- Osoba prawna nie może domagać się od osoby, która naruszyła jej dobra osobiste, zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 43 k.c. - napisał prof. Marcin Wiącek w stanowisku dla Sądu Najwyższego, który będzie rozstrzygał pytanie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w tej sprawie. 

Czytaj więcej: Zadośćuczynienie dla spółki za naruszenie jej dóbr osobistych >>

Kanwą całego problemu była opinia wpisana na portalu Google Maps. Niezadowolony użytkownik zamieścił negatywną opinię firmie i jej produktom, czyli pompom ciepła. Spółka domagała się przeprosin, usunięcia opinii i zasądzenia 22 tys. zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Przesłanki odpowiedzialności naruszyciela dóbr osobistych >

Sąd Okręgowy w Gdańsku przychylił się prawie do wszystkich żądań spółki i zasądził na jej rzecz zaledwie 5 tys. zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 kc.

Apelację od tego wyroku złożył pozwany klient, a Sąd Apelacyjny w Gdańsku powziął jednak poważne wątpliwości, czy zasądzenie zadośćuczynienia na rzecz osoby prawnej jest dopuszczalne.

Czytaj w LEX: Firma jako dobro osobiste spółek prawa handlowego oraz problematyka jego naruszenia w Internecie >

Rzecznik  zgadza się ze stanowiskiem SA. Wnosi o wydanie uchwały, w której SN jednoznacznie wykluczy możliwość zasądzenia zadośćuczynienia za krzywdę poniesioną przez osoby prawne w związku z bezprawnym naruszeniem jej dóbr osobistych.

- Nie jest kwestionowane przez żaden sąd, że osoba prawna jako fikcyjny twór prawa nie może - tak jak osoba fizyczna - przeżywać i doznawać cierpienia, smutku czy bólu. Na przestrzeni lat w różny sposób próbowano tłumaczyć, czym jest osoba prawna - napisał RPO.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Wizerunek osoby prawnej jako jej dobro osobiste >

Według RPO nie ma możliwości odniesienia instytucji zadośćuczynienia, bezpośrednio związanej z istotą ludzką, do tworu organizacyjno-prawnego, jakim jest osoba prawna. 

- Błędne jest również twierdzenie, że skoro doszło do naruszenia dobra osobistego osoby prawnej, to trzeba chronić jej interesy niemajątkowe przez przyznanie zadośćuczynienia. Wskazuje to na nieporozumienie w zakresie utożsamiania interesów majątkowych z dobrami osobistymi stanowiącymi niemajątkowe wartości powiązane z podmiotem, któremu przysługują i które go definiują - uważa RPO.

Czytaj też w LEX: Założenia konstrukcyjne cywilnoprawnej ochrony dóbr osobistych jednostek samorządu terytorialnego >