Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował informację pt.: „Struktura wysokości świadczeń wypłacanych przez ZUS po waloryzacji w marcu 2023 roku”. Waloryzacja/podwyższenie świadczeń od dnia 1 marca 2023 r. została przeprowadzona na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 504, z późn. zm.) – tzw. ustawa emerytalna oraz ustawy z dnia 27 października 2022 o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2461) – tzw. ustawa zmieniająca.
Waloryzacja od dnia 1 marca 2023 r. polegała na podwyższeniu kwoty świadczenia, w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2023 roku wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 114,8 proc. (M.P. 2023, poz. 185), przy czym kwota waloryzacji nie mogła być niższa niż gwarantowana kwota waloryzacji wynosząca 250 zł.
Zgodnie z ustawą zmieniającą, od dnia 1 marca 2023 roku zostały podwyższone kwoty najniższych emerytur i rent:
- emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna o 250,00 zł, z 1 338,44 zł do 1 588,44 zł,
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy o 187,50 zł, z 1 003,83 zł do 1 191,33 zł.
Kwoty najniższych rent przysługujących na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych stanowią 120 proc. kwot świadczeń najniższych, wzrosły:
- renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą
- zawodową oraz renta rodzinna wypadkowa o 300,00 zł, z 1 606,13 zł do 1 906,13 zł,
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową o 225,00 zł, z 1 204,60 zł do 1 429,60 zł.
Czytaj w LEX: Ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób mających ustalone prawo do emerytury lub renty >
Czytaj również: Przeliczenie emerytur dla wszystkich kobiet z chwilą ukończenia 65. roku życia?
Skutki marcowej waloryzacji
Jak podał ZUS, po waloryzacji emerytury i renty w ustawowej najniższej wysokości otrzymuje 441,1 tys. osób (bez osób pobierających emerytury i renty na mocy umów międzynarodowych oraz bez emerytur i rent osób posiadających także prawo do świadczenia rolniczego). W porównaniu z marcem 2022 r. liczba osób pobierających świadczenia w wysokości najniższej spadła o 5,1 proc. W przypadku osób pobierających emerytury w wysokości najniższej wystąpił spadek o 7,1 proc., pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy o 7,7 proc., a w przypadku rent rodzinnych odnotowano wzrost o 2 proc.
Czytaj w LEX: Zmniejszanie i zawieszanie emerytur i rent z FUS w związku z osiąganiem przychodu w państwach członkowskich UE >
W wyniku waloryzacji emerytury i renty (łącznie z dodatkami pielęgnacyjnymi i dla sierot zupełnych) wypłacane przez ZUS wzrosły średnio miesięcznie o 429,45 zł na osobę, z tego:
- emerytury o 446,01 zł,
- renty z tytułu niezdolności do pracy o 338,76 zł,
- renty rodzinne o 388,85 zł.
W przypadku emerytur znacząco wzrosła liczba osób pobierających emerytury w wysokości powyżej 7 000 zł. W marcu 2022 r wynosiła ona 108 tys. a w marcu br. wyniosła 258,8 tys. zatem w porównaniu z rokiem poprzednim była wyższa o 150,8 tys., czyli o 139,6 proc. Emerytury w wysokości ponad 10 000 zł pobierało 36,9 tys. osób, w tym 1 008 świadczeniobiorców, którzy pobierali emeryturę w wysokości ponad 15 000 zł.
Największy odsetek emerytur - 13,8 proc. - to emerytury w przedziale wysokości od 2 200,01 zł do 2 600 zł.
Sprawdź w LEX: Jakie limity obowiązują emeryta, który otworzył JDG, aby nie stracił prawa do emerytury lub nie była ograniczona jej wysokość? >
Jak podkreśla ZUS, jeśli chodzi o emerytury niższe niż najniższe gwarantowane, to są to przede wszystkim emerytury z nowego systemu. Ich liczba rośnie systematycznie - w marcu 2022 r. było to 341,3 tys., a w marcu 2023 r. już 368,5 tys. (wzrost o 8 proc.). Rozpatrując wysokość tych emerytur (bez dodatków pielęgnacyjnych) zauważamy, że w marcu 2023 r., w porównaniu z analogicznym okresem roku 2022, nastąpił spadek o 10,7 proc. liczby osób pobierających emerytury w wysokości do 500 zł. Są to osoby, których kapitał emerytalny w momencie przejścia na emeryturę był bardzo niski. W marcu 2022 r. liczba tych osób wynosiła 28,4 tys. a w marcu 2023 r. 25,3 tys. W 2022 r. w liczbie tej 5,5 tys. osób pobierało emerytury w wysokości do 100 zł, w 2023 r. takich osób było 6,1 tys., ich liczba wzrosła zatem o 10,4 proc.
Czytaj w LEX: Nabywanie prawa do emerytury a obowiązki płatników składek >
Emerytury kobiet i mężczyzn
- Analizując liczbę osób pobierających emerytury według płci zauważamy, że w populacji kobiet 42,5 proc. z nich pobiera świadczenia w wysokości do 2 400 zł, w przedziale wysokości 2 400,01 – 2 600 zł odsetek ten wyniósł 9 proc., w kolejnych dwóch przedziałach od 2 600,01 zł do 2 800 zł i od 2 800,01 do 3 000 zł odsetek maleje odpowiednio do 7,8 proc. i do 6,4 proc. Emeryturę w wysokości powyżej 3 000 zł pobiera 34,5 proc. populacji kobiet. W porównaniu z analogicznym okresem 2022 roku liczba kobiet pobierających emerytury w wysokości powyżej 5 000 zł wzrosła o 160,6 tys., tj. ponad 2,3 raza. Emeryturę w przedziale wysokości od 5 000 zł do 6 500 zł pobierało 5,1 proc. populacji (tj. 188,2 tys. kobiet), emerytury powyżej 6 500 zł - 2,5 proc. (tj. 89,2 tys.) populacji kobiet – czytamy w informacji ZUS.
W populacji mężczyzn tendencja jest odwrotna. W przedziałach wysokości do 3 000 zł odsetek mężczyzn pobierających emerytury jest niższy niż w populacji kobiet. Od przedziału wysokości pomiędzy 3 000,01 zł a 3 200 zł i w każdym kolejnym przedziale, odsetek mężczyzn pobierających emeryturę jest wyższy niż w populacji kobiet. W przedziale wysokości pomiędzy 4000,01 zł a 4500 zł odsetek ten jest najwyższy i wynosi 10,7 proc. Emeryturę w wysokości powyżej 3 000 zł pobiera 73,6 proc. populacji mężczyzn.
Odsetek mężczyzn pobierających emerytury w wysokości powyżej 5 000 zł stanowi 26,7 proc. tej populacji, natomiast odsetek kobiet wynosi tylko 7,6 proc. W porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego populacja mężczyzn pobierających emeryturę w tej wysokości wzrosła o 274,9 tys., co stanowi ponad 1,7 raza większy wzrost niż w populacji kobiet. Mężczyźni pobierający emeryturę w wysokości w przedziale od 5 000,01 do 6 500 zł stanowili 15,7 proc., zaś pobierający emeryturę w wysokości powyżej 6 500,00 zł – 11 proc. (tj. 267,1 tys. mężczyzn emerytów).
Sprawdź w LEX: Czy z trzynastej i czternastej emerytury DPS może potrącać na odpłatność za pobyt i zapłatę za zakupione leki dla mieszkańca DPS? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
