W marcu 2025 r. emerytury i renty wypłacane przez ZUS pobierało 8 009,1 tys. świadczeniobiorców. Osoby pobierające emeryturę stanowiły 79,2 proc., rentę z tytułu niezdolności do pracy - 6,2 proc., a rentę rodzinną - 14,6 proc. świadczeniobiorców. Waloryzacja świadczeń od dnia 1 marca 2025 r. została przeprowadzona na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2024 r., poz. 1631 z późn. zm., dalej: ustawa emerytalna). Polegała ona na podwyższeniu kwoty świadczenia, w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2025 r. wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 105,5 proc.
Czytaj również: Najniższa emerytura w grudniu 2024 r. wynosiła 0,02 zł. Pobierały ją 2 osoby: solidarnie kobieta i mężczyzna>>
Nowe, wyższe kwoty świadczeń
Od dnia 1 marca 2025 r. zostały podwyższone kwoty najniższych emerytur i rent:
- emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna o 97,95 zł, z 1 780,96 zł do 1 878,91 zł;
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy o 73,46 zł, z 1 335,72 zł do 1 409,18 zł.
Kwoty najniższych rent przysługujących na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych stanowią 120 proc. kwot świadczeń najniższych, o których mowa wyżej i wzrosły:
- renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową oraz renta rodzinna wypadkowa o 117,54 zł, z 2 137,15 zł do 2 254,69 zł,
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową o 88,15 zł, z 1 602,87 zł do 1 691,02 zł.
Świadczenia najniższe i niższe od najniższej emerytury
Z opublikowanej właśnie analizy „Struktura wysokości świadczeń wypłacanych przez ZUS po waloryzacji w marcu 2025 roku” wynika, że po waloryzacji emerytury i renty w ustawowej najniższej wysokości otrzymuje 399,2 tys. osób (bez osób pobierających emerytury i renty na mocy umów międzynarodowych oraz bez emerytur i rent osób posiadających także prawo do świadczenia rolniczego). W porównaniu z marcem 2024 r., liczba osób pobierających świadczenia w wysokości najniższej była niższa o 4,2 proc. W przypadku osób pobierających emerytury w wysokości najniższej, ich liczba zmniejszyła się o 3 proc., pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy o 6,3 proc., a w przypadku rent rodzinnych - o 3,4 proc.
W wyniku waloryzacji emerytury i renty (łącznie z dodatkami pielęgnacyjnymi i dla sierot zupełnych) wypłacane przez ZUS wzrosły średnio miesięcznie o 210,87 zł na osobę, z tego:
- emerytury o 217,59 zł,
- renty z tytułu niezdolności do pracy (w przypadku zbiegu uprawnień do emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy rencista występuje raz złączną kwotą emerytury i renty) o 165,56 zł,
- renty rodzinne o 193,01 zł.
Cena promocyjna: 296.1 zł
|Cena regularna: 329 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 98.7 zł
Zmiany w strukturze wysokości świadczeń
Co ważne, jak twierdzi ZUS, tegoroczna waloryzacja na poziomie 105,5 proc. wpłynęła na rozkład wysokości emerytur i rent, powodując zmiany w strukturze. I tak, jeśli chodzi o wysokość emerytur, to systematycznie rośnie liczba osób pobierających emeryturę w wysokości niższej niż najniższa ustawowa wysokość emerytury. W marcu 2024 r. było ich 403,8 tys. a w marcu 2025 r. - 437,9 tys. (tj. wzrost o 8,4 proc.).
ZUS zauważa, że w marcu 2025 r. liczba osób pobierających emerytury w wysokości do 500,00 zł wyniosła 27,7 tys. i wzrosła o 9,2 proc. w porównaniu do marca poprzedniego roku (25,4 tys.). Są to osoby, których kapitał emerytalny w momencie przejścia na emeryturę był bardzo niski. Spośród 27,7 tys. osób pobierających emerytury w wysokości do 500 zł 7,9 tys. świadczeniobiorców pobierało emeryturę w wysokości do 100 zł (w marcu 2024 r. 6,9 tys.). Największy odsetek osób - 10,5 proc. pobiera emeryturę w przedziale wysokości od 2 800,01 zł do 3 200,00 zł.
W marcu 2025 r. Zakład odnotował duży wzrost liczby osób pobierających emerytury w wysokości:
- powyżej 7 000 zł - ich liczba wyniosła 622,7 tys. i w stosunku do marca 2024 r. (473 tys. emerytów) wzrosła o 149,7 tys. świadczeniobiorców czyli o 31,6 proc.,
- ponad 10 000 zł pobierało emeryturę 134,1 tys. osób, w tym 7 tys. pobierało emeryturę w wysokości ponad 15 000 zł.
Jeśli chodzi wysokość emerytury według płci, to ZUS zauważa, że w populacji kobiet:
- 38,4 proc. pobiera emeryturę w wysokości do 2 800,00 zł,
- 7 proc. w przedziale wysokości 2 800,01 - 3 000 zł,
- 6,5 proc. w przedziale od 3 000,01 zł do 3 200 zł,
- 5,8 proc. od 3 200,01 do 3 400 zł,
- 5,1 proc. od 3 400,01 do 3 600 zł,
- 37,2 proc. w wysokości powyżej 3 600 zł (w tym 9,5 proc., tj. 361,5 tys. kobiet w przedziale wysokości od 5 000 zł do 6 500 zł, a 6,3 proc., tj. 240,9 tys. kobiet powyżej 6 500 zł).
W populacji mężczyzn tendencja jest odwrócona. W przedziale wysokości do 3 600 zł odsetek mężczyzn pobierających emerytury jest niższy niż w populacji kobiet. Począwszy od przedziału wysokości od 3 800,01 zł do 4 000 zł i w każdym kolejnym, odsetek mężczyzn pobierających emeryturę jest wyższy niż w populacji kobiet. W przedziale wysokości 7 000,01 zł i więcej zł odsetek ich jest najwyższy i wynosi 17,6 proc.
Emeryturę w wysokości:
- powyżej 3 800 zł pobiera 69,5 proc. mężczyzn,
- powyżej 5 000 zł – 43,7 proc. (w przypadku kobiet – 15,8 proc.), w tym: o w wysokości od 5 000,01 do 6 500 zł - 21,3 proc. emerytów, a zaś powyżej 6 500 zł – 22,4 proc. (tj. 568,1 tys. mężczyzn emerytów). W stosunku do marca 2024 r. liczba mężczyzn emerytów wzrosła o 172,8 tys. co oznacza wzrost o ponad 1,4 raza wyższy niż wzrost w tym przedziale wysokości w populacji kobiet.
Jeśli chodzi o wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy, to po waloryzacji w marcu 2025 r. 51,8 proc. osób pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy w wysokości pomiędzy 1 400,01 zł a 2 400 zł. Największy wpływ na tak wysoki odsetek mają renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy pobierane w wysokości najniższej równej 1 409,18 zł oraz renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w wysokości najniższej równej 1 878,91 zł.
Jeśli zaś chodzi o wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy według płci, to wśród pobierających emerytury dominują kobiety stanowiąc 60 proc. tej populacji, natomiast w przypadku osób pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy przeważają mężczyźni stanowiąc 65,4 proc. populacji. Najwyższy odsetek kobiet, tj. 19,1 proc. pobiera renty w wysokości od 1 400,01 zł do 1 600 zł, w przypadku mężczyzn odsetek ten wynosi 13,6 proc. - Należy również zauważyć, że znacznie wyższy odsetek mężczyzn, tj. 17,1 proc. pobiera renty w wysokości powyżej 5 000 zł, podczas gdy odsetek kobiet to 13,9 proc. - zauważają autorzy opracowania.
Sprawdź również książkę: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz >>
Emerytury pomostowe i nauczycielskie świadczenia kompensacyjne
Waloryzacja emerytur pomostowych i nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, nie uwzględnionych w prezentowanej wcześniej strukturze wysokości emerytur i rent, podlegała takim samym zasadom, tj. podwyższeniu kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2025 r. wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 105,5 proc.
Od dnia 1 marca 2025 r. kwota najniższej emerytury pomostowej oraz kwota najniższego nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, analogicznie jak w latach poprzednich, jest równa kwocie najniższej ustawowej wysokości emerytury i wynosi obecnie 1 878,91 zł. Emerytury pomostowe i nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są z punktu widzenia pracownika świadczeniami bardzo korzystnymi, umożliwiają, bowiem przy spełnieniu koniecznych warunków, zakończenie pracy zawodowej znacznie wcześniej niż w przypadku przejścia na emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym.
Emerytura pomostowa przysługuje zarówno mężczyznom, jak i kobietom, spełniającym warunki wiekowe oraz warunki dotyczące okresów składkowych, nieskładkowych oraz terminów i okresów wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych dla nauczycieli. Aby otrzymać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne ubezpieczony musi przepracować, jako nauczyciel, co najmniej 20 lat w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.
Jak podaje ZUS, w marcu 2025 r. emerytury pomostowe pobierało 39,2 tys. osób, w porównaniu z analogicznym okresem 2024 r. liczba ta zmniejszyła się o 2,3 proc. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne pobierało 11,3 tys. osób i w porównaniu z analogicznym okresem 2024 r. liczba ta zmalała o 9,6 proc.
Wśród pobierających emerytury pomostowe mężczyźni stanowili 90,7 proc. populacji. Wynika to ze znacznie większej liczby mężczyzn zatrudnionych przy pracach ciężkich typu: prace przeładunkowe, górnictwo lub hutnictwo. Natomiast wśród pobierających nauczycielskie świadczenia kompensacyjne przeważały kobiety - 70,9 proc. populacji, co wynika ze znacznie większej liczby kobiet pracujących w edukacji. W strukturze wysokości emerytur pomostowych najwyższy odsetek - 14,4 proc. stanowią osoby pobierające świadczenia w wysokości od 4 500,01 zł do 5 000 zł.
W przypadku nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych najwyższy odsetek - 25,4 proc. to osoby pobierające świadczenia z przedziału od 4 000,01 zł do 4 500 zł. Porównując struktury wysokości pobieranych emerytur pomostowych oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych zauważamy, że nauczycielskie świadczenia kompensacyjne w wysokości powyżej 5 000 zł pobiera tylko 15,9 proc. świadczeniobiorców, podczas gdy emerytury pomostowe w takiej wysokości pobiera 53,3 proc. osób.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
