Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz zasad usytuowania miejsc ich sprzedaży i podawania. Zgodnie z jednym z przepisów, punkty które zajmują się taką działalnością powinny być usytuowane w odległości nie mniejszej niż 20 m od szkół, przedszkoli i żłobków, domów dziecka oraz obiektów sakralnych i cmentarzy. Skargę w tej sprawie złożył prokurator, który wskazywał, że ustalona odległość pozostaje w oczywistej i rażącej sprzeczności z celami ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (uwtpa). W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie. 

Czytaj także: Pijemy nowocześnie, a ustawa alkoholowa z PRL-u >>>

Burmistrz miał zdolność procesową

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, który uznał, że skarga zasługiwała na uwzględnienie. W pierwszej kolejności sąd stwierdził, że celowe będzie odniesienie się do kwestii zdolności procesowej. Prokurator wnosił bowiem o zobowiązanie rady miasta do potwierdzenia stanowiska zajętego przez burmistrza w odpowiedzi na skargę, ponieważ uznał, że może ona mieć inne stanowisko. Sąd uznał jednak, że nie ma przesłanek, aby przychylić się do zgłoszonego wniosku. Zgodnie z treścią art. 26 § 1 i art. 32 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz judykaturą (np. uchwała NSA z 13 listopada 2012 r., sygn. akt I OPS 3/12), w postępowaniu przed sądem administracyjnym w spawach skarg na uchwały rady miasta, zdolność procesową ma burmistrz. Wyjątkiem jest sprawa, w której zachodzą okoliczności szczególne, których nieuwzględnienie mogłoby prowadzić do pozbawienia rady miasta prawa do ochrony sądowej. Jednakże w tej sprawie wyjątek ten nie zachodził, co przyznał zarówno prokurator, jaki i pełnomocnik organu. 

Zobacz w LEX: Uchwały w sprawie maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gminy oraz zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych >

 


Uchwała powinna być zgodna z duchem ustawy 

W ocenie sądu ocena zgodności z prawem zaskarżonej uchwały wymagała wyważenia dwóch wartości. Z jednej strony, ochrony samodzielności jednostek samorządu terytorialnego. Z drugiej zaś ochrony społeczeństwa, w tym zwłaszcza dzieci i młodzieży przed negatywnymi następstwami nadmiernego spożycia alkoholu. Zgodnie z art. 12 ust. 3 uwtpa, rada miasta ma kompetencję do uchwalenia zasad usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych. WSA podkreślił, że upoważnienie to jednak nie przewiduje zupełnej dowolności, ponieważ zasady lokalizacji takich miejsc muszą pozostawać w zgodzie z ogólnymi założeniami, jakie legły u podstaw uchwalenia ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (np. wyrok WSA w Lublinie z 19 czerwca 2012 r., sygn. akt III SA/Lu 245/12). Dlatego tworzenie zasad, które stoją w sprzeczności z zadaniami gminy postawionymi przez ustawodawcę powinny być kwalifikowane jako naruszenie prawa.

Zobacz w LEX: Uchwały w sprawie ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży >

20 metrów od szkoły to za mało

Sąd uznał, że za uprawniony uznać należało zarzut skargi, co do naruszenia obowiązku realizacji zadań, o których mowa w art. 1 i art. 2 uwtpa, ponieważ uchwalona minimalna odległość usytuowania punktu sprzedaży od obiektów chronionych nie mniej niż 20 metrów oznaczała bardzo bliskie, bezpośrednie sąsiedztwo z takimi obiektami i z pewnością nie ograniczała dostępności alkoholu. Taki sposób uregulowania tej kwestii, w ocenie WSA, w oczywisty sposób kłócił się z koniecznością realizowania obowiązku ograniczania dostępności do alkoholu, w szczególności w stosunku do osób nieletnich. Sąd podkreślił, że odległość tego rzędu oznacza iluzoryczną i nieefektywną realizację celów ustawy. Zaskarżony przepis istotnie naruszył ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ponieważ wprowadził rozwiązania, które były nie do pogodzenia z jej celami. Mając to na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stwierdził nieważność uchwały w zaskarżonej części.

Wyrok WSA w Białymstoku z 30 stycznia 2019 r., sygn. akt I SA/Bk 691/18

Zobacz też w LEX: Czy gmina może żądać podwójnych opłat za wydanie zezwoleń na sprzedaż alkoholu traktując jako oddzielne punkty restaurację i kawiarnię, która mieści się w jednym i tym samym budynku hotelowym? >