NIK skontrolowała sposób ustalania i wypłacania wynagrodzeń członków zarządów i rad nadzorczych w spółkach ze 100-proc. udziałem jednostek samorządu terytorialnego. Kontrola wykazała, że zdecydowana większość spółek zawyżała wynagrodzenie podstawowe, a połowa z nich niewłaściwie określała wynagrodzenie zmienne. 

Wynagrodzenia określa ustawa

Izba przypomina, że pensje kierownictwa spółek ustalane są zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (ustawa o wynagrodzeniach). Przewiduje ona m.in.

  • mechanizm wymuszający ustalenie wysokości wynagrodzeń w sposób adekwatny do bieżącej sytuacji spółki, jej wielkości oraz skali prowadzonej działalności,
  • motywacyjny system wynagradzania w odniesieniu do wynagrodzeń uzupełniających (zmiennych).

W większości kontrolowanych spółek Izba wykryła nieprawidłowości skutkujące wypłatą zawyżonego wynagrodzenia. W ocenie kontrolujących wynikały one z przyjętego sposobu ustalenia wynagrodzeń oraz z nieznajomości przepisów ustaw okołobudżetowych lub przyjęcia błędnej ich interpretacji.

- Błędów dotyczących wynagrodzeń stałych członków zarządów można było uniknąć, gdyby zgromadzenia wspólników (tj. organy wykonawcze gmin) w uchwałach w sprawie wynagrodzeń określiły te wynagrodzenia przez wskazanie konkretnych kwot, a nie w postaci iloczynu – czytamy w komunikacie NIK.  

Czytaj także: ​UOKiK wszczął osiem spraw ws. zatorów płatniczych. Na liście znane firmy

 

Wynagrodzenie zmienne też jest regulowane

Kolejne zastrzeżenia dotyczyły wynagrodzenia zmiennego członków zarządów. Tu stwierdzono nieprawidłowości w łącznej kwocie ponad pół miliona zł. NIK przypomina, że zgodnie z ustawą o wynagrodzeniach, przyznanie członkom zarządu wynagrodzenia zmiennego, oprócz spełnienia wymogów formalnych, wymaga m.in. ustalenia przez zgromadzenie wspólników celów zarządczych, a następnie stwierdzenia przez uprawniony organ spółki (radę nadzorczą lub zgromadzenie wspólników) realizacji tych celów.

- Kontrolerzy NIK ustalili, że w połowie spółek nie zostały określone obiektywne i mierzalne kryteria realizacji niektórych celów zarządczych, a w dwóch spółkach cele określił organ do tego nieuprawniony. W konsekwencji uniemożliwia to określenie poziomu osiągnięcia celów i ocenę zasadności przyznanych członkom zarządów wynagrodzeń zmiennych – podaje Izba.

Inne nieprawidłowości w spółkach samorządowych

Kontrola wykazała też m.in.:

  • sześć przypadków wypłacenia członkom zarządu lub rady nadzorczej wynagrodzenia zawyżonego z innych przyczyn;
  • nieprawidłowości w zakresie świadczeń dodatkowych - wystąpiły przypadki wypłacenia lub uzyskania świadczeń z naruszeniem zasad ich przyznawania, określonych przez zgromadzenie wspólników;
  • nieprawidłowości w zakresie odpraw - niektóre uchwały i umowy o zarządzanie w zakresie przesłanek wypłacania odprawy nie zabezpieczały w pełni interesów spółek, ponieważ ich treść nie wykluczała możliwości wypłaty członkowi zarządu odprawy w sytuacji rezygnacji z funkcji;
  • nieprawidłowości w przyznawaniu prawa do płatnej przerwy w świadczeniu usług zarządzania;
  • nieprawidłowości dotyczące przyznania innych świadczeń dla członków zarządu bez umocowania w uchwale zgromadzenia wspólników;
  • niestosowanie przepisów ustaw okołobudżetowych przy naliczaniu wynagrodzeń członków rad nadzorczych.

O trzech stwierdzonych nieprawidłowościach NIK powiadomiła prokuraturę. Do organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego skierowała zaś wnioski systemowe o:

  1. podjęcie działań w celu ustalania lub określania stałych wynagrodzeń członków zarządów i wynagrodzeń członków rad nadzorczych w uchwałach w sprawie wynagrodzeń poprzez podanie konkretnych kwot tego wynagrodzenia;
  2. zwiększenie nadzoru właścicielskiego nad naliczaniem i wypłacaniem wynagrodzeń członkom zarządów i rad nadzorczych spółek z udziałem JST oraz nad wykonywaniem uchwał ZW przez RN w zakresie przyznawania członkom zarządów świadczeń dodatkowych.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.