Aby osoba zatrudniona stała się uczestnikiem PPK, podmiot zatrudniający zawiera - w jej imieniu i na jej rzecz - umowę o prowadzenie PPK. Do pracowniczych planów kapitałowych można „zapisać” tylko osobę zatrudnioną w rozumieniu ustawy o PPK - np. pracownika (nie dotyczy to m.in. młodocianego) czy zleceniobiorcę, podlegającego z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Aby dana osoba mogła zostać przyjęta do PPK, musi mieć wymagany okres zatrudnienia.
Czytaj również: Osoba, która zrezygnowała z oszczędzania w PPK, może zmienić decyzję
Potrzebny okres zatrudnienia
Zasadą jest, że podmiot zatrudniający zawiera w imieniu osoby zatrudnionej umowę o prowadzenie PPK nie wcześniej niż po upływie 14 dni zatrudnienia i nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęły 3 miesiące (90 dni) zatrudnienia.
Do okresu zatrudnienia, potrzebnego dla zawarcia w imieniu osoby zatrudnionej umowy o prowadzenie PPK, wlicza się okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy, które miały miejsce w obecnym podmiocie zatrudniającym, a także okresy zatrudnienia w innych podmiotach zatrudniających, jeżeli - z mocy odrębnych przepisów - obecny podmiot zatrudniający jest ich następcą prawnym.
Zobacz procedurę w LEX: Ustalanie okresu 3 miesięcznego zatrudnienia po upływie którego zawiera się umowę o prowadzenie PPK >
Ważne! Osoba zatrudniona, która osiągnęła 55. rok życia, może zostać „zapisana” do PPK tylko na swój wniosek. Do PPK nie można „zapisać” osoby, która ma już co najmniej 70 lat.
Przykład: W dniu 1 maja 2023 r. spółka zatrudniła - na podstawie stosunku pracy - osobę, która w ciągu poprzednich 12 miesięcy była zatrudniona w tej spółce łącznie przez 60 dni (na podstawie dwóch umów zlecenia, z tytułu których zleceniobiorca podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym). Spółka „zapisuje” osoby zatrudnione do PPK w ostatnim dniu przewidzianego na to terminu. W rozpatrywanym przypadku ma czas na „zapisanie” pracownika do PPK do 12 czerwca (10 i 11 czerwca to sobota i niedziela). Gdyby jednak 12 czerwca pracownik miał już ukończone 55 lat, pracodawca mógłby zawrzeć dla niego umowę o prowadzenie PPK tylko na wniosek pracownika o zawarcie tej umowy.
Sprawdź w LEX: Co należy zrobić, jeżeli pracownik posiada podpisaną umowę o prowadzenie PPK u innego pracodawcy? >
Uczestnictwo w PPK z mocy prawa
Stosunek prawny wynikający z umowy o prowadzenie PPK może powstać z mocy prawa. Jeżeli podmiot zatrudniający nie dopełni obowiązku zawarcia umowy o prowadzenie PPK nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęły 3 miesiące (90 dni) zatrudnienia, przyjmuje się, że w pierwszym dniu po upływie tego terminu - z mocy prawa - powstał stosunek prawny wynikający z umowy o prowadzenie PPK pomiędzy osobą zatrudnioną a instytucją finansową, z którą podmiot zatrudniający zawarł umowę o zarządzanie PPK. Umowę o prowadzenie PPK uważa się wówczas za zawartą na warunkach wynikających z umowy o zarządzanie PPK. Gdyby więc pracodawca zatrudnił pracownika np. 1 kwietnia i - wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi - nie zawarł dla tej osoby umowy o prowadzenie PPK do 10 lipca, 11 lipca pracownik stałby się uczestnikiem PPK z mocy prawa.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązki administracyjne i informacyjne podmiotu zatrudniającego wobec uczestnika PPK oraz wybranej instytucji finansowej >
Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe >>
Wpłaty do PPK
Pierwsze wpłaty do PPK oblicza się i pobiera od wynagrodzenia wypłaconego uczestnikowi PPK po powstaniu stosunku prawnego wynikającego z umowy o prowadzenie PPK. Ten stosunek prawny może powstać na skutek zawarcia przez podmiot zatrudniający - w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej - umowy o prowadzenie PPK albo z mocy prawa.
Data powstania stosunku prawnego wynikającego z umowy o prowadzenie PPK ma decydujące znaczenie przy ustaleniu, od którego wynagrodzenia pracownika pracodawca oblicza i pobiera pierwsze wpłaty do PPK. Gdyby pracownik nie był jeszcze uczestnikiem PPK, a - pomimo to - pracodawca obliczył i pobrał wpłaty do PPK z jego wynagrodzenia oraz przekazał je do instytucji finansowej, to te wpłaty byłyby wpłatami nienależnymi i podlegałyby zwrotowi na rzecz finansującego daną wpłatę.
Przykład: Pracodawca zatrudnił pracownika 16 stycznia 2023 r., w związku z czym miał czas na zawarcie - w imieniu i na rzecz tego pracownika - umowy o prowadzenie PPK do 10 maja. Pracodawca nie zrobił tego, ale z wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi 30 maja obliczył i pobrał wpłaty do PPK. W przypadku tego pracownika 11 maja powstał z mocy prawa stosunek prawny wynikający z umowy o prowadzenie PPK. Wpłaty do PPK obliczone i pobrane z wynagrodzenia wypłaconego mu już po powstaniu tego stosunku prawnego (30 maja) powinny trafić do instytucji finansowej – nie będą wpłatami nienależnymi. Termin na dokonanie tych wpłat to 15 czerwca. Natomiast gdyby pracodawca nie tylko nie zawarł dla pracownika umowy o prowadzenie PPK, ale także nie obliczał i nie pobierał wpłat do PPK z wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia, to nie mógłby później np. obliczyć i pobrać zaległych wpłat do PPK przy wypłacie pracownikowi kolejnych wynagrodzeń. W takim przypadku szkodę wyrządzoną pracownikowi niedokonaniem wpłat do PPK pracodawca powinien naprawić na zasadach określonych przepisami kodeksu cywilnego.
Sprawdź w LEX: Jakie będą konsekwencje niezawarcia umowy o prowadzenie PPK w terminie? >
Więcej na temat PPK na www.mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj.
Podstawa prawna:
Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 46).
Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK.
Sprawdź w LEX:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
