Oskarżony nagrał film transmitowany na żywo w mediach społecznościowych pt. „W P.. Cios ostateczny w każdego zdrajcę narodu. Instrukcje w komentarzach". Oskarżony w filmie, mówiąc poważnym głosem, stwierdził, że zostały przekroczone u niego granice ludzkiej tolerancji i do godziny 14.00 czeka na informacje jak wszyscy rządzący złożą swoje immunitety i dobrowolnie poddadzą się wymiarowi sprawiedliwości.
I tu wymienił kilka nazwisk polityków. A jeśli to się nie stanie, to rozpoczyna swoje własne polowanie. Działo się to 19 października 2020 r.
Instrukcja zamachu
Transmisja prowadzona była dla nieograniczonej liczby osób. Jedna z obserwujących zadała pytanie w komentarzu do nagrania, w jaki sposób oskarżony chce osiągnąć swój cel. W odpowiedzi oskarżony zamieścił link, zawierający instrukcję jak na stronie sejm.gov.pl ustalić adresy poszczególnych biur poselskich.
Czytaj też: SN: Obrażanie innych adwokatów kosztuje co najmniej 7 tys. zł>>
Dzień po transmisji oskarżony został zatrzymany. W pomieszczeniach mieszkalnych przez niego zajmowanych ujawniono jego zapiski i notatki, w tym odnoszące się do osób publicznych.
Jak wynika z pism z Kancelarii Prezydenta i premiera oraz biur poselskich, wymienione przez oskarżonego osoby sprawujące funkcje państwowe nie czują się zagrożone.
Zobacz linię orzeczniczą: Wykładnia znamienia „świadek” jako przedmiotu przestępstwa użycia przemocy lub kierowania gróźb karalnych >
Opinia psychiatry
Oskarżony nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo – stwierdził biegły psychiatra sądowy. Według ekspertyzy sądowej specjalisty, oskarżony cierpi na zaburzenia osobowości nieprawidłowo ukształtowanej z dominującą komponentą narcystyczną. Jej cechą jest problem z poczuciem własnej wartości. Nie jest uzależniony od substancji psychoaktywnych.
- Oskarżony, w dążeniu do celu, wykazuje się dużymi kompetencjami. W przypadku niepowodzeń, przeszkód, dezaprobaty, krytyki otoczenia, wywołuje to u niego frustracje, drażliwość, napięcie emocjonalne, gniew – dodał biegły. Jeśli oskarżony nie podejmie terapii to istnieje zwiększone prawdopodobieństwo, że tak się będzie zachowywał.
Cechy osobowości oskarżonego takie jak: poczucie sprawczości, wielkościowość, poczucie wpływu na to co się dzieje wokół niego, mogły zdeterminować go do zachowań sprzecznych z prawem, o które został oskarżony. Oskarżony nie ma krytycznego wglądu w swój poziom impulsywności.
Czytaj w LEX: Wzbudzenie w zagrożonym uzasadnionej obawy spełnienia groźby w konstrukcji groźby bezprawnej >
Próba obrony oskarżonego
Sąd odrzucił, jako nieprawdziwe wyjaśnienia oskarżonego, że materiał wideo dotyczący przypisanego mu czynu miał być jedynie sygnałem happeningowym, że jest związany z prowadzoną przez niego działalnością dziennikarską, sygnalisty.
Zgromadzony materiał dowodowy w postaci wideo dobitnie wskazuje, że celem oskarżonego było nie tylko „zwrócenie uwagi” na sytuację polityczną czy społeczną w kraju, nie tylko wyrażenie dezaprobaty, krytyka władz publicznych. Materiał ten zawiera wyartykułowane żądanie oskarżonego skierowane do określonych osób, a w razie niepodporządkowaniu się owemu żądaniu, oskarżony wymienia kroki, jakie zamierza przedsięwziąć.
Czytaj też: SN: Nie będzie kary dla prokuratora za zniesławienie radców>>
Sąd przypisał oskarżonemu popełnienie groźby w celu wymuszenia zachowania ( z art. 191 § 1 k.k). na szkodę jednego z polityków Donalda Tuska. W ocenie sądu, brak możliwości przyjęcia, iż oskarżony popełnił zamach na konstytucyjny oragan.
Zdaniem sądu, nie ulega wątpliwości, że oskarżony znajdował się pod wpływem osób o skrajnych poglądach, kwestionujących istnienie koronawirusa, konieczność poddania społeczeństwa obostrzeniom z tym związanym. Zaczął brać udział w manifestacjach tego dotyczących. Z zeznań matki oskarżonego wynikało, że oskarżony jest osobą uczynną, która nigdy nie przejawiała skrajnych poglądów, matka oskarżonego była zdziwiona faktem, że w materiale wideo wymienił z nazwiska taką liczbę polityków.
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Możliwość popełnienia przestępstwa groźby karalnej (190 k.k.) - postać zamiaru >
Groźba karalne była poważna
W tej sprawie jedynie w jednym polityku - Donaldzie Tusku groźba wyartykułowana przez oskarżonego wzbudziła obawę, iż zostanie spełniona, a sąd uznał, iż obawa ta jest jak najbardziej uzasadniona – ustalił sąd.
Jak wynika z zeznań pokrzywdzonego, właśnie z uwagi na groźby kierowane w stosunku do jego osoby przez różne osoby, został on w grudniu 2022 r. objęty ochroną. Forma wyartykułowania groźby przez oskarżonego była poważna – dodał sąd. Donald Tusk był przewodniczącym Europejskiej Partii Ludowej w ramach Parlamentu Europejskiego, a więc był osobą publiczną, narażoną, z racji zajmowanego stanowiska, prezentowanych poglądów, na ataki oponentów.
Przestępstwo zmuszania ma charakter formalny. Słusznie zauważa SN, że zostaje ono dokonane już z chwilą użycia przemocy lub groźby, nie zaś dopiero z chwilą podporządkowania się zmuszonego woli zmuszającego.
Czytaj w LEX: Skazanie karne za mowę nienawiści a Konwencja. Omówienie wyroku ETPC z dnia 20 grudnia 2022 r., 63539/19 (Zemmour) >
Sześć miesięcy więzienia
Na korzyść oskarżonego sąd poczytał niekaralność na dzień popełnienia przestępstwa. Na niekorzyść przemawiało działanie publiczne, analizę sposobu realizacji przestępstwa (oskarżony wskazał, jak groźbę może zrealizować).
Wymierzona kara – sześć miesięcy pozbawienia wolności – jest, w ocenie Sądu, adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Sąd stwierdził, że nie odmawia oskarżonemu prawa do krytyki władz czy osób publicznych za działania, które nie znajdują jego aprobaty - do tego ma wszelkie prawo - jednak podkreślił, że nie można pozwalać (w kontekście zaostrzającego się z roku na rok tonu debaty publicznej w Polsce) na formułowanie gróźb karalnych wobec osób publicznych, których działań z rożnych względów oskarżony nie pochwala.
Czytaj w LEX: Przestępstwo mowy nienawiści >
Ponadto orzeczono środek zabezpieczający w postaci terapii psychologicznej. Konieczność zastosowania tego środka wynikała z opinii biegłych. W związku z zaburzeniami osobowości mężczyzna został skazany na karę bezwzględną pozbawienia wolności, a brak terapii psychologicznej stwarza wysokie ryzyko dopuszczenia się przez niego w przyszłości czynów o podobnych charakterze.
Sąd orzekł też wobec oskarżonego zakaz zbliżania się do pokrzywdzonego Donalda Tuska na odległość 500 (pięciuset) metrów przez dwa lata.
Sygnatura akt IV K 55/22, wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 6 kwietnia 2023 r.
