Problem powstał na tle powództwa kredytobiorców państwa K. przeciwko bankowi, w którym spłacali kredyt hipoteczny.

Czytaj też: SO: Spłata kredytu przed terminem to redukcja kosztów, w tym prowizji, nawet po cesji>>

Spłata kredytu i obciążenia kosztami

Sąd rejonowy 16 czerwca 2021 r. zasądził od banku na ich rzecz 764 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu. Dlatego, że powodowie spłacili kredyt przed terminem ustalonym w umowie, ale prowizję nakazał im bank płacić wyliczając ja od kosztów całej sumy kredytu.

Bank złożył apelację od tego wyroku zarzucając sądowi I instancji błędną wykładnię art. 39 ust. 1 ustawy o kredycie hipotecznym. Stanowi on, że w przypadku spłaty całości kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie tej umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.

Czytaj w LEX: Obowiązki kredytodawcy w świetle ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami >>>

Niejednoznaczne opinie

Przepis ten ma za zadanie ochronę konsumentów, tak aby kredytobiorca nie musiał ponosić kosztów w czasie, gdy umowa przestała obowiązywać  - wskazał sąd. Według banku jednak w tym stanie faktycznym nie doszło do redukcji kosztów prowizji.

W tym stanie rzeczy sąd II instancji zwrócił uwagę na dwa poglądy, które są rozwiązaniem problemu:

  1.  przepis obejmuje świadczenia zależne od okresu kredytowania
  2. przepis dotyczy wszystkich kosztów wchodzących w koszt całkowity kredytu, w tym prowizji przygotowawczej.

Tutaj sugestią jest orzeczenie z 11 września 2019 roku Trybunału Sprawiedliwości UE, według którego art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48 w sprawie umów o kredyt konsumencki należy interpretować w ten sposób, że prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta (sygn. akt C-383/18).

A zatem Sąd Najwyższy musi odpowiedzieć na zagadnienie prawne sądu okręgowego: Czy prowizja za udzielenie kredytu mieszkaniowego jest kosztem dotyczącym całego okresu obowiązywania umowy, który w przypadku spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie ulega obniżeniu na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami o okres, o który skrócono czas obowiązywania umowy, czy też kosztem, który nie dotyczy okresu obowiązywania umowy?

Sygnatura akt III CZP 144/22 

Czytaj w LEX: Koszty związane z kredytem konsumenckim w związku z wyrokiem Lexitor >>>

Czytaj w LEX: Redukcja kosztów w razie przedterminowej spłaty kredytu konsumenckiego w świetle orzeczenia TSUE C-383/18 >>>