Ustawa ma co do zasady "odmrozić" sądy, których praca jest ograniczona od 13 marca. Zgodnie uchwaloną przez Sejm ustawą, sprawy mają wrócić na wokandy - nie tylko te z katalogu spraw pilnych, w ciągu siedmiu dni od jej wejścia w życie mają być "odwieszone" lub rozpocząć bieg terminy procesowe i sądowe i administracyjne. Projekt zakładał również możliwość komunikacji z sądem przez ePUAP i doręczania stronom korespondencji na maila - te przepisy usunęły jednak poprawki posłów PiS i Lewicy, a następnie przyjął Sejm.
Co istotne, zgodnie z ostatnimi zaleceniami ministerstwa, sprawy na wokandy mają wrócić po 15 maja.
Czytaj: Tarcza 3 uchwalona, ale znowu bez e-komunikacji z sądem>>
Co w "tarczy" ?
Przede wszystkim ma wprowadzić zmiany dotyczące wideorozpraw w sprawach cywilnych i toczących się przed sądami administracyjnymi, i tak:
- w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 rozprawę albo posiedzenie jawne sąd będzie mógł przeprowadzić się przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie ich na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku, a osoby uczestniczące w posiedzeniu nie będą musiały przebywać w budynku sądu - chyba że jest to możliwe ze względu na bezpieczeństwo.
- przewodniczący będzie mógł zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego w każdym przypadku, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie wymaganego przez ustawę posiedzenia jawnego mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie zdrowia.
- takie posiedzenie, czy rozprawa w trybie telekonferencji będzie mogło się odbywać nawet gdy strony nie będą przebywać w budynku sądu, a jeżeli w rozprawie albo posiedzeniu jawnym prowadzonym w ten sposób będzie brała udział osoba pozbawiona wolności, ma jej towarzyszyć przedstawiciel administracji zakładu karnego, aresztu śledczego lub organu, w którego dyspozycji pozostaje.
- prezes sądu może też zarządzić, że w posiedzeniu za pomocą środków komunikacji elektronicznej mogą uczestniczyć członkowie składu wieloosobowego – szczególnie ławnicy.
Zobacz w LEX: Bieg terminów procesowych i sądowych w czasie epidemii - nowe wzory >
Nowela "odwiesza" też i umożliwia rozpoczęcie, zawieszonych od 31 marca terminów sądowych, procesowych i administracyjnych. Z dniem wejścia jej w życie rozpocząć ma się bieg przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia.
Pozostała również propozycja zmian do Prawa o ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z nią, minister sprawiedliwości w drodze rozporządzenia ma określić sposób zaprojektowania, wdrożenia, eksploatacji, integracji i rozwoju systemu teleinformatycznego, który będzie obsługiwać postępowania sądowe. Przy takim systemie - jak wskazano - mają być brane pod uwagę możliwości techniczne i organizacyjne sądów oraz potrzeba sprawnego działania systemu, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa.
Czytaj w LEX: Koronawirus jako siła wyższa a odpowiedzialność za szkodę >
W myśl kolejnej - w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, prezes sądu będzie miał mieć możliwość podziału czynności przed zasięgnięciem opinii jego kolegium, a odwołanie od tego podziału ma nie wstrzymywać jego stosowania.
Czytaj w LEX: Definicja i rozpatrywanie przez sądy spraw pilnych w dobie koronawirusa i regulacji z tzw. tarczy antykryzysowej >
Cena promocyjna: 319.2 zł
|Cena regularna: 399 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 279.3 zł
Zmiany dotyczące prokuratorów
Przy okazji wprowadzone mają być też zmiany w Prawie o prokuraturze, które w ocenie prokuratorów, marginalizują funkcje samorządu. Kolegia i zgromadzenia nie będą już rozpatrywały spraw innych, niż te określone w ustawie, a w skład zgromadzeń w prokuraturze regionalnej ma wejść kadra kierownicza prokuratur podległych.
Czytaj w LEX: Funkcjonowanie sądów i wymiaru sprawiedliwości w obliczu koronawirusa >
Zgodnie z kolejnym przepisem członek Sądu Dyscyplinarnego przy Prokuratorze Generalnym, którego kadencja upłynie, ma nadal rozpoznawać niezakończone sprawy.
Czytaj: Pod hasłem koronawirusa zmiany w prokuratorskim postępowaniu dyscyplinarnym>>
Poprawki postulują m.in. radcy
Do ustawy zgłoszono już szereg stanowisk. Jej zmiany postulują m.in. radcy prawni. Cztery propozycje przygotował Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych. Pierwsza to odpowiedź na usunięcie z tarczy antykryzysowej trzech przepisów o e-doręczeniach. Radcy proponują, by była możliwość komunikacji z sądem przy pomocy środków komunikacji elektronicznej ale fakultatywna. W szczególności sąd mógłby zrezygnować z doręczeń elektronicznych, gdy występują problemy techniczne lub organizacyjne, które je uniemożliwiają.
Czytaj w LEX: Prawa i obowiązki pełnomocników procesowych w praktyce w związku z koronawirusem >
Czytaj: Nie tylko e-doręczenia - radcy postulują zmiany w tarczy antykryzysowej>>
Chcą również możliwości podpisywania uchwał samorządu o charakterze decyzji administracyjnej przez przewodniczącego, lub osobę go zastępującą, zawieszenia biegu terminów w wyborach w samorządzie oraz możliwości przeprowadzenia e-postępowań dyscyplinarnych.
Czytaj w LEX: Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody w trakcie pandemii >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
