Pozwany bank złożył skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 29 listopada 2023 r. Sąd II instancji zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z 17 stycznia 2023 r. w ten sposób, że nadał mu następującą treść: „zasądza od pozwanego Banku na rzecz powoda K.K. 159 tys. 201 zł, zastrzegając, iż spełnienie świadczenia przez stronę pozwaną jest uzależnione od zaofiarowania przez powoda na rzecz strony pozwanej zwrotu świadczenia w kwocie 255 tys. złotych lub zabezpieczenia przez powoda roszczenia o zwrot tej kwoty i oddala powództwo o odsetki”.
Czytaj także komentarz praktyczny w LEX: Rzewuski Maciej, Ocena abuzywności w umowach zawieranych z konsumentami>
Zagadnienie wymagające wykładni
Bank powołał się na potrzebę wykładni przepisów prawnych, budzących poważne wątpliwości i wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów. Chodziło o przepisy art. 4 ust. 2 Dyrektywy 93/13, art. 6 ust. 1 Dyrektywy 93/13, art. 65 k.c., art. 354 kc i następnych. Ponadto skarżący sformułował zagadnienia prawne:
- czy w przypadku uznania, obecnych w umowie o kredyt indeksowany kursem waluty obcej, klauzul spreadowych, nieokreślających głównego przedmiotu umowy, za niedozwolone (nieuczciwe) warunki umowne, prawidłowe jest przyjęcie nieważności całej umowy, skoro - główny przedmiot tej umowy, nie stanowi niedozwolonych warunków umownych;
- czy prawidłowe jest odwołanie się, jako do podstawy dla określenia oprocentowania zobowiązań kredytowych wyrażonych w walucie polskiej, do stawki referencyjnej WIBOR, skoro w umowie wiążącej strony stawka ta występuje i jest ona definiowana jako odnosząca się do kredytów nieindeksowanych, wyrażonych w walucie polskiej;
- czy uzasadnione jest przyjęcie, że kredyty denominowane lub indeksowane do waluty innej niż waluta polska, są kredytami udzielonymi w złotych polskich, skoro dokonanie przez kredytobiorcę spłaty raty kapitałowo-odsetkowej prowadzi do skutecznego spełnienia świadczenia wynikającego ze stosunku zobowiązaniowego w postaci umowy kredytu oraz zaspokojenia wierzyciela w osobie kredytodawcy, bez konieczności dokonywania jakichkolwiek przeliczeń.
Jedno wspólne uzasadnienie - nie wystarczy
Sąd Najwyższy nie przyjął tej skargi kasacyjnej do rozpoznania. Izba Cywilna SN w składzie jednego sędziego orzekła, iż skarga kasacyjna strony pozwanej nie zawierała argumentów dostatecznych dla uznania, że skarżący skutecznie wykazał, że w sprawie zachodzą poważne wątpliwości wymagające wykładni.
Analiza skargi kasacyjnej wskazuje, że skarżący nie sporządził w sposób prawidłowy uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania. Pomimo bowiem wskazania szeregu przepisów, które, zdaniem skarżącego, wymagają dokonania wykładni, co powinno wiązać się z odrębnym uzasadnieniem dla każdego z nich, skarżący sporządził tylko jedno wspólne uzasadnienie, z którego dodatkowo wynika, że TSUE wypowiedział się już obszernie odnośnie do wykładni tych przepisów.
Zobacz także linię orzeczniczą w LEX: Węgrzynowski Łukasz, Konsekwencje stwierdzenia abuzywności klauzuli indeksacyjnej dla ważności całej umowy kredytowej>
Powołanie się na interes prawny
Odnosząc się do podnoszonej w skardze potrzeby wykładni art. 189 k.c. - czyli powództwa o ustalenie stosunku prawnego lub prawa - SN podkreślił, że problem ten był już przedmiotem wypowiedzi. Zobowiązanie wynikające z umowy kredytu tworzy wieloletni stosunek prawny między stronami. Skuteczne powołanie się na interes prawny wymaga wykazania przez powoda, że wyrok wydany w tego rodzaju sprawie wywoła takie konsekwencje prawne w stosunkach między stronami, w wyniku których ich sytuacja prawna zostanie określona jednoznacznie, nie będzie budziła wątpliwości. A to spowoduje w konsekwencji, iż zostanie usunięta niepewność co do istnienia określonych praw i obowiązków stron oraz ryzyko ich naruszenia w przyszłości (zob. wyrok SN z 12 stycznia 2022 r., II CSKP 212/22). Rozstrzygnięcie, czy zobowiązanie kredytowe istnieje, usunęłoby wątpliwość czy na stronach ciążą dalej obowiązki wynikające z umowy kredytu np. spłata rat.
Czytaj także artykuł w LEX: Nowakowski Tobiasz, Kilka uwag na temat unieważnienia umowy kredytu indeksowanego>
Wskazane przez skarżącego kwestie były w ostatnim czasie przedmiotem wielu wypowiedzi Sądu Najwyższego, który szczegółowo i wyczerpująco omówił wszystkie problemy podnoszone obecnie przez skarżącego. Sąd Najwyższy jednolicie przyjmuje, że niedozwolone są postanowienia umowne pozostawiające możliwość ustalenia kursu CHF, a tym samym wysokości świadczeń stron, na podstawie arbitralnej decyzji jednej z nich. Takie postanowienie umowne uznawane jest za niedopuszczalne w każdej sytuacji.
Postanowienie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 29 maja 2025 r., sygnatura akt I CSK 1049/24.
Zobacz także szkolenie w LEX: Rogoziński Dawid, Rozszerzenie ochrony konsumenckiej w KC a regulacje ochronne na rynku finansowym - problemy praktyczne>
Cena promocyjna: 139.29 zł
Cena regularna: 199 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 139.29 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
