Wątpliwość spółki budziła kwestia, czy przychody należne spółce z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie przez spółkę zastawu rejestrowego na będących własnością spółki udziałach spółki zależnej powinny być zaliczane do zysków kapitałowych. W związku z tym spółka wystąpiła z wnioskiem o interpretację indywidualną.
We wniosku spółka wskazała, że jej podstawowym przedmiotem działalności jest działalność inwestycyjna, a więc posiadanie udziałów/akcji w innych podmiotach i uzyskiwanie przychodów z tym związanych (dywidendy, przychody ze zbycia czy świadczenie usług na rzecz tych podmiotów).
Zobacz procedurę w LEX: Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego >
Zdaniem podatnika to zyski kapitałowe
W ocenie spółki, wynagrodzenie za ustanowienie zastawu rejestrowego kwalifikowane być powinno jako inne przychody z udziałów czyli zyski kapitałowe. Spółka ustanawiając zastaw rejestrowy otrzymuje bowiem faktyczne przysporzenie w bezpośrednim związku z posiadanymi przez spółkę udziałami w spółce zależnej. Jeśli więc zbycie udziałów klasyfikowane jest jako zyski kapitałowe, to również wynagrodzenie za obciążenie składnika majątku będącego udziałami należałoby - zdaniem spółki - do takiego źródła zaliczyć. Innymi słowy, spółka nie osiągnęłaby tego przychodu, gdyby nie udziały spółki zależnej.
Czytaj w LEX: Notarialne zabezpieczenia umów w obrocie gospodarczym >
Sama redakcja katalogu zysków kapitałowych (art. 7b ustawy o CIT) potwierdza zajęte przez spółkę stanowisko. Wskazuje na to analiza poszczególnych kategorii przychodów w nim ujętych i użycie sformułowań typu „w tym” które w kontekście analizowanego przepisu należy rozumieć jako wyszczególnienie określonych kategorii przychodów (w tym innych przychodów z udziałów).
Zobacz procedurę w LEX: Przychody zaliczane do przychodów z zysków kapitałowych >
Zobacz również: Zmiany w prawie dokładają obowiązków księgowym >>
Fiskus ma inne zdanie
Zdaniem fiskusa, takie wynagrodzenie to przychody z tzw. innych źródeł (de facto działalność operacyjna). Katalog przychodów zaliczanych do źródła zyski kapitałowe ma charakter zamknięty, a analiza poszczególnych kategorii przychodów w nim ujętych nie pozwala na przyporządkowanie przychodu z tytułu analizowanego wynagrodzenia do jakiegokolwiek z nich.
W ocenie fiskusa, wolą ustawodawcy przy definiowaniu innych przychodów z udziałów w katalogu zysków kapitałowych i posługiwaniu się w tym zakresie sformułowaniami typu „w tym” było jedynie wskazanie na zawieranie się tego, co po nich następuje, w granicach znaczeniowych wcześniej wymienionych kategorii przychodów.
Czytaj w LEX: Zyski kapitałowe u podatników CIT >
Fiskus twierdzi, że otrzymane przez spółkę wynagrodzenie za obciążenie składnika majątku w rzeczywistości nie generuje przychodów z tytułu posiadanych udziałów w spółce zależnej ale stanowi przychód za usługę ustanowienia zabezpieczenia, jakim jest zastaw rejestrowy na udziałach takiej spółki.
Zobacz procedurę w LEX: Ustanowienie zastawu rejestrowego na udziałach w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością >
Wobec tego, okoliczność posiadania udziałów spółki zależnej, poniesienia w przeszłości kosztów na ich nabycie, możliwość rozporządzania tymi udziałami (tutaj: ustanowienia przez spółkę zastawu rejestrowego) nie przesądza o tym, że przychody z tytułu świadczenia usług zabezpieczenia/obciążenia udziałów w spółce, której spółka jest właścicielem stanowią przychody z zysków kapitałowych.
Zobacz procedurę w LEX: Ustanowienie zastawu zwykłego na udziałach w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością >
Fiskus podkreślił, że konieczność rozdzielenia źródeł przychodów na przychody operacyjne i zyski kapitałowe nie ma zastosowania jedynie do określonych podmiotów zajmujący się działalnością finansową (co do zasady ubezpieczyciele, banki i inne instytucje finansowe). W przypadku takich podmiotów kategorie przychodów ze źródła zyski kapitałowe stanową podstawowy rodzaj działalności, tj. przychód z tzw. innych źródeł. Spółka prowadzi działalność inwestycyjna i nie kwalifikuje się do żadnej z kategorii ww. podmiotów.
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Forma zgody spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na ustanowienie zastawu rejestrowego na udziałach tej spółki >
Nielogiczna argumentacja organu podatkowego
W naszej ocenie, wykładnia prezentowana przez organ podatkowy jest nielogiczna, a sam katalog zysków kapitałowych niespójny. Warto zwrócić uwagę, że przyczyną uzyskania przez spółkę przychodu jest fakt posiadania udziałów w spółce zależnej. Innymi słowy, to właśnie udziały w spółce zależnej i fakt bycia ich właścicielem, poniesienia w przeszłości kosztu na ich nabycie, mają przynieść spółce przychód w postaci wynagrodzenia. Stosując wykładnię fiskusa, podatnik rozpozna/odliczy koszty – wydatek na udziały – w ramach źródła zyski kapitałowe, a przychody uzyskiwane dzięki tym udziałów, z tytułu zastawu w zyskach innych niż kapitałowe. Dojdzie do sytuacji gdy koszty i przychody tej samej działalności będą w różnych kategoriach. Bez zmian doprecyzowujących katalog zysków kapitałowych skuteczne zakwestionowanie podejścia fiskusa w tym zakresie będzie jednak w praktyce trudne do zrealizowania.
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 16 grudnia 2020 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.372.2020.2.MK
Dominika Ksepko, doradca podatkowy i starszy konsultant w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
