Nalepki na owocach i warzywach to – obok nakrętek na butelkach i krzywizny ogórków bądź bananów – jeden z symboli przerostu brukselskiej biurokracji. Nieśmiałą próbę, aby odejść od zasady traktowania etykiet na owocach i warzywach jako opakowania, a w konsekwencji – obejmowania ich obowiązkami analogicznymi, jak i inne opakowania, podjęli Francuzi, a konkretnie organizacja Interfel, reprezentująca producentów i sprzedawców owoców i warzyw nad Sekwaną. TSUE uznał, że w pewnych okolicznościach etykiety takie mogą być potraktowane bardziej liberalnie (wyrok z 1 sierpnia 2025 r., C-772/24). To istotne dla polskich producentów i eksporterów żywności do Francji. -Etykiety umieszczone bezpośrednio na owocach i warzywach nie są automatycznie uznawane za opakowanie w rozumieniu dyrektywy 94/62/WE. Kwalifikują się one jako opakowanie tylko wtedy, gdy spełniają jedną z trzech zdefiniowanych funkcji opakowania – interpretuje wyrok Jens Karsten, adwokat specjalizujący się w prawie żywnościowym z belgijskiej kancelarii BX LAW. Trybunał jednak w praktyce uchylił się tu od jednoznacznej odpowiedzi – choć przypomniał brzmienie przepisów UE, to kazał francuskim sędziom, aby sami wiążąco (i trochę kazuistycznie) rozstrzygnęli tę kwestię. - Chociaż pojęcie opakowania należy interpretować szeroko, TSUE odrzucił wykładnię, zgodnie z którą etykiety umieszczane bezpośrednio na owocach i warzywach byłyby w każdym przypadku uważane za opakowania w rozumieniu dyrektywy 94/62/WE. Sceptycznie odniósł się zwłaszcza w kwestii spełniania którejkolwiek z funkcji opakowania, choć nie wykluczył, że niektóre etykiety mogą tę funkcję spełniać – tak rozumie wyrok TSUE Samuel Rybnikar, profesor prawa żywnościowego na Uniwersytecie w Trnawie (Słowacja).

 

Sprawdź również książkę: Opłaty i inne należności ustalane lub pobierane przez organy urzędowej kontroli żywności >>


Warto przypomnieć, że zgodnie z nowym unijnym rozporządzeniem 2025/40/UE (tzw. rozporządzeniem PPWR), etykiety na owocach i warzywach – niezależnie od ich wielkości – są wprost ujęte jako opakowania. W motywie 13 rozporządzenia czytamy, że etykiety zawieszone bezpośrednio lub umieszczone na owocach i warzywach - w tym te samoprzylepne - należy uznać za opakowania, ponieważ spoiwem jest klej, a nie sama etykieta. Ponadto art. 3 ust. 1 rozporządzenia również przewiduje, że opakowaniami są m.in. części składowe wyrobów złączone z nimi, lub zintegrowane z tymi wyrobami elementy pomocnicze. Chodzi m.in. o zawieszone bezpośrednio lub umieszczone na produkcie i spełniające funkcję opakowania (nie będąc integralną częścią produktu) i przeznaczone do wykorzystania, użycia lub usunięcia wraz z produktem. Aby już zupełnie nie było wątpliwości, w załączniku nr 1 wprost do opakowań zakwalifikowano „etykiety zawieszone bezpośrednio lub umieszczone na produkcie, w tym samoprzylepne etykiety umieszczone na owocach i warzywach”. Nowe rozporządzenie przewiduje, że do dnia 12 lutego 2028 r. samoprzylepne etykiety umieszczone na owocach i warzywach muszą być zgodne z normami kompostowania w kontrolowanych warunkach przemysłowych w zakładach przetwarzania bioodpadów oraz – w przypadku gdy jest to wymagane przez państwa członkowskie – z normami kompostowania w warunkach domowych.

 

W Polsce obowiązuje też ustawa z 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (t. j. Dz. U. 2025 r., poz. 870), implementująca dyrektywę 94/62/WE, która w art. 3 ust. 2 pkt 3 przewiduje, że za opakowanie uważa się też element pomocniczy przyczepiony bezpośrednio lub przymocowany do produktu (z wyłączeniem elementu stanowiącego integralną część produktu, który jest przeznaczony do wspólnego użycia lub usunięcia). Jest to więc interpretowane jako podstawa do objęcia definicją opakowania także etykiety owocowo-warzywnej. Tak też jest w rozporządzeniu wykonawczym do tej ustawy, co powoduje, że Polska uznaje takie etykiety owocowo-warzywne za opakowania (z bardziej rygorystycznymi tego konsekwencjami). Dla firm działających na polskim rynku nic się więc tutaj nie powinno zmienić.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.