Projekt przygotowało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jak uzasadnia w ocenie skutków regulacji (OSR), od 2023 r. na mocy przepisów unijnych płatności bezpośrednie oraz płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami są przyznawane wyłącznie rolnikom aktywnym zawodowo.

O tym, kim jest taki rolnik, rozstrzygają kryteria opisane w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR). Ministerstwo zwraca jednak uwagę, że takie rozwiązanie jest często krytykowane jako niewystarczająco ukierunkowujące wsparcie na osoby faktycznie wykonujące działalność rolniczą. Świadczą o tym dane z 2024 r., kiedy to ze wsparcia wykluczono zaledwie 69 podmiotów, co stanowi 0,005 proc. wnioskujących.

– Powszechne jest przekonanie o uzyskiwaniu wsparcia przez właścicieli, którzy wydzierżawili swoje grunty na podstawie ustnej umowy i nie wykonują działalności rolniczej, w szczególności w małych gospodarstwach – czytamy w OSR.

Swoisty rejestr rolników

Projekt zakłada nowelizację ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Ewidencja producentów prowadzona przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ma zawierać informację o tym, czy dany producent jest rolnikiem aktywnym zawodowo oraz rok, za który została wydana ostatnia decyzja w sprawie przyznania pomocy.

– Dzięki temu utworzony zostanie swoisty rejestr rolników aktywnych zawodowo, który następnie będzie mógł być wykorzystywany do różnych celów (np. przy udzielaniu pomocy w ramach II filaru Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) czy pomocy krajowej) – tłumaczy resort.

Weryfikacja aktywności rolniczej

Ministerstwo chce też lepiej ukierunkować wsparcie w ramach WPR na podmioty faktycznie zajmujące się rolnictwem. W tym celu proponuje zmianę podejścia w zakresie weryfikacji aktywności rolniczej. – Zgodnie z nowymi rozwiązaniami weryfikacja aktywności rolniczej odbywałaby się na podstawie minimalnych kosztów ponoszonych na działalność rolniczą lub przychodów z działalności rolniczej, przy czym rolnik miałby możliwość wyboru sposobu udowodnienia prowadzenia tej działalności – czytamy.

Projekt został skierowany do konsultacji.

Czytaj także: ​Będzie łatwiej oddłużyć 100 tysięcy rolników