– Pilnować wysokości swoich dochodów muszą osoby dorabiające, które są na wcześniejszej emeryturze czy rencie – przypomina Iwona Kowalska-Matis, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. Limity dotyczą bowiem tylko osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Emeryt, który już osiągnął powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna może dorabiać bez żadnych limitów i nie martwić się tym, że ZUS zawiesi lub zmniejszy kwotę wypłacanych mu świadczeń.  

Zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wysokość przysługującej emerytury lub renty może ulec zmniejszeniu lub prawo do tych świadczeń zawieszeniu w przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe powyżej określonej kwoty progowej.

 

Cena
dla Ciebie: 35,70zł
Emerytury i renty w praktyce

Ewa Elżbieta Dziubińska-Lechnio, Eliza Skowrońska

Sprawdź  
POLECAMY

Kiedy ZUS zawiesi lub zmniejszy emeryturę/rentę?

Świadczenie ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu brutto w kwocie przekraczającej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Natomiast w razie osiągania przychodu brutto w kwocie wyższej niż 130 proc. ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.

GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w czwartym kwartale 2020 roku wyniosło 5457,98 zł - to o ponad 289 zł miesięcznie więcej niż w poprzednim kwartale. W związku z tym wzrosną też limity dla dorabiających emerytów.

Ile może dorobić emeryt/rencista w 2020 i 2021 roku?

Od 1 marca 2021 roku do 31 maja 2021 roku kwota przychodu odpowiadająca:

  • 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2020 r. wynosi 3820,60 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
  • 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2020 r. wynosi 7095,40 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

 

Od 1 grudnia 2020 roku do 28 lutego 2021 roku kwota przychodu odpowiadająca:

  • 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2020 r. wynosi 3618,30 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
  • 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2020 r. wynosi 6719,70 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

 

Od 1 września 2020 roku do 30 listopada 2020 roku kwota przychodu odpowiadająca:

  • 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2020 r. wynosi 3517,20 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
  • 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2020 r. wynosi 6531,90 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

 

Od 1 czerwca 2020 roku do 31 sierpnia 2020 roku kwota przychodu odpowiadająca:

  • 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2020 r. wynosi 3732,10 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
  • 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2020 r. wynosi 6931,00 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

 

Od 1 marca 2020 roku do 31 maja 2020 roku kwota przychodu odpowiadająca:

  • 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2019 r. wynosi 3639,10 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
  • 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2019 r. wynosi 6758,20 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

 

Od 1 grudnia 2019 roku do 29 lutego 2020 roku kwota przychodu odpowiadająca:

  • 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2019 r. wynosi 3452,20 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty
  • 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2019 r. wynosi 6411,10 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty

 

Limity z wcześniejszych okresów można sprawdzić na stronie internetowej ZUS >>

Zobacz: Czy emeryt, który chce podjąć pracę dodatkową, zobowiązany jest poinformować o tym fakcie ZUS? >

 


Komu ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi świadczenia?

Limit przychodów nie dotyczy osób, które:

  • mają prawo do emerytury i ukończyły powszechny wiek emerytalny. Wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli do 1200 zł brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury to, emerytura będzie wypłacana w niższej kwocie, a więc bez dopłaty do minimum
  • mają prawo do emerytury częściowej,
  • mają prawo do renty inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub renty rodzinnej po tych inwalidach,
  • mają prawo do renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową lub renty  rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową
  • pobierają renty rodzinne po uprawnionych do tych świadczeń. Jeżeli osoba pobiera rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego – również może zarobkować bez ograniczeń.

Te osoby mogą dorabiać bez żadnych konsekwencji i ograniczeń.

W zupełnie innej sytuacji są renciści i osoby, które przeszły na „wcześniejszą” emeryturę. Jeśli nie poinformują o dodatkowych dochodach ZUS będą musiały zwrócić nienależnie pobrane świadczenie. Żeby tego uniknąć trzeba poinformować ZUS o prognozowanych dochodach.

Zobacz: Uzyskiwanie przychodów przez emerytów i rencistów - prawa i obowiązki w zakresie ubezpieczeń społecznych >

 

Czytaj też: Emerytura bez podatku? Jest odpowiedź ministerstwa >

 

Jakie świadczenia może zmniejszyć lub zawiesić ZUS?

ZUS może zmniejszyć lub zawiesić:

  • emeryturę,
  • emeryturę pomostową,
  • nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
  • rentę z tytułu niezdolności do pracy,
  • rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z:
    •     wypadkiem przy pracy,
    •     wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r.,
    •     chorobą zawodową.
  • rentę inwalidy wojskowego, jeżeli Twoja niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową, oraz rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym,
  • rentę rodzinną.

Czytaj też: W poniedziałki najwięcej wniosków o emeryturę >

 

Jakie zarobki spowodują, że ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie?

Na to, czy ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie, ma wpływ przede wszystkim przychód z działalności, od której są obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne.

Chodzi tu głównie o przychody:

  • z pracy na podstawie stosunku pracy,
  • z pracy na podstawie umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy jednej z tych umów,
  • z pracy na podstawie umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenie lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy tej umowie,
  • z pracy na podstawie:
    •     umowy zlecenia,
    •     umowy agencyjnej,
    •     innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu,
    •     umowy o dzieło,

  jeżeli emeryt/rencista zawrze taką umowę ze swoim obecnym pracodawcą albo jeżeli na podstawie takiej umowy – zawartej z innym podmiotem – wykonuje pracę dla obecnego pracodawcy,

  • z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
  • z pracy nakładczej,
  • z pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
  • z odpłatnej pracy, na podstawie skierowania do pracy, w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
  • ze stypendium sportowego,
  • ze sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora,
  • z wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej,
  • ze służby w tzw. służbach mundurowych (Policja, Straż Pożarna itd.),
  • z działalności wykonywanej za granicą,
  • z zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych,
  • z wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy,
  • ze świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego,
  • z zasiłku wyrównawczego oraz dodatku wyrównawczego.

 

Cena
dla Ciebie: 35,70zł
Emerytury i renty w praktyce

Ewa Elżbieta Dziubińska-Lechnio, Eliza Skowrońska

Sprawdź  
POLECAMY

ZUS może zawiesić lub zmniejszyć świadczenie także wtedy, gdy uprawniony:

  • osiąga przychód z dodatkowej pracy i jest wyłączony z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ pobiera emeryturę lub rentę,
  • wykonuje dodatkową pracę, od której nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne, bo opłaca już składki na te ubezpieczenia z innego tytułu.

 

Kwoty maksymalnego zmniejszenia

Jeżeli przychód osiągany przez świadczeniobiorcę przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie będzie wyższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia, emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy oraz renta rodzinna dla jednej osoby zostaną zmniejszone o kwotę przekroczenia, jednak nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach), czyli od 1 marca 2020 r.:

  •     620,37 zł – emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  •     465,31 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
  •     527,35 zł – renta rodzinna dla jednej osoby.

Zawieszone zostają emerytury i renty świadczeniobiorców, którzy osiągnęli przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia.

 

Kiedy zmieni się limit dorabiania?

Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłasza co kwartał Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Obecny limit obowiązuje od 1 grudnia 2020 roku do 28 lutego 2020 roku. W marcu zacznie obowiązywać nowy.

Zobacz: Rozwiązanie stosunku pracy jako warunek wypłaty emerytury >

 

O przychodach trzeba powiadomić ZUS - do końca lutego następnego roku

Emeryci i renciści, którzy w 2020 r. pracują zawodowo, powinni do końca lutego 2021 roku powiadomić ZUS o osiągniętych w danym roku przychodach oraz o wybranym przez siebie systemie rozliczeniowym – miesięcznym lub rocznym - w zależności od tego, co jest korzystniejsze dla świadczeniobiorcy.

- Ten obowiązek nie dotyczy tych osób, które już osiągnęły wiek emerytalny, czyli mają ustalone prawo do emerytury i wiek, który uprawnia do przejścia na emeryturę powszechną. Te osoby mogą zarabiać bez ograniczeń – mówi Iwona Kowalska-Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.

Zobacz: Czy emeryt może zostać wspólnikiem w spółce z o.o.? >

 

To emeryt/rencista wybiera rozliczenie miesięczne lub roczne

ZUS może rozliczać osiągnięte przychody rocznie lub miesięcznie. Jeżeli emeryt/rencista, składając wniosek o świadczenie, nie wybierze konkretnego sposobu rozliczania, to ZUS rozliczy je według tego wariantu, który jest dla pobierającego świadczenie korzystniejszy. Może się bowiem okazać, że w którymś miesiącu świadczeniobiorca przekroczył limit przychodów wpływający na zmniejszenie/zawieszenie emerytury/renty, ale po zliczeniu przychodów z całego roku do takiego przekroczenia już nie dojdzie - wtedy korzystniejsze jest rozliczenie roczne.

Na emeryturze częściej pracują kobiety

Emerytura nie musi oznaczać końca kariery zawodowej. Wielu seniorów pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego podejmuje pracę. W ciągu ostatnich kilku lat liczba pracujących emerytów wzrosła o około  30 proc. Najwięcej pracujących emerytów zamieszkuje w województwie mazowieckim (16,1%) i śląskim (15,2%), najmniej natomiast - w województwie podlaskim - 2,1%. Wśród pracujących emerytów przeważają kobiety, których emerytury są niekiedy znacząco niższe niż mężczyzn. Pracujące emerytki stanowią ok. 56 proc. dorabiających seniorów. Prawie 90 proc pracujących emerytów to osoby w wieku 60-65 lat i więcej.

- Kontynuowanie pracy to dobry sposób nie tylko na osiąganie większych dochodów, ale również na podwyższenie wysokości emerytury. Przepisy stanowią, że emeryt, który pracuje, a od jego umowy odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne ma prawo do przeliczenia swojego świadczenia z uwzględnieniem dodatkowych składek - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.