Od kilku miesięcy pracodawcy wiele uwagi poświęcają Pracowniczym Planom Kapitałowym. Zastanawiają się, jak się przygotować, czy ich program kadrowy będzie zaktualizowany, którą instytucję finansową wybrać oraz ilu pracowników wystąpi z PPK? - to główne pytania, które pracodawcy zadają ekspertom w obszarze długoterminowego oszczędzania.
Pracownicy jeszcze o PPK nie myślą
Jednak w najbliższych miesiącach coraz więcej uwagi PPK poświęcać będą także pracownicy. Dzisiaj do PPK przygotowują się głownie instytucje finansowe oraz pracodawcy, zainteresowanie pracowników PPK wzrośnie w drugiej połowie roku, kiedy pierwsze osoby będą zapisywane do PPK poprzez zawarcie umowy o prowadzenie PPK.
Czytaj też: Czy wzór deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK to manipulacja? >
O ile poza obowiązkami kadrowo-administracyjnymi pracodawca nie będzie miał wiele sposobności działania w ramach PPK, o tyle uczestnik PPK będzie miał sporo możliwości wyboru formy oszczędzania, a także skorzystania ze środków.
Wraz z zawarciem umowy o prowadzenie PPK, każdy z uczestników będzie odprowadzał obligatoryjną wpłatę podstawową w wysokości 2% podstawy wymiaru wpłaty. Jego pracodawca dołoży 1,5% podstawy wymiaru, a ze środków publicznych uczestnik PPK otrzyma 250 zł wpłaty powitalnej oraz 240 dopłaty rocznej, jeśli będzie systematycznie oszczędzał. Ponadto uczestnik PPK będzie mógł zdecydować się na dobrowolną wpłatę dodatkową w wysokości do 2%, a także będzie mógł otrzymać dodatkowe wpłaty od pracodawcy – do 2,5%.
Uprawnienia uczestnika PPK
Z chwilą gdy na rachunku uczestnika PPK pojawią się środki, uczestnik zostanie zapisany do funduszu zdefiniowanej daty, który odpowiada momentowi osiągnięcia przez uczestnika 60. roku życia. Fundusz ten będzie dostosowywał politykę inwestycyjną do wieku uczestnika, tak by wraz ze zbliżaniem się do sześćdziesiątki wzrastało bezpieczeństwo gromadzonych środków. Uczestnik będzie miał jednak prawo do zmiany funduszu tak, by sposób alokowania aktywów najbardziej odpowiadał jego preferencjom.
Sprawdź w LEX: Jakie są obowiązki podmiotu zatrudniającego powyżej 100 pracowników wynikające z ustawy o pracowniczych planach kapitałowych? >
Można będzie inwestować w sposób bardziej ryzykowny poprzez większe niż domyślnie inwestycje w akcje lub będzie można zadbać o bezpieczeństwo środków w ramach funduszu inwestującego w obligacje. To od decyzji uczestnika będzie zależało w jaki sposób będą inwestowane jego oszczędności, a zgodnie z przepisami ustawy z 4.10.2019 roku o pracowniczych planach kapitałowych w każdym roku uczestnik będzie miał prawo do dokonania dwóch bezpłatnych zmian. Do uprawnień uczestnika PPK należeć będzie także wskazanie osób uprawnionych do środków po śmierci uczestnika oraz określenie w jakich częściach uprawnienie otrzymają zgromadzone środki.
Sprawdź w LEX: Na jakich zasadach będzie prowadzony pracowniczy plan kapitałowy dla pracownika tymczasowego? >
Świadczenia z PPK przed 60. rokiem życia
Jeśli uczestnik PPK będzie chciał skorzystać ze środków przed osiągnięciem 60. roku życia, będzie miał możliwość wycofania środków poprzez zwrot, co będzie wiązało się z koniecznością potrącenia 30% do ZUS, podatku od zysków kapitałowych oraz wszystkich dopłat ze środków publicznych.
Z kolei w przypadku poważnego zachowania uczestnika, lub członków jego najbliższej rodziny uprawnieniem uczestnika PPK będzie nieopodatkowana wypłata do 25% zgromadzonych środków. Natomiast w celu uzyskania środków na pokrycie wkładu własnego na zakup nieruchomości uczestnik PPK będzie miał prawo do wypłacenia do 100% środków z obowiązkiem ich zwrotu przed 60. rokiem życia.
Sprawdź w LEX: W jaki sposób ustalać liczbę pracowników na potrzeby ustalenia obowiązku tworzenia PPK >
Świadczenia z PPK po 60. roku życia
Po osiągnięciu 60 lat uczestnik PPK będzie miał możliwość nieopodatkowanego wypłacenia 25% środków w formie jednorazowej oraz 75% zgromadzonych aktywów w formie co najmniej 120 miesięcznych rat. Jeśli zdecyduje się na szybszą wypłatę środków wówczas potrącony zostanie podatek. Uczestnicy PPK, którzy posiadają rachunki w jednej instytucji finansowej, po osiągnięciu 60. roku życia będą mieli możliwość skorzystania ze świadczenia małżeńskiego, które wypłacane będzie w łącznej wysokości zgromadzonych środków przez co najmniej 120 miesięcy.
Wypłacić z PPK, ale ile?
Z danych zawartych w kalkulatorze PPK, zaprogramowanym przez Polski Fundusz Rozwoju, wynika, że 30-latek, który zarabia średnią krajową będzie w stanie odłożyć do 60 roku życia około 170 tys. zł. Środki te stanowić będą odrębne źródło dochodu i uczestnik będzie mógł z nich skorzystać w formie wypłaty lub świadczenia małżeńskiego, ale także w ustawowo określonych okolicznościach skorzystać na etapie akumulacji.
Czytaj też: ZUS: Coraz więcej osób aktywnych zawodowo przechodzi na emerytury >
Dzisiaj nie ma jeszcze nawet rachunków PPK ani środków, które mogłyby zostać wypłacone, jednak wraz z rozpoczęciem funkcjonowania Pracowniczych Planów Kapitałowych aktywa uczestników będą rosły i z czasem stanowić będą cenny zasób oszczędności uczestników. Za kilka lat będziemy mogli porównywać wyniki instytucji finansowych oraz śledzić skalę wykorzystania środków, a także obserwować jak PPK realnie zwiększają dochody osób po 60. roku życia, bo w sumie się opłaca.
dr Antoni Kolek, prezes zarządu Instytutu Emerytalnego
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
Tworzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych krok po kroku >
Pracownicze Plany Kapitałowe - nowe obowiązki pracodawców >
Pracownicze Plany Kapitałowe - porównanie PPK a PPE >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
Pracownicze programy emerytalne a koszty uzyskania przychodów >
Czy Pracowniczym Programem Emerytalnym można objąć tylko część pracowników? >
Przewodnik po zmianach w prawie pracy 2019 r. >
Zmiany w prowadzeniu dokumentacji pracowniczej >
Procedura: Wynagrodzenia - przekroczenie progu podatkowego >
Procedura: Wynagrodzenia - przekroczenie podstawy emerytalno-rentowej >
Nowe zasady gromadzenia danych osobowych pracowników >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
