Jolanta Ojczyk: Tarcza antykryzysowa wprowadziła zmiany w prawie budowlanym, a mimo to pracuje pan nad kolejnymi, dlaczego?
Robert Krzysztof Nowicki: Jeżeli premier mówi o odmrażaniu gospodarki, to gdy sytuacja wróci do normalności, trzeba ruszyć z realizacją inwestycji. Z głosów, które otrzymałem od środowiska, można wysnuć dwa główne wnioski. Po pierwsze na szczęście sytuacja na budowach nie jest krytyczna, nie występują przypadki zakażeń koronawirusem. Branża budowlana na ten moment nie ogranicza też swoich działań. Po drugie branża potrzebuje odmrożenia finansowania i odmrożenia procedur. O ile tarcza antykryzysowa - w tym finansowa - pozwala znaleźć finansowanie, to musimy także rozważyć, jak możemy ułatwić procedury. Dlatego też chcemy wprowadzić zmiany w Prawie zamówień publicznych. Naszym celem jest odblokowanie Krajowej Izby Odwoławczej i ułatwienie realizacji przetargów w warunkach epidemii COVID-19, a także poprawa sytuacji wykonawców zamówień publicznych.
Czytaj w LEX: Wpływ „tarczy antykryzysowej” na zamówienia publiczne >
Inwestorzy mówią, że w tzw. odmrożeniu przeszkadzają im przepisy tarczy antykryzysowej, które wstrzymały bieg terminów administracyjnych.
Chcemy, by bieg terminów w sprawach dotyczących inwestycji infrastrukturalnych i budowlanych został odwieszony. W tej kwestii współpracujemy z Ministerstwem Sprawiedliwości Nasza decyzja wynika z troski o ogólny stan gospodarki, ale również z tego, że strony postępowań bardzo często same apelują o odwieszenie terminów. W ostatniej nowelizacji tarczy antykryzysowej (tzw. tarcza antykryzysowa 2 - dopisek redakcji) wprowadziliśmy milczącą zgodę na użytkowanie obiektu w przypadku wniosków złożonych po 18 kwietnia, a także odwiesiliśmy terminy na uzgodnienia pomiędzy organami w zakresie procedur przygotowawczych - aktów planistycznych i decyzji o warunkach zabudowy. Także wnioski o pozwolenie na użytkowanie złożone wcześniej traktowane będą jak zawiadomienia o zakończeniu budowy i jeżeli organ w terminie 14 dni nie zgłosi sprzeciwu, można będzie przystąpić do użytkowania obiektu.
Czytaj w LEX: Bieg terminów administracyjnym w czasie epidemii w postępowaniach w sprawie zgód inwestycyjnych >
Tyle, że jednocześnie w pierwszej tarczy antykryzysowej zawieszenie terminów dotyczy też milczącej zgody, co powoduje, że rozwiązanie z nowelizacji zadziała tylko na papierze.
Dlatego, tak jak wspomniałem wcześniej, chcemy naprawić sytuację i odwiesić terminy, które wstrzymują kluczowe decyzje. Mam na myśli także te dotyczące warunków zabudowy, planowania przestrzennego, decyzji i uzgodnień wodnoprawnych wydawanych na podstawie prawa wodnego, czy związanych z ochroną środowiska, w uzgodnieniu z Ministerstwem Sprawiedliwości.
Czytaj w LEX: Prace budowlane w budynku wielorodzinnym w czasach koronowirusa >
Z naszych informacji wynika, że w tarczy antykryzysowej 4 podwyższają państwo opłaty za wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Stawka domyślna ma wynosić 598 złotych zamiast 107 zł.
Tak, ale tylko w stosunku do wniosków składanych przez osoby trzecie, czyli te, które nie są właścicielami czy użytkownikami wieczystymi nieruchomości. Właściciele i użytkownicy wieczyści pozostaną zwolnieni bez względu na przeznaczenie budynku czy budowli. W ten sposób chcemy wesprzeć samorządy, a także poprzez filtr ekonomiczny przyspieszyć wydawanie wz-tek, które rzeczywiście przełożą się na pozwolenia na budowę. Wnioski składane przez osoby trzecie są plagą. Nie tylko, jak wspomniałem, nie przekładają się na inwestycje, ale także utrudniają samorządom później uchwalanie planów miejscowych.
Czytaj w LEX: Pojęcie inwestycji budowlanych związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 >
Mówi się, że pracują państwo jeszcze nad pakietem mieszkalnictwo, to prawda?
Tak, pracujemy nad pakietem dla mieszkalnictwa. W najbliższych dniach przedstawimy szczegóły rozwiązań.
Przedstawiciele inwestorów wskazują jeszcze, że najbardziej przeszkadza im fakt, że organy nadzoru budowlanego, które na co dzień borykają się z brakami kadrowymi, wstrzymały lub istotnie ograniczyły swoją pracę. Po epidemii może się więc okazać, że mają duże zaległości i brak kadr.
Jestem w stałym kontakcie z panem Norbertem Książkiem, głównym inspektorem nadzoru budowlanego. Na bieżąco analizujemy sytuację i staramy się podejmować właściwe decyzje, bezpieczne w obecnym stanie epidemii. Ostatnio poleciłem, aby inspektorzy przeprowadzali kontrole przy zachowaniu obostrzeń i środków bezpieczeństwa. Chodzi nie tylko o używanie maseczek czy rękawiczek, ale też liczbę osób przebywających na budowie. Chciałbym zwrócić uwagę na inny aspekt. Z punktu widzenia sprawnego państwa, najważniejszy jest kapitał ludzki. Po raz pierwszy od kilku lat, pracownicy nadzoru budowlanego dostali podwyżkę. Obecnie pracujemy też nad ideą reformy nadzoru budowlanego, aby ta trudna praca była bardziej atrakcyjna.
Czytaj w LEX: Kontakty z klientami organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego w czasie epidemii >
W stanie epidemii, gdy kontakty między osobami, pracownikami są ograniczone, z pewnością prace ułatwiłoby składanie projektu budowlanego w formie elektronicznej. Poprawkę wprowadzającą taką możliwość zgłaszała opozycja do ostatniej nowelizacji prawa budowlanego, ale została odrzucona. Nie żałuje pan tego z perspektywy epidemii.
Nie. Zarówno obecnie jak w okresie procedowania nowelizacji, organy administracji nie były przygotowane na przyjmowanie projektów elektronicznych. By była taka możliwość należy określić ich standardy, nad czym obecnie pracujemy. Tak naprawdę jesteśmy w przededniu dyskusji o elektronizacji. Cały czas realizujemy projekt „Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce" promującego rozwiązania BIM (z angielskiego Building Information Modeling, po polsku modelowanie informacji o budynku). Doprowadzimy do momentu, że określimy polski BIM. Chcemy, by to narzędzie przyspieszało proces inwestycji i było jak najbardziej użyteczne na każdym etapie ich realizacji. Najpierw jednak skupiamy się elektronizacji innych procedur, np. w zakresie planowania przestrzennego.
Wspomniana nowelizacja wprowadzi podział projektu budowlanego na trzy części, i wyodrębnienie projektu technicznego. To duża zmiana, która ma wejść w życie już we wrześniu. Czy przewiduje pan odroczenie tego terminu?
Nie przewidujemy odroczenia wejścia w życie ustawy. Warto podkreślić, że w nowelizacji zaproponowano przepisy, uproszczenia, które są ogromnie ważne dla inwestorów. Pozwolą budować bez pozwolenia na budowę, a nawet zgłoszenia, paczkomaty, wpłatomaty, czy inne automaty służące do wykonywania innego rodzaju usług o wysokości do 3 metrów. Równie ważna będzie możliwość legalizacji samowoli budowlanych - w kontrolowany, zapewniający bezpieczeństwo użytkowania sposób.
Czytaj w LEX: Informacja o prowadzeniu robót budowlanych - w jaki sposób jej dokonać, aby była skuteczna? >
Swego czasu architektów i inżynierów podzieliły projekty nowych ustaw dotyczących tych zawodów. Kontynuuje pan prace nad nimi?
Na razie nie mamy takich planów. Dla mnie priorytetem jest planowanie przestrzenne i kwestia mieszkalnictwa. Monitorujemy, jak rynek będzie kształtował się po Covid-19.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.