- Projekt spotkał się z dużym zainteresowaniem. Wpłynęło wiele konstruktywnych i konkretnych propozycji, będziemy starali się wyjść naprzeciw przynajmniej części postulatów – zapowiedział wiceminister rozwoju, pracy i technologii Marek Niedużak.

Jak przypomniał, projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii we współpracy z Ministerstwem Finansów trafił do konsultacji 22 marca 2021 r. i do 22 kwietnia można było do niego zgłaszać uwagi i propozycje zmian. Stanowiska w ramach konsultacji zgłosili przedsiębiorcy i zrzeszające przedsiębiorców organizacje, w tym reprezentujące środowisko firm rodzinnych. W trakcie publicznej dyskusji nad projektem ustawy o fundacji rodzinnej wiceminister Marek Niedużak rozmawiał m.in. z przedstawicielami Konfederacji Lewiatan, Business Centre Club i Stowarzyszenia Inicjatyw Firm Rodzinnych. Także w siedzibie resortu rozwoju odbyło się kilka otwartych spotkań w formule online z zainteresowanymi stronami.

Czytaj: Fundacja rodzinna do zastosowania już od przyszłego roku>>

Środowisko firm rodzinnych oczekuje nowej regulacji

Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii  przypomina, że pomysł uregulowania w polskim prawie możliwości tworzenia fundacji rodzinnej wyszedł ze środowiska firm rodzinnych. Fundacja rodzinna ma być przede wszystkim instytucją umożliwiającą przeprowadzenie skutecznej wielopokoleniowej sukcesji w firmach rodzinnych. Tego typu fundacje od wielu lat działają m.in. w Austrii, Niemczech, Szwajcarii, Lichtensteinie. Projekt adresowany jest w pierwszej kolejności do przedsiębiorców prowadzących biznes na większą skalę i myślących o budowaniu firmy w wielopokoleniowej perspektywie.

Możliwość zakładania w Polsce fundacji rodzinnych ma ułatwić:

  • skuteczną, wielopokoleniową sukcesję w firmach rodzinnych, w szczególności w przedsiębiorstwach,
  • budowę silnych rodzimych marek,
  • akumulację i ochronę kapitału przed rozdrobnieniem,
  • nowe inwestycje.

Fundator, przekazując majątek do fundacji rodzinnej, czyni z niej swojego następcę prawnego. Fundacja rodzinna ma za zadanie chronić otrzymany majątek i pomnażać go. Ma także za zadanie spełniać na rzecz beneficjentów fundacji rodzinnej, najczęściej najbliższych członków rodziny fundatora, określone świadczenia np. zapewnienie środków finansowych na utrzymanie, kształcenie lub leczenie, a także cele charytatywne.

Z opublikowanego w poniedziałek raportu firmy doradczej PwC wynika, że polskie firmy rodzinne pozytywnie oceniają możliwość zakładania fundacji rodzinnych.

Czytaj: Fundacja rodzinna – nowe rozwiązanie dla korzystnej sukcesji firm?>>
 

Podatki jeszcze do dyskusji

Zgodnie z projektem,  fundacja rodzinna jest osobą prawną, będzie zarządzać majątkiem i osiągać dochody. W związku z tym jej dochody, tak jak innych osób, mają  być opodatkowane. Według wiceministra, otwartą kwestią zostaje jaki model opodatkowania przyjąć, gdy w grę wchodzą trzy kategorie podatników: spółki, w których fundacja rodzinna ma udziały, sama fundacja rodzinna i jej beneficjenci. - Fundacja rodzinna nie może być traktowana jako wehikuł do unikania opodatkowania, do optymalizacji podatkowej. Zrozumiałe są natomiast dla nas postulaty zapewnienia neutralności podatkowej – podkreślił Niedużak.

 

 

Jak poinformował wiceszef MRPiT, w trakcie konsultacji pojawiły się opinie, że dla przedsiębiorców planujących sukcesję, korzystniejsze opodatkowanie znajduje się w przepisach dotyczących holdingu spółek. - To racjonalny argument, który warto wziąć pod uwagę. Będziemy chcieli, wspólnie z Ministerstwem Finansów, pochylić się nad nim – powiedział.

 


Zachowek do zrzeczenia?

Ministerstwo analizuje także problem zachowku, którego w myśl proponowanych przepisów będzie można się zrzec, rozłożyć na raty lub odroczyć termin płatności, a nawet obniżyć jego wysokość w przypadku uwzględniania przy obliczeniu zachowku przedsiębiorstwa. - Szukamy złotego środka między prawem do zabezpieczenia integralności biznesu i zapewnienia niezbędnych środków finansowych osobom z grona najbliższych członków rodziny spadkodawcy. Usłyszeliśmy argumenty za wprowadzeniem ograniczenia czasowego w uwzględnianiu darowizn dla fundacji rodzinnej i nie wykluczamy uwzględnienia tego postulatu – zapowiedział wiceminister.

Działalność gospodarcza raczej nie

Jak poinformowano, w trakcie dyskusji pojawił się również temat prowadzenia przez fundację rodzinną działalności gospodarczej. Wiceszef MRPiT jest zdania, że fundacja rodzinna nie może prowadzić takiej działalności gospodarczej.

- W większości państw Unii Europejskiej fundacje nie mogą prowadzić działalności gospodarczej, bo to oznacza zaciąganie zobowiązań i ponoszenie ryzyka. Fundacja ma być bezpiecznym portem dla majątku rodzinnego, który został na nią przeniesiony, a długoterminowo, ma służyć akumulacji rodzinnego kapitału” – argumentuje resort. Przyznaje jednak, że dostrzega „rozdźwięk między definicjami działalności gospodarczej na potrzeby różnych obszarów prawa i tam, gdzie jest mowa o działalności, która polega co do zasady na bezpiecznym, z reguły pasywnym inwestowaniu np. w papiery wartościowe. - Rozważamy poluzowanie zaproponowanego ograniczenia – poinformował wiceminister Niedużak.

Fundacja w nazwie nie podoba się

Minister Niedużak odniósł się także do postulatu organizacji pozarządowych, aby zmienić nazwę ustawy, tak aby nie zawierała słowa „fundacja”. Pracujemy nad tym projektem dla i ze środowiskiem firm rodzinnych, któremu się ta nazwa podoba. Poza tym w innych krajach tego typu instytucje tak właśnie się nazywają. Rozmowa na temat nazwy musi toczyć się w trilogu, tzn. z jednej strony są to firmy rodzinne, z drugiej strony organizacje pozarządowe ze swoimi obawami i z trzeciej strony - strona rządowa" – stwierdził.

Więcej swobody w tworzeniu organów 

Z informacji ministerstwa wynika, że uczestnicy konsultacji wskazywali na potrzebę zapewnienia w jeszcze większym stopniu możliwości udziału rodziny w działalności fundacji rodzinnej i wpływu na decyzje. - Widzimy, jak ważne jest zapewnienie elastyczności i tworzenia fundacji rodzinnych odpowiadających różnym sytuacjom, dlatego będziemy starali się zapewnić swobodę wyboru możliwych rozwiązań, przy uwzględnieniu podstawowych zasad działania fundacji rodzinnej – ocenił Marek Niedużak.

Jak poinformowano w poniedziałek, w maju 2021 r. jest planowane przedstawienie wyników analiz uwag zgłoszonych w konsultacjach, a także przez inne resorty, i omówienie modyfikacji, jakie zostaną wprowadzone w projekcie. W tym celu zostanie zorganizowana konferencja uzgodnieniowa.

 

Raport: polskie firmy rodzinne pozytywnie oceniają możliwość zakładania fundacji rodzinnych

Polskie firmy pozytywnie oceniły możliwość zakładania fundacji rodzinnych. Jako potencjalne ryzyko przedsiębiorstwa wskazują jednak niestabilność prawa i regulacji - oceniła firma doradcza PwC w opublikowanym w poniedziałek raporcie.

Według autorów raportu, rozwiązanie to było długo oczekiwane i zostało odebrane pozytywnie przez firmy rodzinne w Polsce. Jako potencjalne ryzyko przedsiębiorstwa wskazują jednak niestabilność prawa i regulacji, co może wpłynąć na decyzje o założeniu fundacji jako rozwiązaniu tworzonym na pokolenia - wynika z raportu "Polska fundacja rodzinna 2022" PwC.

- Po ponad 30 latach demokracji i budowania wolnej gospodarki w Polsce przez krajowe firmy rodzinne, zostaną one wreszcie wyposażone w instrument prawny, który pozwoli zachować na pokolenia wysiłek i wizję założycieli zainwestowane w ich firmy - cenił lider praktyki firm prywatnych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej w PwC Piotr Michalczyk.