Polska należy do krajów najbardziej zaangażowanych w pomoc Ukrainie na wielu płaszczyznach, w tym jest bardzo aktywna w obszarze współpracy gospodarczej.

- Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych pozostaje jedyną agencją wsparcia eksportu z państw należących do Unii Europejskiej, która nadal w pełnym zakresie oferuje ubezpieczenia należności handlowych, zapewniając tym samym ukraińskim nabywcom atrakcyjne warunki finansowania i płynność poprzez możliwość korzystania z kredytu kupieckiego, co przekłada się m.in. na lepsze zaopatrzenie tamtejszego rynku w najpotrzebniejsze produkty, jak leki, żywność, artykuły budowlane – podaje Janusz Władyczak, prezes KUKE.

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych >

Eksport do Ukrainy ma stałe wsparcie

- Obecnie w MRiT są prowadzone prace nad projektem nowelizacji ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych, która umożliwi uruchomienie kolejnych instrumentów odnoszących się rynku ukraińskiego, w tym tych dotyczących ubezpieczenia kredytów na inwestycje długoterminowe oraz inwestycje bezpośrednie oraz reasekuracji ubezpieczeń transportu do Ukrainy – napisała Olga Semeniuk-Patkowska, wiceminister w tym resorcie, w odpowiedzi na interpelację poselską.

Projekt trafił 21 lutego do konsultacji społecznych. 

KUKE wznowiła w czerwcu 2022 r. zawieszone po rozpoczęciu wojny możliwości ubezpieczania należności krótkoterminowych w kontraktach eksportowych z kontrahentami ukraińskimi. Obecnie dostępne instrumenty to ubezpieczenia należności z odroczonym terminem płatności (obrót krótkoterminowy, poniżej dwóch lat) w kontraktach eksportowych z kontrahentami ukraińskimi i gwarancje ubezpieczeniowe zapłaty należności związanych z akredytywami (także obrót krótkoterminowy), w kontraktach eksportowych z kontrahentami ukraińskim realizowanymi za pośrednictwem banku eksportera i importera.

Uchwalony na początku czerwca 2022 r. limit dla obu tych produktów na łączną kwotę 500 mln zł został wykorzystany na 30 listopada 2022 r. w wysokości 423,29 mln zł. Patkowska wskazała, że dane za 10 miesięcy 2022 r. pokazują wzrost eksportu z Polski na Ukrainę o 48 proc. w stosunku do tego samego okresu w 2021 r. Eksport osiągnął wartość 7497 mln euro. Ukraina znalazła się w pierwszej dziesiątce polskich partnerów eksportowych.

Czytaj też: Pomoc dla Ukrainy – preferencje podatkowe dla pomagających i uchodźców >>>

- W 2023 r. w uzgodnieniu z Ministerstwem Rozwoju i Technologii zwiększyliśmy pulę środków dostępnych dla naszych eksporterów, widząc jaka jest jakość naszego portfela w kraju objętym działaniami wojennymi i jak szybko rośnie sprzedaż do Ukrainy – pod koniec 2022 r. skumulowana 12-miesięczna wartość eksportu była wyższa o połowę niż rok wcześniej – mówi Janusz Władyczak.

Przygotowania do odbudowy Ukrainy

Zapowiadane przepisy mają zapewnić możliwości pomagania w odbudowie Ukrainy ze zniszczeń wojennych. - Przygotowujemy się do sytuacji, gdy możliwa stanie się odbudowa kraju i gospodarki ze zniszczeń wojennych na większą skalę. Chcemy od samego początku móc zapewnić wsparcie polskim firmom w tym procesie. Wyjątkowe warunki wymagają niestandardowych działań i rozwiązań – tłumaczy Janusz Władyczak.

KUKE uczestniczyło w pracach nad zmianami w ustawie, która reguluje obszar ubezpieczeń eksportowych gwarantowanych przez Skarb Państwa.

 

- Nowelizacja ma na celu poszerzenie naszych możliwości działania i w pewnym sensie oddzielenie zaangażowania w Ukrainie od pozostałej części portfela. Dzięki temu będziemy mogli kontrolować skutecznie ryzyko, jakie ponosimy wspierając polskich eksporterów i inwestorów, i reagować elastycznie na pojawiające się możliwości i jednocześnie potrzeby finansowe – wyjaśnia Janusz Władyczak.

KUKE widzi swoją rolę w trzech obszarach: 

  • podtrzymania ochrony eksportu towarów na ukraiński rynek w oczekiwanej przez polskich przedsiębiorców skali,
  • ubezpieczania inwestycji polskich firm zainteresowanych rozwojem swojego biznesu w Ukrainie poprzez projekty typu green-field bądź przejęcia;
  • ubezpieczania  udziału polskich dostawców towarów i wykonawców w projektach mających na celu odtworzenie infrastruktury i dalszą modernizację gospodarki prowadzonych na zlecenie skarbu państwa Ukrainy lub inwestorów prywatnych innych niż polskich.

- Naszym celem jest ograniczenie ryzyka działania polskich firm w Ukrainie, umożliwienie skutecznego wykorzystania międzynarodowych środków oraz jednocześnie zapewnienie jak najlepszych warunków w rywalizacji lub współpracy z podmiotami z innych krajów, które również będą ubiegać się o zlecenia ukraińskiego rządu na odtworzenie zniszczonej infrastruktury – mówi Janusz Władyczak.

Proponowane zmiany zmierzają też do zachęcenia banków komercyjnych i rozwojowych do uruchomienia środków na projekty w ramach odbudowy Ukrainy poprzez gwarantowanie ryzyka braku spłaty kredytu.

- Mamy nadzieję na sprawne przejście przez całą procedurę legislacyjną, choć mamy świadomość, że perspektywa zakończenia działań wojennych jest bardzo niepewna. Zapewnienie odpowiedniego finansowania odbudowy też będzie skomplikowane i trudne. Niemniej jednak instrumenty wsparcia powinny być dostępne jak najszybciej. Można oczekiwać, że zachęci to kolejne firmy do rozważenia udziału w odbudowie Ukrainy – liczy Władyczak.

Na razie, według Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, zgłosiło się około 1700 podmiotów, z czego jedna trzecia to firmy budowlane.

Wykorzystanie państwowego wsparcia zależeć będzie nie tylko od instrumentów zapewnionych  w przepisach, ale w dużym stopniu od samych przedsiębiorców, ich kontaktów i współpracy z ukraińskimi partnerami z różnych szczebli administracji czy też prywatnymi podmiotami zaangażowanymi w odbudowę i modernizację kraju po wojnie.  Kolejna kwestia to zmiany regulacji w Ukrainie, głównie chodzi o moratorium płatnicze, które da pewność, że nastąpi zapłata za wykonane dostawy i prace na rzecz zagranicznych podmiotów biorących udział w odbudowie.