Skargę złożył obywatel po wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w 2021 r. oddalił jego skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego o odmowie przyznania mu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Tym samym nie przyznano mu świadczenia, choć sprawuje faktyczną opiekę nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (w związku z czym zrezygnował z zatrudnienia).

Czytaj również: NSA: Przyznawanie świadczeń pielęgnacyjnych dla innych osób niż spokrewnione w I stopniu, uzależnione od orzeczenia>>

Rzecznik przystąpił do postępowania przed NSA a teraz - TK

Do postępowania w NSA po stronie tego skarżącego przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich. W piśmie procesowym wskazywał, że prawidłowe odczytanie treści art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 17 ust. 1a u.o.ś.r. prowadzi do wniosku, że skarżący opiekujący się niepełnosprawną w stopniu znacznym babcią jest osobą uprawnioną do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego. W stanie faktycznym sprawy zaktualizował się bowiem wynikający z art. 132 K.r.o. jego obowiązek alimentacyjny, jako obowiązek osoby zobowiązanej w dalszej kolejności. 

Teraz Rzecznikowi doręczono zawiadomienia o wszczęciu postępowania TK w sprawie skargi konstytucyjnej (sygn. akt SK 33/23).

Czytaj w LEX: Uzyskiwanie przez opiekuna emerytury a prawo do świadczenia pielęgnacyjnego >>>

Czytaj w LEX: Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego - komentarz praktyczny >>>

RPO Marcin Wiącek zgłosił udział w tym postępowaniu i wniósł o stwierdzenie, że art. 17 ust. 1a pkt 2  ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 390 ze zm.) w zakresie, w jakim za jedyną przesłankę uprawniającą do świadczenia pielęgnacyjnego osoby wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 4 uznaje legitymowanie się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności przez osoby spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, jest niezgodny z art. 69 i art. 71 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji.

Pierwszy z przepisów art. 69 Konstytucji RP, osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej - głosi art. 69 Konstytucji. Zgodnie zaś z jej art. 71 ust. 1 zdanie drugie, rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych.

Szczegółowe uzasadnienie stanowiska RPO zostanie przedstawione do 23 czerwca 2023 r.    

WZORY DOKUMENTÓW: