Pakiet Slim VAT 3, czyli nowelizacja ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw wprowadza zmiany także w ustawie o PIT, w tym m.in. preferencję oczekiwaną przez inwestorów indywidualnych, która będzie obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.
Jak wskazuje Jakub Sobieski, aplikant radcowski, starszy konsultant w ALTO, nowe zasady opodatkowania będą korzystne dla inwestorów indywidualnych lokujących środki w funduszach kapitałowych.
- Przepisy umożliwią rozliczenie dochodu lub straty z inwestycji w fundusz z dochodem lub stratą z innych inwestycji, np. w akcje, co w skali całego roku może zmniejszyć wysokość podatku do zapłaty. Aktualnie przepisy nie dają inwestorom takiej możliwości, ponieważ dochody z inwestycji w fundusze kapitałowe są opodatkowane podatkiem zryczałtowanym. Co ważne, nowe zasady opodatkowania będą dotyczyły również dochodów z umów ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Są to oferowane przez zakłady ubezpieczeń produkty o charakterze ochronno-inwestycyjnym, a dochody z nich podlegają opodatkowaniu na tych samych zasadach co fundusze kapitałowe - mówi Jakub Sobieski.
Zobacz omówienie najważniejszych zmian wprowadzanych przez SLIM VAT 3 - szkolenie online w LEX >
Duża zmiana dla inwestorów
Obecnie podatek od sprzedaży akcji rozliczają sami inwestorzy na zasadach ogólnych (art. 30b ustawy o PIT). Podatek od zbycia lub umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach czy certyfikatów inwestycyjnych rozliczany jest ryczałtowo (art. 30a ustawy o PIT). Polski fundusz jako płatnik sam pobiera podatek i wpłaca do urzędu skarbowego. W przypadku inwestycji w zagraniczne fundusze inwestor musi rozliczyć podatek.
To oznacza, że obecnie nie ma możliwości kompensowania zysków ze sprzedaży akcji ze stratami ze sprzedaży jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych i odwrotnie.
Sprawdź również książkę: PIT. Komentarz 2023 [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook >>
Od 2024 r. do art. 30b zostają dodane dochody z uczestnictwa w funduszach kapitałowych.
Art. 30b ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Od dochodów uzyskanych:
- z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających,
- z odpłatnego zbycia udziałów (akcji),
- z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni,
- z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny,
- z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych
– podatek dochodowy wynosi 19 proc. uzyskanego dochodu.
Zmiana umożliwi rozliczania:
- strat z tytułu umorzenia jednostek funduszu z dochodami ze zbycia akcji,
- strat ze zbycia akcji z dochodami z umorzenia jednostek funduszu,
- strat z tytułu umorzenia jednostek funduszu z dochodami z umorzenia innych jednostek funduszy kapitałowych.
Nowelizacja umożliwia też odliczenie niewykorzystanej w danym roku straty w kolejnych pięciu latach podatkowych.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 9 ust. 6, przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat:
- z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce, udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych na rynku regulowanym w ramach krótkiej sprzedaży;
- z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych;
- z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych;
- z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny;
- z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych.
Samodzielne rozliczenie
Konsekwencją tych zmian będzie konieczność samodzielnego wykazania przez podatnika dochodów i strat z funduszy kapitałowych. Inwestor będzie samodzielnie rozliczał się na formularzu PIT-38. Oznacza to również, że od stycznia 2024 r. instytucja finansowa wypłacająca świadczenie nie będzie już zobowiązana do poboru zryczałtowanego podatku.
PIT 2023: przewodnik po zmianach - zobacz w LEX >
- Nowe zasady opodatkowania oznaczają jednocześnie dodatkowe obowiązki dla instytucji finansowych, zarówno dla funduszy i zarządzających nimi TFI, jak i dla zakładów ubezpieczeń. Wypłaty związane z umorzeniem tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych będą wiązały się bowiem z obowiązkiem wystawienia na rzecz klientów informacji PIT-8C, w których wykazane zostaną dane dotyczące przychodów i kosztów z inwestycji. Stosowane dotychczas systemy operacyjne wykorzystywane na potrzeby pobierania podatku muszą zostać zmodyfikowane w ten sposób, żeby generowały dane niezbędne do wykazania w informacji podatkowej dla klienta – mówi Jakub Sobieski.
Piotr Zaremba, doradca podatkowy współpracujący z Kancelarią Paczuski Taudul, w opinii dla Prawo.pl zwraca z kolei uwagę, że ta zmiana wymaga przeprowadzenia kampanii informacyjnej.
Czytaj więcej: Nowe zasady opodatkowania inwestycji w fundusze kapitałowe >>
- Istnieje realne ryzyko, że wiele osób zostanie zaskoczonych po zakończeniu 2024 r. faktem konieczności rozliczenia dochodów z inwestycji w fundusze kapitałowe i zapłaty podatku w zeznaniu rocznym. Może to być szczególnie bolesne zaskoczenie dla tych inwestorów, którzy z przyzwyczajenia wcześniej spożytkują wszystkie środki uzyskane od funduszy, zakładając że podobnie jak w poprzednich lata otrzymali kwotę netto po potrąceniu podatku - ostrzega Piotr Zaremba.
Czytaj też w LEX: Od 1 lipca wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
