Zasadą jest, że podstawowa wpłata do PPK, finansowana przez uczestnika tego programu, wynosi 2 proc. jego wynagrodzenia. Jednak uczestnik, którego wynagrodzenie - osiągane z różnych źródeł - w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia, może skorzystać z obniżenia tej wpłaty - nawet do 0,5 proc.
Ważne! Od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 3600 zł., a 1,2-krotność tej kwoty to 4320 zł. Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. płaca minimalna będzie wynosić 4242 zł, a 1,2-krotność tej kwoty - 5090,40 zł. Od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. - w związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia do 4300 zł - limit uprawniający do obniżenia wpłaty podstawowej do PPK będzie wynosić 5160 zł.
Przykład: Uczestnik PPK chce skorzystać z obniżenia swojej wpłaty podstawowej do PPK, ale nie jest pewien, czy przysługuje mu takie uprawnienie. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o PPK, „wynagrodzenie” to podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK, o której mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy (czyli do tzw. 30-krotności), oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli uczestnik PPK chce obniżyć swoją wpłatę podstawową, musi sprawdzić, czy jego wynagrodzenie - zgodnie z tą definicją - nie przekracza 4320 zł.
Czytaj również: Wprowadzenie w błąd przez pracownika zwalnia pracodawcę z odpowiedzialności za brak wpłat do PPK>>
Czynności pracodawcy i uczestnika PPK
Pracodawca ma obowiązek poinformować uczestnika PPK o możliwości obniżenia wpłaty podstawowej, ale to uczestnik podejmuje decyzję w tej sprawie. Jeżeli uczestnik PPK chce skorzystać z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, powinien złożyć podmiotowi zatrudniającemu deklarację, w której określi wysokość tej obniżonej wpłaty (mniej niż 2 proc., ale nie mniej niż 0,5 proc. wynagrodzenia). Deklarację obniżenia uczestnik PPK składa w miesiącu, w którym jego wynagrodzenie, osiągane z różnych źródeł, nie przekroczyło 1,2-krotności płacy minimalnej. Pracodawca nie uwzględnia deklaracji o obniżeniu wpłaty podstawowej albo zmiany tej deklaracji w każdym miesiącu, w którym wynagrodzenie uczestnika PPK u tego pracodawcy przekracza kwotę limitu. Powoduje to, że pracodawca obniża wpłatę podstawową do zadeklarowanej wysokości - począwszy od miesiąca następującego po miesiącu złożenia uwzględnionej deklaracji - w każdym miesiącu, w którym wynagrodzenie uczestnika PPK u tego pracodawcy nie przekracza 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. Natomiast w miesiącach, w których uczestnik PPK otrzymuje u tego pracodawcy wynagrodzenie przekraczające limit, pracodawca oblicza i pobiera wpłatę podstawową, finansowaną przez uczestnika, w wysokości 2 proc. wynagrodzenia.
Przykład: Uczestnik PPK złożył deklarację obniżenia swojej wpłaty podstawowej (do 0,5 proc.) we wrześniu br. Z uwagi na wysokość jego wynagrodzenia, deklaracja ta została uwzględniona przez pracodawcę. Poczynając od wynagrodzenia wypłaconego uczestnikowi w październiku br., finansowana przez niego wpłata podstawowa będzie obliczana i pobierana w wysokości 0,5 proc. wynagrodzenia. Jeżeli jednak w którymś miesiącu wynagrodzenie uczestnika u tego pracodawcy przekroczy 1,2-krotności płacy minimalnej, to w tym miesiącu wpłata podstawowa zostanie obliczona i pobrana w wysokości 2 proc. wynagrodzenia. Uczestnik PPK może podwyższyć stawkę swojej obniżonej wpłaty podstawowej (np. do 1 czy 1,5 proc.) albo zrezygnować z obniżenia. Jeżeli np. w grudniu br. złoży pracodawcy deklarację, w której zrezygnuje z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, to ta rezygnacja będzie obowiązywać od stycznia 2024 roku.
Zatrudnienie w kilku podmiotach
Uczestnik PPK musi pamiętać, że pracodawca będzie weryfikować tylko to wynagrodzenie, które sam wypłaca. Jeżeli uczestnik jest zatrudniony w więcej niż jednym podmiocie, sam musi sprawdzać, czy jego łączne miesięczne wynagrodzenie - osiągane we wszystkich tych podmiotach - nie przekracza kwoty limitu. Jeżeli skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej nawet tylko w jednym miesiącu, mimo że nie był do tego uprawniony, nie będzie miał prawa do dopłaty rocznej za ten rok.
Przykład: Uczestnik PPK jest zatrudniony w spółce A i korzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej w tej spółce. Od listopada 2023 roku będzie zatrudniony także w spółce B - na podstawie zlecenia, z tytułu którego będzie podlegać dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Osoba ta nie może zostać „zapisana” do PPK w spółce B, ale wynagrodzenie otrzymywane przez nią w tej spółce będzie wynagrodzeniem w rozumieniu ustawy o PPK. Uczestnik PPK powinien sprawdzić, czy łączne wynagrodzenie, osiągane przez niego od listopada w spółce A i w spółce B, nie przekroczy kwoty limitu (4320 zł.). Jeżeli tak, to w październiku powinien złożyć w spółce A rezygnację z obniżenia swojej wpłaty podstawowej (rezygnacja ta będzie obowiązywać od listopada). Jeżeli tego nie zrobi i choćby tylko w jednym miesiącu 2023 roku skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, mimo braku takiego uprawnienia, nie otrzyma dopłaty rocznej za 2023 rok.
Więcej na temat PPK na www.mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj.
Podstawa prawna:
Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 46 ze zm.).
Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
