Nowela miałaby wejść w życie od 1 stycznia 2025 r.  Projekt trafił 2 grudnia do opiniowania.

Podatek cukrowy obowiązuje od początku stycznia 2021 roku i budził sporo kontrowersji. MF zapowiadają nowelizację zapewniało, że celem jest jedynie uproszczenie poboru opłaty cukrowej  i wprowadzenie ułatwień dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie obrotu napojami. Zgodnie z aktualnymi przepisami opłacie podlega napój z dodatkiem m.in. cukrów będących monosacharydami lub disacharydami oraz środków spożywczych zawierających te substancje. Przypomina o tym Ministerstwo Finansów. Wskazuje równie, że napoje zawierające cukry naturalne, niebędące sokami 100-proc., również objęte są opłatą. Dodanie do napoju soku owocowego, zawierającego naturalnie występujący cukier, oznacza bowiem dodanie środka spożywczego zawierającego cukry i skutkuje objęciem napoju opłatą. Bez względu na to, czy sok zawarty w napoju pełni funkcje aromatyczne czy słodzące, wnosi on dodatek cukrów do produktu, o czym świadczy jego obecność w wykazie składników oraz informacja o zawartości cukrów w produkcie.

Czytaj: NSA: Cukry naturalne poza zakresem opłaty cukrowej >>

Naturalna słodycz? Podatku nie będzie  

Zgodnie z uzasadnienie projektu głównym celem zmian jest wyłączenie z opłaty od środków spożywczych:

  • napojów, w których składzie znajdują się wyłącznie cukry zawarte naturalnie w użytym do ich produkcji soku owocowym lub warzywnym, ponieważ są to tak naprawdę soki rozcieńczone wodą i nie są dosładzane cukrami czy też słodzikami;
  • nektarów owocowych z owoców o wysokiej kwasowości, z których sok nie nadaje się do bezpośredniego spożycia (czyli produktów wymagających dosładzania, np. z czarnej porzeczki), nawet jeśli zawierają więcej niż 5 g cukru na 100 ml.

Jak wyjaśniono opłacie od środków spożywczych nie podlegają soki 100 proc., mieszanina soków 100 proc., soki 100 proc. odtworzone z koncentratu. - Soki 100 proc. nie zawierają dodanych cukrów ani substancji słodzących, jak również środków spożywczych zawierających te substancje, zatem nie mogą być uznane za napój podlegający opłacie. Wyłączenie z opłaty napoju składającego się z wody i dodanego do niej soku (na przykład w  ilości po 50 proc.) wydaje się logicznym rozwiązaniem w sytuacji, gdy każdy z ww. składników użytych do produkcji napoju, tj. woda, sok, wprowadzany do obrotu oddzielnie nie podlega opłacie. Sok owocowy/ sok warzywny oraz woda spożywane oddzielnie czy też zmieszane razem nie zmieniają swojej specyfiki i oddziaływania na organizm człowieka. Dodanie wody do soku dodatkowo zmniejsza kaloryczność wyrobu, zachowując jego naturalność. Brak zwolnienia z opłaty soków rozcieńczonych wodą może doprowadzić do sytuacji, że na rynek zaczną być wprowadzane nowe produkty – woda z dołączonymi do niej saszetkami z sokiem - wyjaśniono.

Z kolei jeśli chodzi o nektary z owoców o wysokiej kwasowości to - jak uzasadniono - są one produktami zawierającymi w swoim składzie cenne składniki (polifenole, antyoksydanty, witaminy, składniki mineralne), które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, a także wykazują działanie prewencyjne w rozwoju chorób cywilizacyjnych. - Ponadto owoce jagodowe i pestkowe są surowcem bardzo nietrwałym i krótko dostępnym (jedynie w sezonie ich zbioru). Nektary otrzymywane z ww.  owoców stanowią alternatywny sposób ich spożywania przez cały rok. W kategorii wyrobów przeznaczonych do picia nektary z owoców o wysokiej kwasowości oraz soki rozcieńczane wodą konkurują z napojami, które zawierają w swoim składzie wodę z  dodanymi aromatami, barwnikami i cukrami. Dlatego wyłączenie ich z opłaty przyczyniłoby się do zwiększenia ich atrakcyjności, a także pozytywnie wpłynęło na wykorzystanie krajowego potencjału produkcji owoców i warzyw oraz sytuację gospodarstw zajmujących się produkcją owoców - dodano.

Syrop/suplement diety na cenzurowanym

Podatek obejmie natomiast syropy, w których na pierwszym miejscu w wykazie składników znajduje się cukier lub syrop glukozowo-fruktozowy - jak wyjaśnione, które do wprowadzenia opłaty cukrowej były „zwykłymi” środkami spożywczymi, a po wprowadzeniu opłaty, po niewielkiej modyfikacji składu, wprowadzane są na rynek jako suplementy diety.

Projektodawca przypomina, że suplementy diety na podstawie art. 12b ust. 2 pkt 2 aktualnie obowiązującej ustawy o  zdrowiu publicznym wyłączone są z opłaty od środków spożywczych. I dodaje, że ta zmiana pozwoli na uszczelnienie przepisów.

 

Doprecyzowanie opłaty

Proponuje się też dodanie ust. 5a do art. 12 f ustawy,  w celu - jak zaznaczono - ujednolicenia sposobu określania ilości napojów w zależności od postaci, w jakiej ten napój występuje (płynna, półpłynna czy stała). Zaproponowano wprowadzenie zasady, że do obliczania opłaty od środków spożywczych przyjmuje się liczbę litrów bądź kilogramów napojów zaokrągloną w górę do części setnych.

Co więcej - z uwagi na wyodrębnienie napojów w postaci skoncentrowanej będących środkami spożywczymi przeznaczonymi do sporządzania napojów, zaproponowano odrębną dla tej grupy wysokość opłaty. - Dotychczasowe przepisy nie określają, czy opłata powinna być ustalana dla koncentratu, czy też dla produktu rozcieńczonego. Ustalanie opłaty dla produktu rozcieńczonego mogłoby powodować trudności związane z prawidłowym ustalaniem proporcji rozcieńczania. Biorąc pod uwagę maksymalną wysokość opłaty 1,20 zł za litr napoju, w przypadku objęcia opłatą koncentratów, opłata ta jest nieproporcjonalnie niska w stosunku do zawartości cukru w skoncentrowanym produkcie. Dyskryminuje to również podmioty dokonujące obrotu napojami gotowymi do spożycia w stosunku do podmiotów, które dokonują obrotu napojami w postaci skoncentrowanej, ponieważ wysokość opłaty za litr napoju wytworzonego z koncentratu jest wielokrotnie niższa od opłaty przewidzianej za litr napoju wyprodukowanego jako napój gotowy do bezpośredniego spożycia - czytamy w uzasadnieniu.

Zaproponowano więc, że opłata dla napojów w postaci skoncentrowanej wyniesie: 3,00 zł za litr (jeśli są płynne) i 3 zł na kilogram (jeśli są stałe).

- Wysokość opłaty ustalono biorąc pod uwagę średnią zawartość cukru w przeliczeniu na litr/kilogram wyrobu skoncentrowanego. Takie rozwiązanie ma na celu wspieranie uczciwej konkurencji i  zniwelowanie dysproporcji pomiędzy podmiotami dokonującymi obrotu napojami gotowymi do bezpośredniego spożycia, a podmiotami dokonującymi obrotu napojami w postaci skoncentrowanej - dodano.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.