Na Wydziale Prawa i Administracji UAM odbyła się konferencja „W kierunku nowego systemu organizowania publicznego transportu zbiorowego”. Do udziału zaprosiliśmy zarówno naukowców, jak i praktyków; nie tylko prawników, ale także specjalistów z innych dziedzin, zajmujących się problematyką regularnego przewozu osób. Nie mam zamiaru streszczać wszystkich referatów, lecz ograniczę się jedynie do wskazania pewnych kluczowych – moim zdaniem – ustaleń - pisze Adrian Misiejko z Katedry Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji WPiA Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu,

Niemal ze wszystkich wystąpień wybrzmiewała tęsknota za ustabilizowanym stanem prawnym. Nic dziwnego – okres przejściowy znacznej części przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym trwa od marca 2011 r., a mimo to założone pierwotnie rozwiązania prawdopodobnie nigdy nie wejdą w pełni w życie. Od kilku lat pojawiają się bowiem zapowiedzi gruntownej nowelizacji u.p.t.z., a kolejne projekty są publikowane i następnie znikają lub trwają w zawieszeniu.

Mniej samorządów – organizatorów transportu

Nieco generalizując, wnioskiem, co do którego zgadzali się właściwie wszyscy, jest konieczność zmniejszenia liczby samorządów, które byłyby podstawowymi organizatorami publicznego transportu zbiorowego. Przychylono się do tezy, że poza obszarami miejskimi gminy powinny pełnić rolę uzupełniającą. Różnice dotyczyły jednak tego, czy główne skrzypce powinny grać województwa, powiaty, czy też może jakiegoś rodzaju zrzeszenia powiatów (obejmujące obszary subregionów). Nie było również zgody co do tego, czy województwa powinny zająć się wyłącznie przewozami kolejowymi, czy pełnić także aktywną rolę w transporcie drogowym.

Konferencja stała się okazją do zapoznania się z niemieckimi rozwiązaniami w organizowaniu publicznego transportu zbiorowego, których przykłady przedstawili goście zza Odry.

Z zagadnień szczegółowych za ważne uznano integrację taryfową oraz integrację rodzajów transportu (dr Michał Beim; dr Michał Wolański), zwłaszcza publicznego transportu zbiorowego i przewozów szkolnych. Mateusz Karciarz i ja zwróciliśmy zaś uwagę na duże rozbieżności między kolejnymi projektami nowelizacji u.p.t.z.

Czytaj też: Rządowe dopłaty do PKS mogą nie starczyć nawet na paliwo

Współdziałanie samorządów

Dużo miejsca zajęło omówienie problematyki współdziałania jednostek samorządu terytorialnego. Zwracano uwagę na pewną sztywność dostępnych rozwiązań (prof. Krystian Ziemski) oraz kładziono nacisk na konieczność spojrzenia na problem nie tyle od strony instytucjonalnej, co od realnie występujących potrzeb transportowych (dr Bartosz Mazur). Druzgocącej krytyce poddano sposób wprowadzenia Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (Marcin Gromadzki). Dobry pomysł został uznany za istotnie niedopracowany (i to w stopniu wręcz zachęcającym do naruszania przepisów u.p.t.z).

Podczas dyskusji eksperckiej zarysowały się różne stanowiska w przedmiocie prawa wyłącznego. Nawet wśród przedstawicieli samorządów nie było zgodności co do tego, czy instytucja ta mogłaby spełnić swoją rolę w obowiązującym systemie podziału właściwości między organizatorów.

Mam nadzieję, że efektem konferencji będzie zwiększenie zainteresowania badaniami nad regulacją prawną publicznego transportu zbiorowego. Na koniec wypada zaś wyrazić wdzięczność wszystkim organizatorom – to dzięki nim wydarzenie mogło się odbyć.

Spis referatów według kolejności wystąpień:

dr Michał Beim – Model organizacji przewozów kolejowych – dlaczego doznał porażki?

dr Michał Wolański – Czego brakuje w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym?

Mateusz Karciarz, Adrian Misiejko – Dotychczasowe projekty nowelizacji ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.

prof. Hartmut Bauer, dr Wolfgang Abromeit – Zagadnienie organizowania publicznego transportu zbiorowego na przykładzie landu Brandenburgia.

dr Alexander West – Doświadczenia Związku Komunikacyjnego Berlin-Brandenburgia w zakresie umów z operatorami - przyjęty model współpracy.

prof. Krystian M. Ziemski –  Współdziałanie na gruncie u.p.t.z. a ogólne zasady współdziałania jednostek samorządu terytorialnego.

dr Bartosz Mazur –  Formy współdziałania przewidziane w u.p.t.z. a realnie występujące potrzeby transportowe mieszkańców.

Marcin Gromadzki –  Fundusz rozwoju przewozów o charakterze użyteczności publicznej.

 

Organizatorami wydarzenia byli: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Województwo Wielkopolskie, Powiat Poznański, Związek Gmin Wiejskich, Kancelaria Ziemski & Partners i Koło Naukowe Administratywistów UAM „Ad rem”.

 

Patronatu honorowego nad wydarzeniem udzielił prezydent miasta Poznania, natomiast patronat medialny sprawował portal Prawo.pl. Konferencja odbyła się 22 listopada.