W czwartek Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii skierowało do konsultacji projekt zmiany niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Na zgłaszanie uwag jest 30 dni. - Wypracowaliśmy rozwiązania, które mają ograniczyć zatory płatnicze i wyrównać szanse w relacjach pomiędzy małym a dużym biznesem, po wsłuchaniu się w głos samych przedsiębiorców podczas licznych spotkań oraz przeprowadzeniu konsultacji Zielonej Księgi w sprawie zatorów płatniczych - mówi Mariusz Haładyj, podsekretarz stanu w MPiT. Co proponuje MPiT?
Sztywne terminy płatności
Projekt przewiduje przede wszystkim wprowadzenie sztywnego terminu 60 dni na uregulowanie przez dużego kontrahenta jego zobowiązania wobec mniejszego podmiotu oraz 30 dni na zapłatę faktury przez instytucje publiczne, np. ministerstwa, samorządy, uczelnie. Z wyłączeniem podmiotów leczniczych, przede wszystkim szpitali oraz spółek Skarbu Państwa. Obecnie, zgodnie z ustawą o terminach zapłaty w transakcjach handlowych* fakturę należy uiścić w ciągu 60 dni, jednak strony mogą ustalić inny termin. W praktyce powszechnym zjawiskiem jest narzucanie kontrahentom dłuższych – nawet 180-dniowych - terminów płatności. W szczególności dotyczy to podmiotów o nierównej pozycji rynkowej. W efekcie 80-90 proc. polskich firm deklaruje problemy z przeterminowanymi płatnościami. Wartość niezapłaconych faktur w portfelu danej firmy wynosi średnio 22,7 proc., co oznacza, że na każde 1000 złotych należne z tytułu dostawy lub usługi 227 zł zapłacone jest w terminie późniejszym niż wymagany.
Ulga na złe długi w PIT i CIT
Ponadto zostanie wprowadzona ulga na tzw. złe długi w CIT i PIT na wzór już obowiązującej ulgi w VAT. To odpowiedź na postulaty przedsiębiorców zgłoszonych podczas konsultacji założeń zmian, tzw. Zielonej Księgi Zatorów Płatniczych. BCC zaproponował definitywną utratę możliwości odliczenia kosztów przychodu przez dłużnika w przypadku niezapłaconej faktury. W podatku PIT i CIT zasadą jest, że przychodem są kwoty należne, choćby faktycznie nie zostały otrzymane (zasada memoriału). Oznacza to, że przychód do opodatkowania powstaje niezależnie od faktu uregulowania płatności z faktury. To „premiuje” nielojalnych dłużników (mają oni niższą podstawę opodatkowania). - Proponujemy wprowadzenie do PIT i CIT rozwiązania zbliżonego do tego, które funkcjonuje na gruncie podatku VAT, gdzie rozwiązania dotyczące „nieściągniętych wierzytelności” uregulowane są zarówno po stronie dłużnika, jak i wierzyciela – mówi Mariusz Haładyj. Będzie możliwe odliczenie od podstawy opodatkowania kwot niezapłaconych w ciągu 120 dni od dnia upływu terminu płatności. Zaś przedsiębiorca zalegający z płatnością będzie musiał podwyższyć swoją podstawę opodatkowania o kwotę zaległości. Rozwiązanie to ma na zmobilizować dłużników do regulowania płatności, co zwiększy skuteczność ściągalności długów, uchroni przed częścią sporów sądowych, a w konsekwencji ułatwi przedsiębiorcom – wierzycielom - prowadzenie działalności poprzez zmniejszenie jej kosztów.
Lista nierzetelnych dużych firm
Ponadto duże firmy, które mają ponad 50 mln euro przychodu rocznie, zostaną zobowiązane do składania do Ministerstwa Finansów sprawozdań na temat tego, ile faktur dana firma płaci w ciągu 30 dni, ile w czasie 60 dni, a ile po upływie 60 dni. Na tej podstawie resort finansów będzie publikował informacje o praktykach płatniczych największych firm. - Dzięki temu każdy będzie mógł sprawdzić, jak dane przedsiębiorstwo traktuje swoich kontrahentów, ale też, jak jest traktowane. Pozwoli to na „uchwycenie” dłużników, którzy nie regulują terminowo własnych zobowiązań, pomimo tego, że mają środki finansowe. Podobne rozwiązanie obowiązuje już w Wielkiej Brytanii – uzasadnia resort. Pierwsze sprawozdanie będzie składane w roku 2021 za 2020 rok 2020.
Szybka ścieżka do nakazu zapłaty
Zgodnie z propozycją MPiT, gdy wartość roszczenia nie przekracza 75 tys. zł sąd będzie wydawał nakaz zapłaty w terminie 14 dni na podstawie umowy, dowodu dostarczenia rachunku lub faktury, po uprawdopodobnieniu spełnienia swojego świadczenia z transakcji handlowej. Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych i rekompensata będą naliczane automatycznie przez sąd. Obecnie zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego w przypadku postępowanie nakazowego wierzyciele w praktyce muszą przedstawić dokument potwierdzający spełnienie swojego świadczenia, a sądy akceptują w zasadzie tylko protokół odbioru. Większość nowych przepisów mają wejść w życie 1 czerwca 2019 roku. Jedynie ulga na złe długi ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.