Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt rozporządzenia z dnia 20 marca 2023 r. w sprawie wykorzystania w 2023 roku środków Funduszu Rezerwy Demograficznej na nieoprocentowaną pożyczkę na realizację dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów oraz kosztów obsługi wypłaty tego świadczenia (nr RD 667) w wersji, która trafiła do podpisu premiera.

Czytaj również: Jednorazowa 13-tka dla emerytów to PR rządu, zamiast stałej waloryzacji>>

Pożyczka z odroczoną spłatą

Rząd zdecydował, że w 2023 r. wykorzystane zostaną środki Funduszu Rezerwy Demograficznej w kwocie 5 mld zł na udzielenie Funduszowi Solidarnościowemu nieoprocentowanej pożyczki na realizację dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów oraz kosztów obsługi wypłaty tego świadczenia, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 stycznia 2020 r. o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. z 2022 r. poz. 2575).

Czytaj w LEX: Charakter prawny "trzynastej emerytury" >>>

Kwota pożyczki, zgodnie z par. 1 ust. 2 projektowanego rozporządzenia, zostanie przekazana jednorazowo w terminie do dnia 24 marca 2023 r. na rachunek bankowy Funduszu Solidarnościowego. Spłata pożyczki ma natomiast nastąpić na rachunek Funduszu Rezerwy Demograficznej w układzie ratalnym w 10 równych rocznych ratach, począwszy od 2028 r., z terminem płatności na dzień 30 listopada każdego roku.

- Realizacja wypłaty dodatkowego świadczenia pieniężnego przez organy emerytalno-rentowe następuje ze środków Funduszu Solidarnościowego. Z uwagi na potrzebę zabezpieczenia innych istotnych społecznie zadań realizowanych i planowanych do realizacji przez Fundusz Solidarnościowy w 2023 r., jest niezbędne uzupełnienie środków pieniężnych tego Funduszu. Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1787 oraz z 2022 r. poz. 1812) umożliwia zaciągnięcie nieoprocentowanej pożyczki na wypłatę dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów oraz kosztów obsługi wypłaty tego świadczenia, o których mowa w odrębnych przepisach. Udzielenie pożyczki z Funduszu Rezerwy Demograficznej umożliwia przepis art. 59 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009, z późn. zm.) – czytamy w uzasadnieniu projektu.

Jak twierdzą projektodawcy, mając na uwadze zachowanie płynności finansowej zarówno Funduszu Rezerwy Demograficznej, jak i Funduszu Solidarnościowego, proponuje się udzielenie jednorazowej pożyczki w wysokości 5 mld zł, która zostanie przekazana jednorazowo w terminie do dnia 24 marca 2023 r. na rachunek bankowy Funduszu Solidarnościowego.

Czytaj w LEX: Zmniejszanie i zawieszanie emerytur i rent z FUS w związku z osiąganiem przychodu w państwach członkowskich UE >>>

 


Spłata pożyczki od 2028 r., a mimo to projekt nie był konsultowany publicznie

- Spłata pożyczki nastąpi na rachunek Funduszu Rezerwy Demograficznej z terminem spłaty rozpoczynającym się od 2028 r. do 2037 r., w 10 równych rocznych ratach, z terminem płatności na dzień 30 listopada każdego roku – czytamy dalej. Rząd nie wyjaśnia jednak, dlaczego spłata tej pożyczki rozpocznie się dopiero za 5 lat.

Z kolei w Ocenie Skutków Regulacji napisano, że dodatkowe roczne świadczenie pieniężne zostanie sfinansowane ze środków Funduszu Solidarnościowego oraz z budżetu państwa; niezbędne jest uzupełnienie środków pieniężnych tego Funduszu pożyczką z Funduszu Rezerwy Demograficznej w 2023 r., która zostanie spłacona w 10 równych rocznych ratach poczynając od 2028 r. do 2037 r. - Skutki finansowe dla sfery publicznej są zerowe, ponieważ transfer pieniędzy, zarówno w formie pożyczki, jak i jej spłaty, następuje pomiędzy dwoma funduszami publicznymi – czytamy w OSR.

Według Rady Ministrów, projekt rozporządzenia nie podlega obowiązkowi przedstawienia właściwym organom i instytucjom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w celu uzyskania opinii, dokonania powiadomienia, konsultacji albo uzgodnienia. Z kolei w Ocenie Skutków Regulacji napisano, że projekt rozporządzenia procedowany był w trybie odrębnym, tj. m.in. bez konsultacji publicznych.

Rozporządzenie ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. - Z uwagi na charakter rozporządzenia oraz konieczność zapewnienia środków na wypłatę dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego proponuje się wejście w życie rozporządzenia z dniem następującym po dniu ogłoszenia – deklaruje rząd.

Wypłata trzynastek w tym roku zaplanowana została jeszcze przed Świętami Wielkanocnymi. Harmonogram wypłat przewiduje, że pieniądze trafią do emerytów i rencistów: 1 kwietnia (wypłata 31 marca), 5 kwietnia, 6 kwietnia, 10 kwietnia, 15 kwietnia, 20 kwietnia, 25 kwietnia.

Przypomnimy, że zgodnie z informacją dostępną na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Rezerwy Demograficznej (FRD) powołany został ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwaną dalej „ustawą o sus”. Głównym celem utworzenia Funduszu było zwiększenie bezpieczeństwa wypłacalności świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego. Fundusz Rezerwy Demograficznej pełni rolę funduszu rezerwowego dla funduszu emerytalnego wyodrębnionego w FUS.

FRD zasilany jest m.in. częścią składki na ubezpieczenie emerytalne (od 2008 r. - 0,35 proc.), 40 proc. środków uzyskanych z prywatyzacji mienia Skarbu Państwa, pomniejszonych o kwoty obowiązkowych odpisów na fundusz reprywatyzacyjny oraz odsetkami uzyskanymi z lokat na rachunkach prowadzonych przez Zakład, a niestanowiących przychodów FUS i Zakładu.