Sytuacja frankowiczów Getin Noble Bank (GNB) zmieniła się diametralnie. To efekt ogłoszenia 20 lipca upadłości tego banku. Mimo że jest środek wakacji kredytobiorcy, którzy byli w sporze z bankiem albo planują unieważnić umowę kredytową, nie mogą zapomnieć teraz o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ).  Muszą zgłosić tam swoją wierzytelność.  

Prawnicy radzą, żeby zrobili to jak najszybciej, by uniknąć niepotrzebnych nerwów i dodatkowych kosztów, tak jak miało to miejsce w wypadku klientów Idea Bank S.A. System teleinformatyczny na kilka dni przed zakończeniem terminu przestał działać i wiele osób nie mogło zgłosić swoich wierzytelności. Poza tym spóźnialskich syndyk może nie uwzględnić w planie podziału. 

Czytaj też: Upadł Getin Noble Bank, zmienia się sytuacja frankowiczów >

Czytaj też: Nowa rzeczywistość frankowiczów po upadku Getin Noble Bank >

Zgłoszenie do Krajowego Rejestru Zadłużonych 

Nie każdy frankowicz musi się zgłosić do KRZ. Obowiązek dotyczy tych kredytobiorców, którzy mają wobec GNB wierzytelność. Chodzi tu o osoby, wobec których bank jest winien pieniądze, zwłaszcza w związku z unieważnieniem kredytu, w tym frankowego. - To nie muszą być tylko  kredytobiorcy, którzy wygrali sprawę sądową przeciwko bankowi, wierzytelności powinni zgłosić także osoby, które nie pozwały jeszcze banku, ale chciałyby, żeby zawarta przez nich umowa została uznana za nieważną i nie chcą już dłużej spłacać kredytu - tłumaczy dr Aleksandra Krawczyk, adwokat w kancelarii Ecolegal.

Zobacz procedurę w LEX: Wpływ ogłoszenia upadłości na cywilne postępowanie rozpoznawcze toczące się z udziałem upadłego >

Natomiast wierzytelności nie musi zgłaszać kredytobiorca, który nie chce unieważnienia kredytu i chce dalej spłacać kredyt na dotychczasowych zasadach lub gdy jego umowa kredytowa nie jest wadliwa. W związku z tym bank nie jest jego dłużnikiem i nie jest mu winien żadnych pieniędzy.

 

Jacek Czabański, Tomasz Konieczny, Mariusz Korpalski

Sprawdź  

Czytaj też: Frankowicze mogą żądać zawieszenia spłaty rat. Omówienie wyroku TS z dnia 15 czerwca 2023 r., C-287/22 (Getin Noble Bank) >>

Nie ma formularza, co robić?

Zgłoszenie wierzytelności możliwe jest wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego (https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/filmy-instruktazowe). W KRZ nie ma jednak specjalnego formularza, co może być problemem dla wielu kredytobiorców. 

- System KRZ nie został technicznie przygotowany do upadłości banku. Tymczasem w postępowaniu upadłościowym banku mamy do czynienia z innymi kategoriami zaspokojenia niż w przypadku tradycyjnej upadłości. Wypełniając formularz zgłoszenia wierzytelności, w polu: „Kategoria, do której wierzytelność ma być zaliczona” nie należy dokonywać wyboru kategorii. Do tego formularza należy załączyć załącznik, w którym zostanie wskazana kwota wierzytelności oraz jej prawidłowa kategoria (należność główna – kategoria trzecia, podkategoria czwarta; odsetki – kategoria czwarta, podkategoria pierwsza) - radzi Rafał Kowalczyk, adwokat z Kancelarii Prawnej Filipiak. Babicz Legal.

Czytaj też: Zakres ujawnianych danych w KRZ – zagadnienia dotyczące postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego >

W systemie należy wypełnić wszystkie konieczne pola, a nadto dołączyć odpowiednie dokumenty, takie jak:

  1. pełnomocnictwo, jeśli zgłoszenia dokonuje pełnomocnik,
  2. potwierdzenie wpłaconych rat na rzecz banku w formie zaświadczenia z banku lub wyciągu z bankowości, który potwierdza sumę wpłat,
  3. oświadczenie o potrąceniu, przygotowane w porozumieniu z pełnomocnikiem, by zapewnić prawidłowość potrącenia.

 

Prawnicy nie mają wątpliwości, że większość osób niebędących prawnikami będzie miała problem ze stworzeniem własnego formularza, a nawet może nie wiedzieć, że coś takiego jest potrzebne.  - W instrukcji zgłoszenia wierzytelności bankowej, dostępnej w KRZ, jest o tym informacja, ale nie ma szczegółów, w tym odwołania do przepisu prawa upadłościowego, który określa kategorie zaspokojenia wierzytelności bankowych, nie ma również wzoru - podkreśla mec. Aleksandra Krawczyk. 

Zobacz procedurę w LEX: Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym >

Istnieje też ryzyko, że KRZ nie udźwignie masowego składania wniosków. - Dlatego nie zalecam zwlekać z działaniem. Przykład Idea Bank S.A. pokazuje, że system może się po prostu okazać niewydolny. Jeśli frankowiczowi zależy na uzyskaniu prawidłowego zgłoszenia, powinien on maksymalnie szybko zorganizować dokumenty wraz z pełnomocnikiem. Jest to niewątpliwie sytuacja precedensowa i każdy klient musi mieć na uwadze, że także od niego zależy, czy czynności zostaną wykonane prawidłowo - radzi  Maciej Wojciechowski, radca prawny w Xaltum Barczak Rozpara Kancelaria Radców Prawnych.

Czytaj też: Wpływ przymusowej restrukturyzacji banku na zabezpieczenia ustanowione w procesach skierowanych przeciwko temu bankowi – na przykładzie roszczeń tzw. frankowiczów >>

Spóźnienie może słono kosztować 

Bardzo ważny jest termin. Przepisy dają kredytobiorcy 30 dni od dnia ogłoszenia upadłości na zgłoszenie wierzytelności do KRZ.  Te 30 dni liczy się więc od 20 lipca. Termin mija więc 19 sierpnia 2023 r. Swoją wierzytelność kredytobiorca może złożyć po terminie, ale będzie musiał uiścić opłatę związaną ze spóźnionym zgłoszeniem w kwocie wynoszącej aktualnie 1 010,49 zł. 

Czytaj w LEX: Wnoszenie pism procesowych i doręczanie orzeczeń w postępowaniu upadłościowym i restrukturyzacyjnym po nowelizacji >

Spóźnialscy mogą też sporo stracić. - Czynności w postępowaniu upadłościowym przeprowadzone przez syndyka przed dokonaniem spóźnionego zgłoszenia wierzytelności będą skuteczne. Oznacza to, że spóźnione zgłoszenie wierzytelności nie będzie miało wpływu na złożone dotychczas przez syndyka plany podziału, a kredytobiorcę uwzględni się tylko w tych planach podziału funduszów masy upadłości, które zostaną sporządzone po uznaniu wierzytelności. W praktyce kredytobiorca może zostać pominięty w planie podziału sporządzonym przez syndyka, po zlikwidowaniu majątku banku - ostrzega mec. Rafał Kowalczyk. 

Czytaj też: Krajowy Rejestr Zadłużonych jako system teleinformatyczny obsługujący postępowanie upadłościowe i restrukturyzacyjne >>

Prawnicy radzą też pamiętać o zgłoszeniu zarzutu potrąceniu. W tym wypadku również obowiązuje terminie  30 dni. - W tym jednak wypadku później taka opcja nie będzie niedostępna. Ma to ogromne znaczenie, bo właśnie to potrącenie jest kluczowe z perspektywy zamknięcia rozliczeń z bankiem - uczula mec. Aleksandra Krawczyk. 

- Nawet jeśli kredytobiorcy mają nadpłatę w spłacie kapitału, to szansa za ich pełne zaspokojenie jest nikła. Wierzytelności zgłoszone przez kredytobiorców frankowych zostaną zaspokojone tylko w takim stopniu, na jaki pozwoli majątek upadłego banku (masa upadłości). Pierwszy
w kolejce do spłaty jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Roszczenia BFG mogą wynosić nawet 10 mld zł. Dopiero w dalszej kolejności spłacani będą kredytobiorcy. Stąd bardzo ważne jest złożenie we właściwym czasie i formie oświadczenia o potrąceniu wzajemnych roszczeń - mówi mec. Kowalczyk.