Ministra zaznaczyła, że brak tej zgody jest jednym z jej największych rozczarowań w zakresie prac nad zmianą przepisów. Poinformowała równocześnie, że do dalszych prac „przeszło” szereg zmian, które są odpowiedzią na postulaty adwokatów – m.in. dostęp zatrzymanego do adwokata, kwestie przeszukiwania kancelarii adwokata, zawieszania adwokata, zmiany w zakresie tzw. „owoców zatrutego drzewa”, czyli dowodów zdobytych z naruszeniem prawa.

Czytaj: Prof. Wróbel: Likwidujemy bezwzględne dożywocie, zmieniamy definicję podejrzanego>>

Premier poprosił o ponowne konsultacje

– Nie ma społecznej i politycznej zgody na pełną reformę prawa karnego – mówiła podczas Zjazdu wiceministra Ejchart. Dodała, że chodzi m.in. o likwidację możliwości bezwzględnego dożywocia.

– Pan premier poprosił o kolejną turę konsultacji. Zdecydowaliśmy się podzielić proponowane zmiany na dwie części – te przepisy, które budzą wątpliwości, są w konsultacjach – dodała.

Bezwzględne dożywocie miało przejść do lamusa

Już wiosną 2024 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego informowała, że przygotowana przez nią tzw. ustawa naprawcza, czyli nowelizacja Kodeksu karnego i m.in. Kodeksu postępowania karnego, zakłada likwidację możliwości tzw. bezwzględnego dożywocia.

Przypomnijmy, że taką możliwość wprowadziła nowelizacja przepisów karnych z 1 października 2023 r. Chodzi o art. 77 Kodeksu karnego, zgodnie z którym skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary tylko wówczas, gdy jego postawa, właściwości i warunki osobiste, okoliczności popełnienia przestępstwa oraz zachowanie po jego popełnieniu i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, że po zwolnieniu będzie stosował się do orzeczonego środka karnego lub zabezpieczającego i przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.

Wprowadzono dwa nowe paragrafy. I tak, sąd wymierzając karę dożywotniego pozbawienia wolności sprawcy za czyn popełniony przez niego już po prawomocnym skazaniu za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu, wolności, wolności seksualnej, bezpieczeństwu powszechnemu lub za przestępstwo o charakterze terrorystycznym na karę dożywotniego pozbawienia wolności albo karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 20 lat, będzie mógł zastosować zakaz warunkowego zwolnienia. Podobnie zresztą w przypadku wymierzania kary dożywotniego pozbawienia wolności (par. 4 tego przepisu), jeśli uzna, że charakter i okoliczności czynu oraz właściwości osobiste sprawcy wskazują, iż jego pozostawanie na wolności spowoduje trwałe niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia, wolności lub wolności seksualnej innych osób.

Pomysł nie był nowy – podejść do niego było kilka. Od samego początku był krytykowany przez adwokatów i radców prawnych, którzy na co dzień zajmują się sprawami karnymi, ale także środowisko naukowe czy Rzecznika Praw Obywatelskich. Ten ostatni apelował, by wykreślić z jeszcze czekającej na wejście w życie noweli przepisy wprowadzające taką możliwość. Ówczesny wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł odpowiadał wówczas, że bezwzględne dożywocie dla najbrutalniejszych sprawców jest konieczne, ponieważ chroni przed iluzją kary. Podkreślał również, że kary mają odstraszać, a nie rozzuchwalać do popełniania przestępstw.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.