Dziś wchodzi w życie nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw, która ma chronić odbiorców ciepła przed nadmiernymi podwyżkami cen. Najważniejsze założenie jest takie, że stawki stosowane przez przedsiębiorstwa energetyczne nie będą mogły przekroczyć ściśle określonego w ustawie progu.

Wzrost cen tylko do określonej wysokości 

Przepisy wprowadzają maksymalną cenę dostawy ciepła, czyli kwotę obliczaną przez przedsiębiorstwo energetyczne dla danego systemu ciepłowniczego z uwzględnieniem cen i stawek opłat w każdej grupie taryfowej, powiększoną dodatkowo o 40 proc. w stosunku do stawek z września 2022 r. Oznacza to, że w okresie od 1 marca do 31 grudnia 2023 r. odbiorcom ciepła zagwarantowano, że rachunek nie będzie wyższy, niż obliczony według tych kryteriów. Szczegółowe stawki stosowane we wrześniu 2022 r., powiększone o wyznaczone w przepisach 40 proc., zostały opublikowane na stronie Urzędu Regulacji Energetyki.

Sprawdź w LEX: Czy odsprzedaż energii elektrycznej do innego podmiotu może być traktowana jako zużywanie tej energii na potrzeby własnej działalności? >

Czytaj: Nowy przepis nie ograniczy rachunków za ciepło, bo firmy ciepłownicze będą mogły go omijać >>

Rekompensaty dla przedsiębiorstw, ale trzeba złożyć wniosek

Z drugiej strony, przedsiębiorstwa energetyczne będą mogły ubiegać się o wyrównania za obniżenie stawek ciepła. Kwota ta będzie iloczynem różnicy między ceną dostawy ciepła wynikającą ze stosowanej taryfy tego przedsiębiorstwa i maksymalną ceną dostawy ciepła oraz ilości sprzedanego ciepła odbiorcom, o których mowa przepisach ustawy, w danym miesięcznym okresie rozliczeniowym, powiększonym o podatek od towarów i usług. Co ważne, wypłata rekompensaty nie nastąpi automatycznie - przedsiębiorstwo musi nie tylko złożyć wniosek do odpowiedniego podmiotu, ale też samodzielnie obliczyć kwotę, zgodnie z zasadami wprowadzanymi w przepisach. 

Sprawdź w LEX: Czy w przypadku zmiany ceny sprzedaży energii elektrycznej za minione okresy rozliczeniowe należy wystawić faktury korygujące? >

Czytaj: Nowe zasady ochrony przed podwyżkami ciepła - jak uzyskać wyrównanie? >>

Bilans musi być korzystny 

Po wejściu w życie nowelizacji będą funkcjonować trzy równoległe systemy wyznaczania cen ciepła. Co istotne, przedsiębiorstwa będą miały obowiązek wybrać ten, który okaże się najkorzystniejszy dla odbiorcy.

  • Pierwszy system – czyli cena ciepła z rekompensatą – zakłada, że cena ciepła (bez wliczania kosztów dystrybucji) nie może przekroczyć określonego w ustawie limitu. Jest to odpowiednio: 150,95 zł/GJ dla ciepła wytwarzanego w źródłach opalanych gazem ziemnym lub olejem opałowym oraz 103,82 zł/GJ dla ciepła wytwarzanego w pozostałych źródłach.
  • Drugi system przewiduje, że całkowite ceny ciepła dla odbiorców mogą wzrosnąć najwyżej o 40 proc. w stosunku do cen z września 2022 r.
  • Trzeci mechanizm bazuje wprost na taryfach firm ciepłowniczych zatwierdzanych przez prezesa URE. Będzie wdrażany wówczas, gdy poziom cen z taryf nie osiągnie ani pułapu cen z rekompensatą, ani poziomu ceny maksymalnej.

Czytaj w LEX: Ceny maksymalne energii elektrycznej dla JST >

Nowe zasady odpisów 

1 marca wchodzą w życie również zmiany w ustawie o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku, istotne dla wytwórców energii elektrycznej. Chodzi o zasady dokonywania obowiązkowych odpisów na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny. Od marca wytwórca energii elektrycznej, który jednocześnie wykonuje działalność gospodarczą w zakresie obrotu energetycznego, będzie musiał dokonać dwóch odrębnych odpisów, a także złożyć dwa osobne sprawozdania. Z kolei jeśli wytwórca lub przedsiębiorstwo wchodzi w skład grupy kapitałowej, obowiązek dokonania odpisu ma być wobec niego odpowiednio stosowany – przy uwzględnieniu wszystkich jednostek wytwórczych zlokalizowanych na terytorium Polski, które znajdują się we własności, posiadaniu, użytkowaniu lub zarządzaniu podmiotów wchodzących w skład tej grupy kapitałowej. 

Zobacz wzór dokumentu w LEX: Oświadczenie składane przez odbiorców uprawnionych, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. b–f ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku >