Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw tzw. tarczę antykryzysową 4.

Wprowadza on również kolejne zmiany dla samorządów. Zdaniem rządu zmierzają one do zwiększenia płynności finansowej samorządów, a zaproponowane rozwiązania uelastycznią prowadzoną przez JST politykę finansową i złagodzą reguły dotyczące zadłużenia.

Jeżeli parlament przyjmie w najbliższym tygodniu przepisy składające się na tarczę antykryzysową kierowane do samorządów, będą one mogły z nich korzystać już na początku czerwca – zapowiedziała w środę wicepremier, minister rozwoju Jadwiga Emilewicz.

 

Wsparcie dla samorządów

– W ramach Tarczy Antykryzysowej wprowadziliśmy już wiele narzędzi pomocowych dla firm, podatników indywidualnych, a także dla JST. Wiemy, że wsparcie dla JST wymaga m.in. wprowadzenia rozwiązań systemowych, które ułatwią prowadzenie ich polityki finansowej – mówi minister finansów Tadeusz Kościński. W prace nad dokumentem zaangażowanych było wiele instytucji publicznych, w tym Ministerstwo Rozwoju i Ministerstwo Finansów. Wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego dotyczy m.in. uelastycznienia ram fiskalnych nakładanych na samorządy.  

Rząd przewiduje zwiększenie płynności finansowej samorządów w okresie epidemii poprzez wprowadzenie możliwości wcześniejszego przekazywania samorządom w 2020 r. subwencji ogólnej z budżetu państwa, m.in. w części oświatowej. Zakłada też możliwość przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych. Raty wpłat przypadające w czerwcu i lipcu 2020 r. samorządy będą mogły zapłacić w następnych miesiącach 2020 roku.

Projekt przewiduje też uelastycznienie w 2020 r. wymogu równoważenia strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość planowanego ubytku w dochodach będącego skutkiem wystąpienia COVID-19 oraz złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki wynikającego z wystąpienia epidemii COVID-19.

Zwiększenie możliwości JST do spłaty zadłużenia

Zgodnie z projektem, ustalając na rok 2021 i lata kolejne relację ograniczającą wysokość spłaty długu, jednostka będzie w budżecie pomniejszać wydatki bieżące o wydatki bieżące poniesione w 2020 r. w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19.

Zaproponowano też rozwiązanie, że skutki finansowe ulg udzielanych przez JST w spłacie zobowiązań w postaci rozłożenia i odroczenia zapłaty podatków i zaległości podatkowych nie będą uwzględniane w ustaleniu potencjału dochodowego JST. Propozycja wychodzi naprzeciw postulatom samorządów i jest szczególnie aktualna w obecnej sytuacji stosowania przez jednostki samorządu terytorialnego ulg w zapłacie podatków.

Rząd wprowadza też podwojenie udziału powiatów, w tym miast prezydenckich, w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa – od 1 maja do końca 2020 r. do samorządów będzie trafiać co druga, nie co czwarta złotówka. W 2020 r. samorządy będą mogły przeznaczyć pieniądze z tzw. funduszu korkowego, czyli środki pozyskiwane od przedsiębiorców sprzedających alkohol, na przeciwdziałanie i łagodzenie skutków COVID-19.

Samorządy mają inne zdanie

Rozwiązania przyjęte przez rząd w 4 tarczy antykryzysowej częściowo tylko odpowiadają na zapotrzebowanie i apele samorządów.

Tymczasem senatorowie zgłaszają projekt przewidujący zawieszenie janosikowego, ograniczenie inwestycji z budżetu obywatelskiego i odstąpienie od planowania tego budżetu na rok 2021. A gminy wiejskie, które podkreślają, że najbardziej odczuwają skutki kryzysu, proponują bon inwestycyjny - milion złotych dla najsłabszych samorządów.

Zobacz też: Porawski: Dziura w tarczy zamiast osłony dla samorządów