NSA rozpoczął rozpoznawanie spraw dotyczących tzw. opłaty cukrowej. Pierwszą z nich rozpoznał we wtorek 22 listopada br. Przypomnijmy, że ustawą z 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów ustawodawca do ustawy o zdrowiu publicznym wprowadził nową daninę - opłatę od środków spożywczych.

Istotę sporu pomiędzy spółką a organem podatkowym stanowiło ustalenie, czy nieodpłatne wydanie napojów podlegających opłacie od środków spożywczych, ściśle uzależnione od spełnienia określonych warunków przez kontrahenta spółki, rodzi obowiązek zapłaty tej opłaty.

Więcej w LEX: Podatek cukrowy w praktyce >>>

Sprawdź w LEX: Czy syrop zarejestrowany jako suplement diety podlega opłacie cukrowej? >>>

W grudniu 2020 r. spółka złożyła do ministra zdrowia wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej przepisów ustawy o zdrowiu publicznym w zakresie opłaty od środków spożywczych (opłaty cukrowej). Jednak od 16 kwietnia 2021 r. organem właściwym w sprawie wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych przepisów dotyczących tej opłaty stał się dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Z tej przyczyny wniosek został przekazany przez ministra zdrowia do rozpatrzenia dyrektorowi KIS.

Spółka wskazała, że dokonuje sprzedaży napojów, która to sprzedaż z uwagi na cechy napojów i status kontrahenta zasadniczo podlega opłacie od środków spożywczych. Zaznaczyła jednak, że prowadzi również szereg działań promocyjno-reklamowych, w ramach, których wydaje napoje także nieodpłatnie. Niektóre z wydań następują w następstwie spełnienia przez kontrahentów określonych warunków (np. osiągnięcia wymaganego poziomu obrotów w relacjach ze spółką, zakupu określonej liczby napojów w ramach akcji typu: "Kup 10 dostaniesz 1 gratis". Spółka wniosła o potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska, że nieodpłatne wydanie napojów w związku ze spełnieniem przez kontrahenta określonych warunków nie podlega opłacie. 

Dyrektor KIS uznał, że z uwagi na fakt, iż nieodpłatne wydanie napojów wiąże się z koniecznością określonego zachowania kontrahenta, nie sposób zakwalifikować go jako rzeczywiście nieodpłatne. Organ podkreślił, że przekazanie napojów jest bezpośrednio związane ze sprzedażą określoną w umowie między kontrahentem a spółką, co skutkuje tym, że otrzymany dodatkowy produkt zaniża cenę jednostkową wszystkich sprzedanych napojów.

Zobacz również: Przepisy o opłatach małpkowych i cukrowych będą poprawione >>

WSA po stronie fiskusa

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 27 stycznia 2022 r. oddalił skargę spółki (sygn. akt V SA/Wa 4316/21). Stwierdził, co szczególnie istotne w realiach sprawy, że przez wprowadzenie na rynek krajowy napojów, rozumie się, w myśl art. 12a ust. 2 ustawy, sprzedaż napojów przez podmioty obowiązane do zapłaty opłaty.

Ustawa o zdrowiu publicznym definiuje pojęcie wprowadzenia na rynek krajowy, z którym związane jest powstanie obowiązku zapłaty opłaty oraz wskazuje podmioty zobowiązane do jej zapłaty. Na gruncie ustawy pojęcie sprzedaży nie zostało natomiast zdefiniowane. Ustawa w tym zakresie odsyła także do definicji zawartych w innych aktach prawnych.

Ustawa o zdrowiu publicznym nie zawiera również definicji nieodpłatnego wydania. Aby dokonać wykładni tego terminu, należy odwołać się do reguł wykładni językowej i do słownikowego znaczenia poszczególnych wyrazów. Nieodpłatny to zatem niewymagający opłaty. Zatem istotnym elementem nieodpłatności jest brak opłaty lub jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego, w tym również oczekiwania określonego zachowania.

Sprawdź też: Napoje, których wprowadzanie na rynek podlega opłacie od środków spożywczych - Procedura pozwala ustalić, czy dany wprowadzany na rynek napój podlega opłacie od środków spożywczych >

 


Zdaniem WSA, nie można zgodzić się ze spółką, że dokonywane przez nią nieodpłatne wydania w związku ze spełnieniem przez kontrahentów określonych kryteriów nie mogą zostać uznane za sprzedaż w rozumieniu przepisów o opłacie cukrowej opisanej w ustawie o zdrowiu publicznym. Pierwotne nabycie określonej ilości napojów lub osiągnięcie wymaganego poziomu obrotów, zgodnie z łączącą strony umową, warunkuje bowiem wydanie określonej ilości tego samego rodzaju towaru (napojów). Istnieje bowiem zależność pomiędzy wydaniem przez napojów a oczekiwaniem określonego posiadającego ekwiwalent ekonomiczny działania/zachowania kontrahenta, na rzecz którego to wydanie następuje.

Czytaj w LEX: Opłata od środków spożywczych (opłata cukrowa) - wybrane zagadnienia prawne >>>

 

NSA: To jedna czynność skutkująca obniżeniem ceny towaru

Skarga spółki na wyrok WSA nie czekała długo na rozpoznanie. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał ją 22 listopada br., uznając ją za niezasadną (sygn. akt III FSK 811/22). - NSA nie podziela stanowiska spółki, według której w opisywanych realiach stanu faktycznego doszło do nieodpłatnego przekazania towarów, które nie podlega opłacie cukrowej, aprobując zarazem w całej rozciągłości ostateczny pogląd zaprezentowany w tej sprawie przez sąd pierwszej instancji – stwierdził sędzia sprawozdawca.

 

 

NSA wskazał, że najistotniejsze znaczenie ma tu art. 12a i jego poszczególne jednostki redakcyjne. NSA zauważył, że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia sprzedaży ani nie wskazał sposobu rozumienia tego pojęci ani też co może mieścić się w pojęciu nieodpłatnej dostawy towarów.

- Nieodpłatna dostawa towarów oznacza przeniesienie własności towarów nieobarczone żadnymi dodatkowymi warunkami, które kojarzone są z jakąkolwiek formą ekwiwalentności, w tym brakiem jakiegokolwiek zachowania po stronie nabywcy rodzącego po jego stronie skutek finansowy – uzasadniał sędzia sprawozdawca.

NSA wskazał, że sprzedaż należy z kolei rozumieć jako wydawanie towaru po określonej cenie. I ta cena niekoniecznie może mieć formę pieniężną. - Nie ulega wątpliwości, że sprzedaż wiąże się z przeniesieniem własności i uzyskaniem przez sprzedającego jakiegoś ekwiwalentu, który niekoniecznie odpowiadać musi wartości przedmiotu sprzedaży. Ekwiwalent nie zawsze musi być wyrażony w pieniądzu, może polegać na świadczeniu innego rodzaju, w tym związany może być z bonusami powiązanymi z rozliczeniem finansowym innych zakupów – podkreślał sędzia sprawozdawca.

W ocenie NSA, mamy w tym przypadku do czynienia z jedną czynnością, skutkującą obniżeniem ceny całości dostarczonego towaru.

 Sąd podkreślił, że nietrudno sobie wyobrazić co działoby się, gdyby przyjął stanowisko strony skarżącej. Mogłoby dojść wówczas do nadużywania takiej formuły sprzedaży, bo gratis mógłby wynosić nie tylko 10 plus 1, ale też np. jeden plus jeden, czy jeden plus dwa, co prowadziłoby do obchodzenia obowiązku uiszczania opłaty cukrowej, która w określonym celu została wprowadzona.