Naczelny Sąd Administracyjny ogłosił wyrok w ważnej sprawie, którą zajmował się 23 lutego br. Dotyczyła ona opłaty cukrowej. Głównym przedmiotem działalności skarżącej spółki jest obrót szerokim asortymentem produktów spożywczych, w tym także napojów i syropów.
Spółka wystąpiła o interpretację indywidualną, wskazując we wniosku, że w składzie tych napojów znajduje się co najmniej jedna z substancji wymienionych w ustawie o zdrowiu publicznym, objętych co do zasady opłatą cukrową. Spółka wyjaśniła, że nabywa napoje zawierające w swoim składzie składniki pochodzenia naturalnego np. napoje, które w swoim składzie jako jeden ze składników zawierają sok owocowy zawierający w sobie fruktozę zawartą pierwotnie w soku wyciśniętym z owocu. Niemniej napój ten zawiera w sobie również cukry dodane do niego np. w postaci syropu glukozowo-fruktozowego. Spółka nabywa także gotowe do picia, napoje na bazie kawy, zawierające w swoim składzie cukier oraz kofeinę. Spółka miała wiele wątpliwości co do prawidłowego określenia wysokości opłaty od środków spożywczych. Jednak fiskus nie zgodził się ze spółką, że np. wysokość opłaty cukrowej można ustalić na postawie danych dotyczących zawartości substancji słodzących, kofeiny lub tauryny, zamieszczonych na etykiecie, z wyjątkiem substancji występujących w nich naturalnie, o czym informują producenci.
Ponieważ odpowiedzi organów skarbowych spółki nie usatysfakcjonowały, zaskarżyła ona interpretację do WSA w Poznaniu. Wyrokiem z 26 maja 2022 r. sąd ją jednak oddalił (sygn. akt I SA/Po 814/21).
Czytaj w LEX: Podatek cukrowy w praktyce >
Zobacz również:
Przepisy o opłatach małpkowych i cukrowych będą poprawione >>
NSA: Opłata cukrowa także od gratisowego napoju >>
Nawet zły przepis ma swoje konsekwencje
Sprawa trafiła do NSA. Na szczęście na jej rozpatrzenie spółka nie musiała długo czekać. NSA uchylił wyrok i interpretację (sygn. akt III FSK 1278/22). Sąd podkreślił, że przepisy o opłacie cukrowej są nieszczęśliwie zredagowane. Jednak mają one swoje konsekwencje. NSA obszernie uzasadnił wyrok i dla przedstawicieli branży zainteresowanych problemami z opłatą cukrową pisemne uzasadnienie tego wyroku będzie z pewnością wielką pomocą. Wskażmy na kilka istotnych ustaleń, jakie padły w ustnym uzasadnieniu.
NSA przypomniał, że opłacie od środków spożywczych podlega wprowadzenie na rynek krajowy napojów ujętych zgodnie z wyliczanką zawartą w art. 12 b ust. 1 ustawy, w składzie których znajduje się co najmniej jedna substancja, wskazana w przepisie z wyłączeniem substancji występujących w niej naturalnie. Napojem w rozumieniu przepisów ustawy są zarówno napoje przeznaczone do bezpośredniego spożycia, jak również napoje, syropy mające postać płynu, które na moment powstania obowiązku zapłaty opłaty przeznaczone są do bezpośredniego spożycia. Zdaniem NSA, tego stanu rzeczy nie zmienia art. 1 ust. 1a ustawy, który określa zasady ustalania i pobierania opłaty od napojów z dodatkiem substancji o właściwościach słodzących, o których mowa w art. 12a ust.1 pkt 1 oraz kofeiny lub tauryny w produkcie gotowym do spożycia.
Zobacz procedury w LEX:
Obowiązki podmiotów obowiązanych do opłacania opłaty od środków spożywczych >
Napoje, których wprowadzanie na rynek podlega opłacie od środków spożywczych >
- Nie można na jego podstawie przyjąć, że opłacie podlegają wyłącznie produkty gotowe do spożycia, ale że w produkcie gotowym do spożycia muszą być zawarte określone substancje. Tym samym za napój w świetle art. 12b ust. 1 ustawy należy uznać również środki spożywcze przeznaczone do przygotowania napojów do bezpośredniego spożycia dopiero po obróbce np. rozcieńczeniu lub połączeniu z innymi składnikami w dystrybutorze – uzasadniał sędzia Rudowski.
NSA wskazał, że tym napojem musi być ciecz, natomiast nie są nim inne produkty mające stałą konsystencję (np. kisiel czy budyń).
Sprawdź w LEX:
- Kiedy importer napoi zobowiązany jest uiścić opłatę cukrową? >
- Czy przedsiębiorca prowadzący sprzedaż słodzonych napoi poprzez platformy internetowe ma obowiązek odprowadzać podatek cukrowy? >
- Czy syropy zbyte jako element składowy zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlegają opłacie cukrowej? >
Etykieta nie wystarczy
- Zasadne jest stanowisko strony skarżącej, że przy wyliczaniu wysokości opłaty, zgodnie z art. 12f, substancje występujące naturalnie powinny zostać pominięte i opłata powinna zostać naliczona tylko od substancji, które nie występują naturalnie w napoju podlegającym opłacie a także że etykieta nie powinna być traktowana jako jedyne źródło danych służących do wyliczenia opłaty również dla napojów, bowiem nie ma na niej wystarczających danych aby ocenić czy dana substancja występuje naturalnie w napoju czy też nie – uzasadniał sędzia Rudowski.
NSA stwierdził, że podziela stanowisko wyrażone w wyroku z 22 listopada 2022 r. (sygn. akt III FSK 934/22), zgodnie z którym cukry występujące w napojach naturalnie nie są objęte opłatą od środków spożywczych, a w efekcie ich ilość (zawartość) nie może wpływać na wysokość tej opłaty.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązki podmiotów obowiązanych do opłacania opłaty od środków spożywczych >
Nie można rozszerzać obowiązku daninowego
- Błędne jest ustalenie podstawy opodatkowania opłata od środków spożywczych wyłącznie na podstawie art. 12 f ust.1 ustawy w oderwaniu od zakresu przedmiotowego tej daniny wynikającego z art. 12a w związku z art. 12b ust. 1. Ustawodawca dokonał wyraźnego wyłączenia z przedmiotu opodatkowania cukrów występujących naturalnie. Skoro już zdecydował o wyłączeniu z zakresu opodatkowania opłatą od środków spożywczych cukrów występujących w napojach naturalnie to art. 12 ust. 1 nie może stanowić podstawy rozszerzenia obowiązku daninowego o tę kategorię środków – uzasadniał sędzia Rudowski.
Zobacz procedurę w LEX: Podmioty obowiązane do zapłaty opłaty od środków spożywczych >
Zdaniem NSA taki wniosek wypływa nie tylko z wykładni literalnej art. 12 a ust. 1 oraz art. 12b ust.1 ale także z systemowej i celowościowej. Sąd podkreślił, że przez substancje występujące naturalnie rozumie się, substancje, które nie zostały dodane do produktów natomiast znajdują się w składzie zgodnie z jego charakterystyką np. cukry występujące w owocach w odniesieniu do soków lub kofeina zawarta w naparze z kawy. Zdaniem NSA, każda substancja występująca w napoju naturalnie nie podlega opodatkowaniu, przy czym w przypadku występowania w 100 proc. powoduje, że wyrób nie jest napojem i nie jest przedmiotem opodatkowania w ogóle.
- W ocenie NSA przedmiotu opodatkowania nie można ustalać na podstawie przepisu określającego podstawę opodatkowania, której to podstawy ustawodawca konstytucyjny nie wymienił w art. 217 wśród podstawowych elementów konstrukcyjnych podatku – podkreślał sędzia Rudowski.
Sprawdź w LEX:
- Czy podlega opłacie cukrowej sprzedaż napojów przez zamawiającego, wyprodukowanych przez podwykonawcę? >
- Czy podatek cukrowy należy naliczać od próbek wydanych za darmo? >
- Czy spółka prowadząca zarówno sprzedaż hurtową jak i detaliczną ma obowiązek naliczania i odprowadzania opłaty cukrowej oraz opłaty od małpek? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
