym, że prawo do urlopu może wygasnąć tylko, jeśli pracodawca rzeczywiście umożliwił pracownikowi skorzystanie z urlopu w odpowiednim czasie. I co ważne - to pracodawca powinien to udowodnić.
Pracownik, który działał umyślnie, nie będzie chroniony
TSUE zaznaczył, że pracownika trzeba traktować jako słabszą stronę stosunku pracy i mógłby on zostać zniechęcony do powoływania się wobec pracodawcy wprost na przysługujące mu prawa, jeżeli dochodzenie tych praw mogłoby narazić go na zastosowanie przez pracodawcę środków prowadzących do pogorszenia stosunku pracy.
Jeśli natomiast pracodawca jest w stanie udowodnić, że pracownik umyślnie i z pełną świadomością co do konsekwencji nie wystąpił o coroczny płatny urlop po uprzednim umożliwieniu mu rzeczywistego skorzystania z prawa do niego, to prawo Unii nie stoi na przeszkodzie utracie tego prawa ani, w razie ustania stosunku pracy, wynikającemu z tego brakowi wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany coroczny płatny urlop - zaznaczył TSUE.
Czytaj też: Specjalny urlop sposobem na łączenie ciąży z pracą >
Dodał przy tym, że wykładnia przepisów prawa Unii, która mogłaby zachęcać pracownika do umyślnego powstrzymania się od skorzystania z corocznego płatnego urlopu w mających zastosowanie okresach rozliczeniowych lub dozwolonego przeniesienia w celu zwiększenia jego wynagrodzenia w chwili ustania stosunku pracy, byłaby niezgodna z celami, którym służy ustanowienie prawa do corocznego płatnego urlopu. Cele te są związane w szczególności z koniecznością zagwarantowania pracownikowi rzeczywistego wypoczynku w trosce o skuteczną ochronę jego bezpieczeństwa i zdrowia. Trybunał uściślił, że zasady te obowiązują niezależnie od tego, czy chodzi o pracodawcę publicznego (takiego jak kraj związkowy Berlin), czy prywatnego (takiego jak Max-Planck-Gesellschaft).
Czytaj też: Pracodawcy grozi nawet 30 tys. zł kary za zaległe urlopy >
Dwie sprawy, takie samo rozstrzygnięcie
TSUE rozpatrywał dwa pytania dotyczące prawa do urlopu wypoczynkowego.
- Sebastian W. Kreuziger odbywał w administracji kraju związkowego Berlin (Niemcy) płatną aplikację przygotowującą do wykonywania zawodów prawniczych. Podczas ostatnich miesięcy aplikacji nie korzystał z corocznego płatnego urlopu. Po zakończeniu aplikacji zwrócił się o przyznanie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane dni urlopu, czego mu odmówiono. Zaskarżył tę odmowną decyzję przed niemieckimi sądami administracyjnymi.
- Tetsuji Shimizu był zatrudniony przez Max-Planck-Gesellschaft zur Förderung der Wissenschaften („ Max-Planck-Gesellschaft“). Około dwóch miesięcy przed zakończeniem stosunku pracy pracodawca zwrócił się do niego o wykorzystanie pozostającego urlopu (nie zmuszając go jednak do skorzystania z tego urlopu w terminach przez siebie wyznaczonych). T. Shimizu wziął tylko dwa dni urlopu i zażądał zapłaty ekwiwalentu za niewykorzystane dni urlopu, czego mu odmówiono. Dlatego skierował sprawę do niemieckich sądów pracy.
Niemieccy sędziowie zwrócili się na tle tych spraw do TSUE z pytaniem, czy prawo Unii stoi na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu przewidującemu utratę niewykorzystanego corocznego płatnego urlopu i utratę ekwiwalentu pieniężnego za ten urlop w razie niezłożenia przez pracownika wniosku urlopowego przed ustaniem stosunku pracy. Warto w tym miejscu przypomnieć, że prawo UE gwarantuje każdemu pracownikowi prawo do corocznego płatnego urlopu w wymiarze co najmniej czterech tygodni może zostać zastąpione ekwiwalentem pieniężnym tylko w razie ustania stosunku pracy.
Wyroki TSUE z 6 listopada 2018 roku w sprawach C-619/16 i C-684/16 Sebastian W. Kreuziger przeciwko Land Berlin oraz Max-Planck-Gesellschaft zur Förderung der Wissenschaften eV przeciwko Tetsujiemu Shimizu.
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX Kadry:
Analizy:
Zasady udzielania i wykorzystywania urlopu wypoczynkowego >
Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy >
Urlop wypoczynkowy w dodatkowym zatrudnieniu >
Ustalanie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy >
Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia >
Obowiązek wykorzystania urlopu >
Procedury:
Zasady przyznawania i wypłaty świadczeń urlopowych >
Ustalanie stażu pracy pracownika >
Ustalenie wymiaru urlopu wypoczynkowego w sytuacji korzystania z urlopu wychowawczego >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
