15 września ulicami Warszawy przeszli pracownicy budżetówki, m.in. sądów i prokuratury, domagając się podwyżki wynagrodzeń oraz systemowych rozwiązań w zakresie kształtowania płac pracowników budżetówki poprzez powiązanie ich z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Wcześniej 8 sierpnia 2023 r. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych i Forum Związków Zawodowych utworzyło Komitet Protestacyjny Pracowników Sfery Publicznej. To efekt tego, że w połowie czerwca 7 związków zawodowych, zrzeszających pracowników sądów i prokuratury, wyraziło stanowczy sprzeciw wobec porozumienia, które podpisało wówczas z rządem NSZZ "Solidarność". Wskazały w nim, że chcą waloryzacji płac - w dwóch etapach - od 1 lipca i od 1 stycznia 2024 roku. Kwestią sporną w porozumienie rządu i "Solidarności" było m.in. to, że zamiast podwyżek dla pracowników budżetówki, w tym sądów i prokuratury, zapisano w nim jednorazowe świadczenie w postaci:

  • jednorazowych nagród specjalnych w wysokości 3,2 proc. kwoty stanowiącej 5/12 planowanych na rok 2023 wynagrodzeń osobowych i uposażeń - dla pracowników państwowej sfery budżetowej (z wyłączeniem osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz sędziów delegowanych do Ministerstwa Sprawiedliwości lub innej jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej, których wynagrodzenia są finansowane ze środków pozostających w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości);
  • jednorazowych wynagrodzeń w wysokości 3,2 proc. kwoty stanowiącej 4/8 sumy wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków: stażowego i funkcyjnego należnych od stycznia do końca sierpnia tego roku - dla sędziów, asesorów sądowych oraz referendarzy sądowych, oraz nagród specjalnych dla nauczycieli.

Czytaj: Pracownicy sądów i prokuratur w Marszu Gniewu >>

Inflacja wymaga podwyżek

Związkowcy prokuratorscy w swojej uchwale z 28 sierpnia 2023 r. wskazali, że inflacja, pomimo obecnych wysokich wskaźników, może mieć trwały wpływ na wartość wynagrodzeń pracowników. W związku z tym, wezwali władze do przyjęcia waloryzacji wynagrodzeń w przyszłym roku w wysokości nie mniejszej niż 24 proc., aby zrekompensować rzeczywiste straty pracowników prokuratury w wyniku inflacji w roku 2023 i przewidywane straty w wyniku inflacji w roku 2024.

- Ponadto podtrzymujemy żądanie zwiększenia wynagrodzeń pracowników prokuratury o 20 proc., co jest związane z utratą ich wartości na skutek inflacji z 2022 roku - dodano.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Data urodzenia sędziego lub prokuratora jako informacja publiczna >

Z kolei w czasie Marszu Gniewu zwracano uwagę, że państwowa sfera budżetowa znalazła się „na krawędzi” płacy minimalnej. - Już teraz, według naszych szacunków, 1/4 zatrudnionych w budżetówce otrzymuje wynagrodzenie na poziomie płacy minimalnej, a w przyszłym roku gdy wzrośnie ono do 4300 zł, będzie to ponad połowa zatrudnionych. W rezultacie budżetówkę czeka fala odejść, a także wzmożona rotacja między urzędami docenianymi przez władze, a tymi traktowanymi po macoszemu. Skutkiem odejść będzie paraliż najważniejszych służb państwowych oraz spadek bezpieczeństwa państwa oraz obywateli - podkreślono.

Sprawdź w LEX: W jaki sposób należy wyliczyć podstawę wynagrodzenia chorobowego prokuratora? >

Mówili o tym już wcześniej rozmówcy Prawo.pl. - Agnieszka Nowaczyk, wiceprzewodnicząca ZZPiPP RP, podkreślała, że nadal odnotowuje się odchodzenie z pracy cennych dla prokuratury pracowników, wielu podjęło już decyzję o zmianie pracy, wielu taką decyzję rozważa.

- W obecnej sytuacji, przy wysokiej inflacji, ta grupa zawodowa nadal jest pomijana, podczas gdy podkreśla się o konieczności podwyższenia wynagrodzenia w innych sektorach państwa i czyni się to. Ostatnia podwyżka wynagrodzenia o 7,8 proc. w styczniu 2023 r. jest jedynie marginalną kwotą, która w żaden sposób nie niweluje panującej inflacji, nie można tu mówić w kontekście wzrostu wynagrodzenia, lecz o realnym spadku poziomu wynagrodzeń wśród pracowników powszechnych jednostek prokuratury. Co istotne, należy podkreślić, iż wzrost najniższego wynagrodzenia od 1 lipca br. do kwoty 3 600 złotych spowodował, że znaczna część wieloletnich z dużym doświadczeniem pracowników znalazła się w grupie pracowników z najniższą kwotą bazową - mówiła.

Sprawdź w LEX: Czy prokuratorowi przysługuje wyrównanie wynagrodzenia za czas choroby, jeśli po chorobie ZUS orzeknie, że choroba powstała w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami wykonywania czynności prokuratora? >

Czytaj: Pracownicy prokuratur szykują się do wrześniowych protestów>>
 

12,3 proc. odzwierciedla możliwości  

Wiceminister Skuza w piśmie skierowanym do Jacka Skały, przewodniczącego Prezydium Rady Głównej Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP, zapewnił, że Rada Ministrów w sposób ciągły podejmuje działania umożliwiające podwyższanie wynagrodzeń pracowników państwowej sfery budżetowej.

- W odniesieniu do podwyższenia wynagrodzeń w 2024 r. w projekcie ustawy budżetowej na rok 2024, skierowanym do Rady Dialogu Społecznego – w celu zachowania spójnego podejścia w kształtowaniu wynagrodzeń – Rada Ministrów uwzględniła wzrost funduszu wynagrodzeń na jednakowym dla wszystkich dysponentów części budżetowych poziomie o 12,3 proc. (z wyłączeniem osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe). Wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w 2024 r. nie będą waloryzowane - wskazano.

Czytaj w LEX: Kompletność regulacji przesłanek stażowych odprawy emerytalno-rentowej w ustawie o pracownikach sądów i prokuratury. Glosa do wyroku SN z dnia 24 września 2020 r., III PK 41/19 >

Podkreślono, że projekcje budżetowe wyznaczane są z uwzględnieniem ograniczeń zawartych w przepisach prawa krajowego i unijnego, obejmujących m.in. maksymalny limit wydatków budżetu państwa, corocznie ustalany na podstawie stabilizującej reguły wydatkowej, która nakłada ograniczenie na sumę większości wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych.

- W tak wyznaczonej przestrzeni należy w pierwszej kolejności zapewnić finansowanie wydatków o stałym charakterze, tj. np. świadczeń emerytalno-rentowych, wydatków na obronę narodową i zdrowie. Ostateczna wielkość finansowania zadań, w tym wysokość środków na wynagrodzenia na dany rok budżetowy, musi każdorazowo uwzględniać całokształt uwarunkowań makroekonomicznych i budżetowych prognozowanych na dany rok kalendarzowy. Całościowe podejście, obejmujące w szczególności założenia dotyczące kształtowania się podstawowych wielkości makroekonomicznych oraz celów dotyczących deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, państwowego długu publicznego oraz uwarunkowań zewnętrznych stanowi podstawę do określenia poziomu finansowania poszczególnych zadań - podsumowano.

Czytaj w LEX: Rola Prokuratury w systemie zwalczania korupcji w Polsce >

Czytaj w LEX: Prokuratura po 5 latach obowiązywania ustawy – Prawo o prokuraturze z 28.01.2016 r. >