- Wodom Polskim potrzebna jest optymalizacja niektórych działań, by zapewnić większą skuteczność i sprawność w działaniu instytucji – uważa Mateusz Balcerowicz, nowy, bo powołany 8 lipca br., prezes Wód Polskich.

Czytaj również:  Gminy znów będą mogły zatwierdzać taryfy za wodę i ścieki - jest projekt >>

Powstanie specjalny fundusz wodny?

Jednym z takich obszarów, jak twierdzi, są finanse. - Wody Polskie potrzebują narzędzia, które pozwoli przejść z finansowania rocznego na wieloletnie, co umożliwi lepsze planowanie i efektywniejsze prowadzenie inwestycji – wskazał w rozmowie z PAP prezes Wód Polskich. Wyjaśnił, że uwzględniając specyfikę inwestycji w gospodarce wodnej niezbędne jest zagwarantowanie możliwości dysponowania środkami w perspektywie realizacji projektu – a więc w perspektywie wieloletniej.

- Finansowanie z dotacji budżetowej nie daje nam takich możliwości - zaznaczył.

Na bazie funkcjonujących już i sprawdzonych rozwiązań Balcerowicz proponuje utworzenie specjalnego funduszu wodnego, który działałby np. na zasadach Krajowego Funduszu Drogowego. I wyjaśnia, że fundusz mógłby być finansowany z przychodów Wód Polskich (ok. 500 mln zł), dotacji z budżetu państwa oraz innych źródeł. - Pieniędzy nie byłoby na początek dużo więcej niż obecnie, ale pamiętajmy, że pod środki z rachunku funduszu można zaciągać zobowiązania niezbędne do finansowania wieloletnich inwestycji – zauważa Balcerowicz. Jak podkreśla, dysponując m.in. pieniędzmi unijnymi, projektów Banku Światowego, Banku Rozwoju Rady Europy oraz budżetu państwa, Wody Polskie będą w stanie znacznie efektywniej realizować niezbędne inwestycje, w tym przeciwpowodziowe.

 


Zintensyfikowanie współpracy z samorządami

Drugim obszarem, w którym Balcerowicz dostrzega możliwość optymalizacji działania instytucji którą kieruje, jest zintensyfikowanie współpracy z samorządami. - Ta współpraca już się zaczęła, podpisaliśmy szereg porozumień, które zakładają współdziałanie. Czasami to my gwarantujemy środki np. na utrzymanie urządzeń wodnych czy czyszczenie brzegów rzek, a organizację przetargów i odbiory prac bierze na siebie samorząd, a czasami jest odwrotnie – mówi prezes Wód Polskich. I dodaje, że taka współpraca sprawdza się podczas usuwania skutków powodzi z września 2024 roku. Według niego, bazując na tych doświadczeniach można w tej formule również prowadzić inwestycje.

Zapytany, czy dobrym pomysłem jest powierzenie ustalania taryf za wodę i ścieki samorządom, stwierdził: - Wody Polskie nie mają nic przeciwko temu, by ten proces wrócił do rad gmin. Przypomniał też, że przygotowywany przez Ministerstwo Infrastruktury projekt nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków zakłada, że ceny za wodę będą ustalały gminy, a Wody Polskie będą ingerowały, jeśli średnioroczna podwyżka przekroczy 15 proc.

Z kolei pytany o pomysł taryf progresywnych (cena za wodę miałaby rosnąć wraz ze wzrostem jej zużycia), który również znalazł się w projekcie, Balcerowicz wskazał, że budowa docelowego systemu taryfowania leży w gestii Ministerstwa Infrastruktury, które prowadzi proces legislacyjny.

Jak poinformowało PAP Ministerstwo Infrastruktury, obecnie trwa analiza pod 200 uwag, propozycji i opinii zgłoszonych do projektu podczas konsultacji społecznych. - Z uwagi na szerokie oddziaływanie zmian ujętych w projekcie ustawy niezbędne jest szczegółowe wyjaśnienie zgłaszanych wątpliwości, aby planowane zmiany zapewniły prawidłowe funkcjonowanie systemu taryfowego - wyjaśnił resort.

Do 2017 roku taryfy za wodę i ścieki były ustalane przez samorządy. Natomiast od 2017 r. taryfy na wodę i ścieki zatwierdza PGW Wody Polskie (na podstawie wniosków składanych przez przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne). Wody Polskie pełnią rolę organu regulacyjnego, sprawdzając zgodność taryf z przepisami i interesem odbiorców. Stawki ustalane są raz na trzy lata, ale w uzasadnionych przypadkach, w szczególności jeżeli wynika to z udokumentowanych zmian warunków ekonomicznych oraz wielkości usług i warunków ich świadczenia, przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne w trakcie obowiązywania dotychczasowej taryfy może złożyć do organu regulacyjnego wniosek o skrócenie okresu obowiązywania tej taryfy wraz z projektem nowej taryfy oraz uzasadnieniem.