Przedsiębiorcy Wojciech A. i Tomasz N., zostali uniewinnieni w sądzie I instancji od zarzutu niezgłoszenia upadłości spółki prawa handlowego tj. czynu z art. 586 ksh. Za ten czyn grozi kara grzywny, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Apelację od tego orzeczenia wniósł prokurator Prokuratury Okręgowej, zaskarżając go w całości na niekorzyść oskarżonych. Zarzucił:

  • błąd w ustaleniach faktycznych w tym przede wszystkim, że opinie biegłego rewidenta uzasadniają uniewinnienie oskarżonych, podczas, gdy dowody te i okoliczności prowadzą do odmiennego wniosku,
  • przepisy przejściowe znowelizowanej ustawy z  28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze polecają stosowanie przepisów w wersji obowiązującej do 31 grudnia 2015 r. w sprawach, w których ogłoszono upadłość przed dniem wejścia w życie zmian obowiązujących od dnia 1 stycznia 2016 r.

Uchylenie uniewinnienia

Sąd Okręgowy 17 maja 2019 r. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania sądowi rejonowemu.

Obrońcy oskarżonych w skardze zarzucili, że brak było podstaw do przyjęcia, że orzeczenie sądu I instancji obarczone jest błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia. Prokurator prokuratury okręgowej wniósł o oddalenie tych kasacji.

Sąd Najwyższy uznał, że skargi obrońców oskarżonych nie są zasadne, gdyż skarżący nie wykazali, że wydanie, na etapie postępowania odwoławczego, orzeczenia kasatoryjnego naruszyło art. 437 § 2 k.p.k.

 

Oddalenie kasacji

Sąd Najwyższy rozpoznając skargę na wyrok sądu odwoławczego ogranicza się do badania, czy w sprawie, na etapie postępowania przed sądem I lub II instancji, zachodzi tzw. bezwzględna przyczyna odwoławcza.

Sąd I instancji odkreślił, że kluczowa dla rozstrzygnięcia zasadności stawiania oskarżonym zarzutu dokonania występku z art. 586 k.s.h. jest interpretacja pojęcia niewypłacalności.  Zdaniem tego sądu dokonana przez sąd rejonowy ocena materiału dowodowego, a przede wszystkim opinii biegłego Wiesława Maciochy, jest powierzchowna i niedokładna, gdyż odnosi się jedynie do oceny niewypłacalności w znaczeniu strukturalnym.

Opinia biegłego

Podkreślono, że skoro sąd I instancji uznał w całości opinię biegłego za wartościowy i miarodajny materiał dowodowy, to wydanie orzeczenia uniewinniającego z tą oceną stoi w nieusuwalnej kolizji i nie podlega ochronie w postępowaniu odwoławczym. Biegły bowiem wykazał, że o ile w ocenianym czasie nie wystąpił stan niewypłacalności spółki w znaczeniu strukturalnym, to stan niewypłacalności w znaczeniu funkcjonalnym (trwałe zaprzestanie płacenia długów) wystąpił już w pierwszej połowie 2013 r. Zatem z wyraźnym wyprzedzeniem działań podjętych przez oskarżonych dopiero 25 lutego 2014 r.

Sędzia SN Barbara Skoczkowska zauważyła, że w układzie procesowym jaki wystąpił w tej sprawie, sąd okręgowy nie miał możliwości wydania innego orzeczenia niż kasatoryjne.

Sygnatura akt V KS 47/19, postanowienie z 19 lutego 2020 r.