Marek A. (dane zmienione) zwrócił się o wydanie zezwolenia na czasowe zajęcie pasa drogowego przy bramie wjazdowej na teren cmentarza, w celu umieszczenia stoiska handlu obwoźnego o powierzchni 2 m2 w okresie od lutego do grudnia 2021 r. Wnioskodawca chciał sprzedawać słodycze, kwiaty i znicze. Prezydent wydał decyzję odmowną, ponieważ uznał, że umieszczenie praktycznie całorocznego stoiska nie jest możliwe z uwagi na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Organ wskazał, że sporne miejsce znajduje się bezpośrednio przy bramie wjazdowej na teren cmentarza. Natomiast usytuowanie stoiska w okresie, gdy nie obowiązuje szczególna organizacja ruchu związana z dniem Wszystkich Świętych może stwarzać realne zagrożenie poprzez rozproszenie uwagi osób kierujących pojazdami oraz ograniczenie widoczności. Ponadto zwrócono uwagę, że wydanie zezwolenia w znacznym stopniu utrudniłoby ruch pieszych i bezpieczne korzystanie z chodnika.

Czytaj w LEX: Drogi publiczne w kontekście teorii obszaru specjalnego >>>

Czytaj w LEX: Projekt organizacji ruchu - komentarz praktyczny >>>

 

Kolegium utrzymało w mocy sporną decyzję

Wnioskodawca nie zgodził się rozstrzygnięciem organu, więc wniósł odwołanie. Wskazał, że w latach 2017-2020 otrzymywał zezwolenia i nie podnoszono wówczas zagrożenia dla ruchu pieszych oraz pojazdów. Samorządowe kolegium odwoławcze utrzymało jednak w mocy sporną decyzję. Organ uznał, że z uwagi na zmianę organizacji ruchu, sytuacja w miejscu stoiska jest diametralnie inna w dniu Wszystkich Świętych niż w pozostałym okresie. Tym samym jedynie wówczas dopuszczalne jest odstąpienie od zasady nieumieszczania w pasie drogowym obiektów niezwiązanych z ruchem drogowym i zarządzaniem drogami. Kolegium podkreśliło, że wbrew twierdzeniom odwołującego, sytuacja nie jest taka sama, jak w poprzednich latach, ponieważ wskazał on inne miejsce oraz ubiegał się o zezwolenie na inny okres. Ponadto, nawet gdyby poprzednio wydawane decyzje dotyczyłyby tego samego miejsca i okresu roku kalendarzowego, to wydanie zezwolenia nie jest automatyczne w przypadku złożenia kolejnego wniosku. Marek A. nie dał jednak za wygraną i postanowił wnieść skargę.

Czytaj także: Patodeweloperka na cmentarzu? Spór o wizję nagrobka może mieć finał w sądzie >>>

Czytaj w LEX: II GSK 689/20, „Szczególnie uzasadniony przypadek” w rozumieniu art. 39 ust. 3 u.d.p. - Wyrok NSA >

Musi wystąpić szczególnie uzasadniony przypadek

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, który wskazał, że zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, zabrania się dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. Natomiast zezwolenie na zajęcie pasa drogowego na cel niezwiązany z ruchem drogowym jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy przemawiają za tym szczególnie uzasadnione przypadki. To zaś wyklucza przyjęcie jako reguły możliwości prowadzenia działalności handlowej w obrębie tego pasa (zob. wyrok NSA z 12 lutego 2020 r., sygn. akt I OSK 3877/18). W ocenie sądu, z szczególnymi przypadkami mamy do czynienia w sytuacji, gdy stoisko służące do sprzedaży zniczy i kwiatów jest ustawiane w okresie Wszystkich Świętych, gdy wiele osób odwiedza cmentarze. Bezspornie służy ono prowadzeniu działalności gospodarczej, ale z uwagi na interes społeczny, który polega na możliwości nabycia, przez osoby masowo odwiedzające w tym czasie cmentarze, artykułów służących upamiętnieniu osób zmarłych, dopuszczalne jest wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. WSA podkreślił, że sam interes ekonomiczny przedsiębiorcy nie uzasadnia zaistnienia szczególnie uzasadnionego przypadku.

 


Stoisko na drodze narusza zasady bezpieczeństwa

WSA podkreślił, że zezwolenie na umieszczenie stoiska handlowego w pasie drogowym, kolidowałoby z interesem społecznym, ponieważ naruszałoby bezpieczeństwo użytkowników ruchu. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że badanie tej przesłanki zawsze ma charakter hipotetyczny. Opinia w tym zakresie jest bowiem wydawana na przyszłość, więc przyjmuje się pewne założenia, czy faktycznie może dojść do niebezpiecznych sytuacji dla uczestników ruchu drogowego. Sąd ocenił, że organy nie naruszyły zasad dotyczących podejmowania decyzji w drodze uznania administracyjnego, ponieważ umiejscowienie stoiska w liczne dni roku kalendarzowego we wskazanym miejscu naruszałoby zasady bezpieczeństwa w ruchu. Ponadto wnioskodawca nie wykazał szczególnie uzasadnionego przypadku, który uzasadniałby zajęcie pasa drogowego. Mając powyższe na uwadze, WSA oddalił skargę.

Wyrok WSA w Krakowie z 11 stycznia 2022 r., sygn. akt III SA/Kr 1134/21

Czytaj w LEX: Zasady umieszczania obiektów budowlanych, w tym urządzeń infrastruktury technicznej w pasie drogi wewnętrznej >>>