Rada gminy podjęła w sierpniu 2018 r. uchwałę w sprawie ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz zasad usytuowania miejsc ich sprzedaży i podawania. Prokurator rejonowy zaskarżył ten akt, ponieważ jeden z jego przepisów zakładał, że punkty sprzedaży i podawania napojów alkoholowych nie mogą być usytuowane bliżej niż 20 m od szkół przedszkoli, innych placówek oświatowo-wychowawczych, obiektów kultu religijnego oraz podmiotów leczniczych. Prokurator twierdził bowiem, że przepis ten pozostaje w rażącej sprzeczności z celem ustawy, jakim jest konieczność realizowania obowiązku ograniczania dostępności do alkoholu, w szczególności w stosunku do osób nieletnich, ponieważ odległość 20 m oznacza bliskie, a nawet bezpośrednie sąsiedztwo.

Czytaj także: WSA: Nieważna umowa sprzedaży lokalu pogrzebała handel alkoholem >>>

W odpowiedzi na skargę, gmina wniosła o jej oddalenie. Wskazywała, że położenie miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych w odległości nie mniejszej niż 20 m od obiektów chronionych oznacza bliskie sąsiedztwo, ale uwzględnia też kwestię koncentracji zabudowy na terenie gminy wiejskiej i konieczność realizowania obowiązku ograniczania dostępności do alkoholu. Organ gminy podniósł także, że zarzut prokuratora odnośnie małej odległości jest lakoniczny i mógłby być podnoszony także, gdyby ustalono ją na poziomie 100 m czy 200 m.

Czytaj w LEX: Uchwały w sprawie maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gminy oraz zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych >

Uchwała powinna mieć uzasadnienie

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, który wskazał, że akty prawa miejscowego, w szczególności uchwały rady gminy podejmowane na podstawie art. 12 ust. 1, 2 i 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, powinny mieć uzasadnienie. Ustawa co do zasady nie wprowadza takiego obowiązku, ale w świetle zasady demokratycznego państwa prawnego i adresowanego do wszystkich organów władzy publicznej nakazu działania na podstawie i w granicach prawa niedopuszczalne jest podejmowanie aktów bez ujawnienia przyczyn przemawiających za konkretnym rozstrzygnięciem. Dlatego WSA podkreślił, że wymóg działania na podstawie prawa, w połączeniu z zasadą zaufania, stwarza obowiązek motywowania rozstrzygnięć organów władzy publicznej. Ponadto obowiązek ten wynika też z §131 w zw. §143 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie "Zasad techniki prawodawczej".

 


Brak uzasadnienie uniemożliwia kontrolę

WSA wskazał, że uzasadnienie uchwały warunkuje możliwość jej kontroli przez organy nadzoru i kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne, które mają prawo badać powody, które legły u podstaw każdego zaskarżonego rozstrzygnięcia. Szczególnie ważne znaczenie ma uzasadnienie w przypadku aktów o charakterze uznaniowym, do których należy zaliczyć uchwały realizujące delegację z art. 12 ust. 1, 2 i 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Tymczasem jego brak stanowi w świetle art. 147 § 1 ppsa, istotne naruszenie procedury podejmowania uchwał, które uniemożliwia faktyczną ocenę jej legalności. WSA podkreślił, że brak uzasadnienia uchwały zawsze stanowi naruszenie prawa, ale w zależności od przypadku może ono być istotne lub nieistotne. Jeżeli podstawa i treść aktu są determinowane przez przepis ustawy, to brak uzasadnienia nie stanowi wady istotnej. Natomiast, gdy samorząd może wybrać sposób wykonania danego zadania publicznego, wybór konkretnego sposobu musi wynikać z uzasadnienia.

Sprawdź w LEX: Jaką opłatę powinien wnieść przedsiębiorca występujący o nowe zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, jeżeli poprzednie zezwolenie wygasło w trakcie trwania roku? >

Uzasadnienie powinno zdradzać motywy

Rada decydowała o zasadach usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych. Podjęta przez nią uchwała formalnie zawierała uzasadnienie, ale jego treść wskazywała jedynie na zmianę przepisów ustawy skutkującą koniecznością podjęcia stosownego aktu. WSA uznał, że takie uzasadnienie nie pozwala na ocenę, dlaczego lub na podstawie jakich przesłanek rada zdecydowała o przyjętej odległości miejsc sprzedaży i podawania alkoholu od obiektów chronionych. Szczególnie nie wynikało z niego, dlaczego i jakimi celami kierowała się rada podejmując decyzję o zmniejszeniu tej odległości z 40 m, którą przewidywała wcześniej obowiązująca uchwała, do 20 m. Dlatego sąd stwierdził, że brak uzasadnienia przesłanek podjęcia zaskarżonej uchwały oraz brak uzasadnienia dla spornej odległości, powinien być oceniony jako istotne naruszenie prawa. Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie stwierdził nieważność uchwały w zaskarżonym zakresie.

Wyrok WSA w Olsztynie z 27 czerwca 2019 r., sygn. akt II SA/Ol 421/19

Sprawdź w LEX:

 

[-LINKI SIP LEX-]