Zgodnie z art. 482 par. 1 Kodeksu cywilnego od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. Jego par. 2 wprowadza jednak pewien wyjątek - przywilej dla banków. Zgodnie z nim przepis par. 1  nie dotyczy pożyczek długoterminowych udzielanych przez instytucje kredytowe. Podpisana przez prezydenta nowelizacja z 6 grudnia 2018 r. uchyla jednak par. 2.  Gdy wejdzie w życie, co ma nastąpić 30 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw,  umawianie się o zapłatę odsetek od zaległych odsetek należnych od pożyczek długoterminowych będzie zakazane, czyli będzie obowiązywał tzw. zakaz anatocyzmu . Ma to ochronić dłużnika przed nadmiernym obciążeniem finansowym, które wiązałoby się z opóźnieniem w wykonaniu przez niego świadczenia pieniężnego. Tyle, że do odsetek należnych przed dniem wejścia w życie nowelizacji będą stosowane się przepisy dotychczasowe. Nowe zasady będą miały więc zastosowanie tylko do odsetek należne po dniu wejścia w życie noweli – data zawarcia umowy nie będzie tu miała znaczenia. 

 


Projekt nowelizacji wniósł prezydent. W jego uzasadnieniu podkreślał, że podstawowym problemem obecnej regulacji jest nieuzasadnione uprzywilejowanie instytucji kredytowych, które są niewątpliwie silniejszą stroną stosunku cywilnoprawnego, jakim jest umowa kredytu czy też pożyczki, kosztem dłużników. Przywilej ten kłóci się z istotą zakazu anatocyzmu, która ma chronić dłużników przed powstaniem spirali zadłużenia, natomiast wykorzystywanie przez instytucje kredytowe regulacji zawartej w art. 482 § 2 Kc do tego, aby naliczać odsetki od odsetek przed wytoczeniem o nie powództwa, skutkuje wzrostem zadłużenia po stronie klientów instytucji kredytowych.

Czytaj w LEX:

Wzór noty odsetkowej >>
Pozew w sprawie o zasądzenie odsetek ustawowych wraz z wnioskiem z art. 482 k.c. >>
Czy możliwe jest naliczenie odsetek od odsetek naliczonych przez kontrahenta za nieterminowe płatności?