Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce wykryto oficjalnie 4 marca 2020 r. Od 20 marca br. w naszym kraju obowiązuje stan epidemii. Po 6 tygodniach - od pojawienia się pacjenta zero – Rada Ministrów wydała Rozporządzenie z dnia 15 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Znalazły się w nim punkty dotyczące zakrywania ust i nosa w miejscach pracy, były to pierwsze przepisy regulujące tę kwestię w czasach Covid-19.
Czytaj również: Naruszenie nakazu noszenia maseczek w pracy nie pozbawi przedsiębiorcy pomocy z tarczy 6.0
Paragraf 18
Do paragrafu 18 - „Od dnia 16 kwietnia 2020 r. do odwołania nakłada się obowiązek zakrywania, przy pomocy odzieży lub jej części, maski albo maseczki, ust i nosa” - dodano pkt 2 b i c regulujące kwestię maseczek w zakładach pracy. Zgodnie, z którymi obowiązek ten musi być przestrzegany „w zakładach pracy oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym. Za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny.” Usta i nos należy zakrywać również „w obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach).”
Co oznaczało, że osoby wykonujące czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach) nie musiały zakrywać nosa i ust, z wyjątkiem tych bezpośrednio obsługujących interesantów lub klientów. Przepis ten obowiązywał do 28 listopada 2020 r. Na mocy w/w rozporządzenia obowiązek zakrywania ust i nosa w zakładach pracy obowiązywał, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba.
Sprawdź również książkę: MERITUM Prawo pracy 2021 ebook >>
Pierwsza ważna zmiana
Pod koniec listopada i na początku grudnia Rada Ministrów wydała kolejne rozporządzenia. Pierwsze, nałożyło na pracodawców obowiązek przeorganizowania przestrzeni biurowych. Drugie, dawało przełożonym większą elastyczność w kwestii noszenia maseczek przez pracowników.
Pierwsza – wspomniana wcześniej zmiana - weszła na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 26 listopada 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. poz. 2091). Do 28 listopada pracownicy, którzy nie wykonywali bezpośredniej obsługi interesantów lub klientów nie mieli obowiązku noszenia maseczek. Na mocy ww. rozporządzenia zakrywanie ust i nosa w zakładach pracy - jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba - jest obowiązkiem, który należy wypełniać do 27 grudnia 2020 r.
Przepis par. 25 ust. 1 mówi wyraźnie, że do dnia 27 grudnia 2020 r. nakłada się obowiązek zakrywania, przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki, przyłbicy albo kasku ochronnego, o którym mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110, 284, 568, 695, 1087 i 1517), ust i nosa: w miejscach ogólnodostępnych (pkt 2), w tym: w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba, oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny (lit. c).
Druga ważna zmiana
Kilka dni później wydano kolejne rozporządzenie, które mocno zmieniło poprzednie obostrzenia. Ta druga zmiana jest niezwykle istotna – dotyczy bowiem nakazu zasłaniania ust oraz nosa na terenie zakładu i daje pracodawcom większą swobodę w organizacji przestrzeni pracowniczej. Jest to Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, które weszło w życie 2 grudnia br. Kluczowa zamiana dotyczy paragrafu 25 podpunktu 2c, zgodnie z którym zakrywanie ust i nosa w zakładach pracy jest obowiązkowe, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba, chyba że pracodawca postanowi inaczej.
Powyższe oznacza, że maseczkę trzeba obecnie nosić również w przypadku bezpośredniego kontaktu z klientami oraz w tzw. przestrzeni open space, nawet jeśli zachowany jest stosowny dystans, a także w pomieszczeniach socjalnych.
Do najnowszego rozporządzenia dodano możliwość uchylenia obowiązku przez pracodawców. Teraz mogą oni samodzielnie znieść nakaz albo go utrzymać. Jeśli pracodawca zdecyduje, że w jego zakładzie pracy będą obowiązywać inne zasady dotyczące noszenia maseczek – niż te zawarte w rozporządzeniu z 1 grudnia - powinien obwieścić je wydając polecenie lub zarządzenie. W przypadku, gdy dany przełożony zdecyduje się na wprowadzenie nakazu noszenia maseczek tylko zaświadczenie lekarskie może zwolnić pracownika z tego obowiązku. Jeśli pracownik takiego zaświadczenia nie okaże, może zostać ukarany karą pieniężną w wysokości nie wyższej niż kwota jednodniowego wynagrodzenia. Regulacje te obowiązują od 2 do 27 grudnia 2020 roku.
Jacek Grzywa, radca prawny i kierownik Działu Prawnego w Grupie Progres.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
