RPO przypomina, że 31 grudnia 2021 r. skończył się obowiązek zapewnienia przez gminy lokali zamiennych lokatorom mieszkającym w budynkach wymagających opróżnienia wobec konieczności rozbiórki lub remontu.
Wygasła również ochrona lokatorów w prywatnych budynkach przeznaczonych do rozbiórki na mocy art. 32 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Właściciel lokalu może więc, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, wypowiedzieć stosunek prawny, jeżeli lokator używa lokalu, który wymaga opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku. Podstawę takiego wypowiedzenia stanowi art. 11 ust. 2 pkt 4 ustawy.
Właściciel ma zapewnić lokal
Jak zauważa Rzecznik, z uwagi na ochronę lokatora przed nagłą utratą mieszkania, w art. 11 ust. 9 ustawy przewidziano, że w razie tego wypowiedzenia lokatorowi przysługuje prawo do lokalu zamiennego. Obowiązek jego zapewnienia oraz pokrycia kosztów przeprowadzki spoczywa na właścicielu budynku, z zastrzeżeniem art. 32. Zgodnie z nim najemcy opłacającemu w dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie ustawy czynsz regulowany obowiązek zapewnienia temu najemcy lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki spoczywa do 31 grudnia 2021 r. na gminie.
PROCEDURA: Postępowanie w sprawie z powództwa o eksmisję z lokalu mieszkalnego >
Wygasł on z wyjątkiem sytuacji, gdy wypowiedzenie złożono przed 31 grudnia 2021 r. - Jak należy przyjąć, gmina powinna zrealizować również po tej dacie powstały wcześniej obowiązek lokalu zamiennego - zauważa RPO.
Czytaj także: Zakaz covidowych eksmisji - niechciani lokatorzy żyją na koszt właścicieli mieszka>>
Będą poważne konsekwencje
W ocenie Rzecznika ten stan może powodować negatywne konsekwencje zarówno dla lokatorów, jak i właścicieli budynków, które wyłączono z eksploatacji. - Jeżeli stan prawny nie zmieni się, obowiązek zapewnienia lokatorom lokali zamiennych spocznie wyłącznie na właścicielach budynków. Jak można zasadnie przypuszczać, w większości nie będą oni w stanie się z niego wywiązać - ocenia RPO.
Jak pisze zastępca RPO Stanisław Trociuk do ministra rozwoju i technologii Piotra Nowaka, trudno dzisiaj przewidzieć skalę problemów. - Dotkliwe skutki odczują na pewno lokatorzy budynków, które zostaną przeznaczone do natychmiastowego opróżnienia ze względu na katastrofalny stan techniczny, gdy właściciele nie będą mogli zapewnić im lokali zamiennych - przewiduje.
KOMENTARZ PRAKTYCZNY: Eksmisja z lokalu mieszkalnego i użytkowego >
Potrzebna zmiana w prawie
Zastępca RPO uważa, że wydłużenie terminu wykonywania przez gminy obowiązku zapewnienia lokali zamiennych, pozostaje zarówno w interesie najemców lokali, jak też właścicieli budynków wymagających opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu.
- Inicjatywa ustawodawcza jest konieczna przede wszystkim ze względu na ochronę dobra wyższego, jakim jest zdrowie i życie lokatorów mieszkających w budynkach zagrożonych katastrofą budowlaną. Ponadto podjęcie działań powinno być wyrazem dążenia do przeciwdziałania bezdomności - napisał RPO do ministra.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.