Podział majątku wspólnego małżonków obejmuje także pieniądze w PPK

W przypadku rozwodu albo unieważnienia małżeństwa, fundusze zgromadzone na rachunku pracowniczego programu kapitałowego uczestnika, przypadające jego byłemu małżonkowi, są przekazywane mu na rachunek PPK. Jeżeli były małżonek uczestnika nie ma rachunku PPK, możliwy jest zwrot środków w formie pieniężnej. Zwrot może jednak łączyć się z pomniejszeniami.

Jeśli małżeństwo uczestnika PPK, którego z jego współmałżonkiem łączyła wspólność majątkowa, uległo rozwiązaniu – poprzez rozwód albo unieważnienie małżeństwa, środki zgromadzone na rachunku PPK tego uczestnika, przypadające byłemu małżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego, zostają przekazane temu małżonkowi w formie wypłaty transferowej na jego rachunek PPK. Wypłata transferowa na rachunek PPK byłego małżonka jest dokonywana przez instytucję finansową w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia przez niego wniosku i przedstawienia dowodu, że ma prawo do środków zgromadzonych na rachunku uczestnika PPK. Jeżeli były małżonek uczestnika PPK jest stroną więcej niż jednej umowy o prowadzenie PPK, wypłaty transferowej dokonuje się na rachunek PPK wskazany przez niego we wniosku.

Co ważne, były małżonek uczestnika PPK, na rzecz którego dokonywana jest wypłata transferowa, nie płaci podatku dochodowego.

Czytaj również: Wypłata środków z PPK nie musi wiązać się z zapłatą podatku>>
 

Lokata terminowa albo zwrot

W sytuacji, gdy były małżonek uczestnika PPK nie jest stroną umowy o prowadzenie PPK, środki zgromadzone na rachunku PPK uczestnika, przypadające byłemu małżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego:

• są przekazywane w formie wypłaty transferowej na wskazany przez byłego małżonka: rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej (lub rachunek lokaty terminowej prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej), pod warunkiem ich wypłaty po osiągnięciu przez byłego małżonka 60. roku życia albo
• podlegają zwrotowi w formie pieniężnej (na rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej). Zwrot (czyli wycofanie środków przed 60. rokiem życia) wiąże się jednak zasadniczo z określonymi pomniejszeniami - nie mają one miejsca w przypadku, gdy były małżonek nabył prawo do emerytury.

Zarówno taka wypłata transferowa, jak i zwrot, powinny zostać dokonane w terminie 3 miesięcy od dnia przedstawienia instytucji finansowej przez byłego małżonka uczestnika PPK dowodu, że środki zgromadzone na rachunku PPK uczestnika PPK przypadły temu byłemu małżonkowi.

Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Pracownicze plany kapitałowe. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, zwią ebook

Sprawdź  

Wymagania dotyczące lokaty terminowej

Jeżeli były małżonek uczestnika PPK chce, aby przysługujące mu środki zostały przekazane na rachunek lokaty terminowej, instytucja finansowa dokona takiej wypłaty transferowej tylko wówczas, gdy w umowie o prowadzenie rachunku tej lokaty przewidziano możliwość dysponowania środkami z PPK na warunkach określonych w art. 99 ust. 1 ustawy o PPK (ustalonymi dla wypłaty po osiągnięciu 60. roku życia). W przypadku, gdy były małżonek wypłaci z lokaty terminowej, po osiągnięciu 60. roku życia: 25 proc. środków jednorazowo, a 75 proc. środków w co najmniej 120 miesięcznych ratach albo całość środków w co najmniej 120 miesięcznych ratach, nie zapłaci podatku dochodowego. W razie wypłaty środków po 60. roku życia, ale bez spełnienia tych przesłanek, zapłaci 19 proc. podatek od zysków kapitałowych od dochodu z tytułu wypłaty 75 proc. środków przekazanych mu z PPK uczestnika PPK. Będzie to miało miejsce, gdy wypłata nastąpi w wyniku likwidacji rachunku terminowej lokaty albo nastąpi zmiana umowy takiego rachunku.

W przypadku wycofania środków z lokaty terminowej przed osiągnięciem przez byłego małżonka 60. roku życia, odpowiednie zastosowanie znajdzie art. 83 ustawy o PPK, określający skutki zwrotu.

Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Pracownicze plany kapitałowe. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, zwią ebook >>

Konsekwencje zwrotu

Przed dokonaniem zwrotu, czyli wycofaniem środków przez byłego małżonka uczestnika PPK przed osiągnięciem przez tego byłego małżonka 60. roku życia:

• w przypadku, gdy dla byłego małżonka prowadzone jest konto ubezpieczonego, o którym mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, instytucja finansowa przekaże ze środków uczestnika PPK, na rachunek bankowy wskazany przez ZUS, 30 proc. środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez podmiot zatrudniający uczestnika PPK, w części przypadającej w wyniku podziału majątku wspólnego na byłego małżonka, a informacja o tej kwocie zostanie zaewidencjonowana na koncie ubezpieczonego (byłego małżonka) jako składka na ubezpieczenie emerytalne. Jeżeli dla byłego małżonka nie jest prowadzone konto ubezpieczonego, instytucja finansowa przekaże te 30 proc. środków na rachunek bankowy wskazany przez ministra właściwego do spraw pracy;
• instytucja finansowa przekaże, ze środków uczestnika PPK, na rachunek bankowy wskazany przez ministra właściwego do spraw pracy, środki pochodzące z wpłaty powitalnej i dopłat rocznych do państwa, w części przypadającej w wyniku podziału majątku wspólnego na byłego małżonka.

Oznacza to, że instytucja finansowa przekaże, na wskazany przez byłego małżonka rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej:

• 70 proc. środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez podmiot zatrudniający uczestnika PPK, w części przypadającej w wyniku podziału majątku wspólnego na byłego małżonka, oraz
• 100 proc. środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez uczestnika PPK jako osobę zatrudnioną, w części przypadającej w wyniku podziału majątku wspólnego na byłego małżonka

- po uprzednim pomniejszeniu o 19 proc. podatek od zysków kapitałowych.

Wskazanych wyżej pomniejszeń nie stosuje się, jeśli były małżonek uczestnika PPK - uprawniony do zwrotu - nie ma jeszcze co prawda 60 lat, ale nabył prawo do emerytury.

Co ważne, przepisy ustawy o PPK dotyczące skutków rozwodu albo unieważnienia małżeństwa oraz podziału majątku wspólnego stosuje się odpowiednio w przypadku:

• ustania wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa uczestnika PPK albo
• umownego wyłączenia lub ograniczenia wspólności ustawowej między uczestnikiem PPK a jego małżonkiem.

Osoba będąca małżonkiem uczestnika PPK nie może w czasie trwania małżeństwa otrzymać zwrotu ani wypłaty transferowej środków zgromadzonych w PPK tego uczestnika w innych przypadkach niż określone powyżej.

Podstawa prawna:

• art. 80-84 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342),
• art. 21 ust. 1 pkt 58c i 58d, art. 30a ust. 1 pkt 11c i 11e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.).

Więcej na temat PPK na mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj. 

Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK.