Sprawa dotyczyła spółki holdingowej (spółka A) należącej do grupy, w której planowana jest reorganizacja struktury kapitałowej. W związku z nią miałoby dojść do sytuacji, zgodnie z którą spółka B (zależna) przejmie spółkę C (dominującą). Konsekwencją będzie przy tym fakt, że spółka A zostanie bezpośrednim wspólnikiem spółki B w związku z przydzieleniem istniejących lub nowo utworzonych udziałów. Spółka wskazała przy tym, że planowany proces połączenia poprzedzony transakcją udziałów ma swoje uzasadnienie ekonomiczne, co potwierdziła również wydana 16 lipca 2024 r. opinia zabezpieczająca (sygn. DKP16.8082.1.2023). Wskazano w niej również, że nie zostały spełnione przesłanki do zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. 

Czytaj też w LEX: Kondej Mikołaj, Wicher Mateusz, Wymiana udziałów po 1.01.2022 r.> 

Pytanie o skutki podatkowe

Spółka wystąpiła z pytaniem, czy w związku z opisanym połączeniem odwrotnym uzyska przychód podlegający opodatkowaniu CIT w zakresie już istniejących udziałów przydzielonych do spółki A jako wspólnikowi spółki przejmowanej, a także w kwestii nowo utworzonych udziałów. W obu przypadkach spółka stanęła na stanowisku, że przychodu nie uzyska. Powołała się przy tym na przepisy Dyrektywy 2009/133/WE, stwierdzając, że powinna mieć ona zastosowanie również w przypadku połączeń odwrotnych, co za tym idzie - jej zdaniem - również dla takich połączeń zastosowanie powinny znajdować ogólne zasady nieopodatkowania połączeń, jakie z niej wynikają. Wskazano również na brak ograniczenia zwolnienia wyłącznie do pierwszej reorganizacji, jak i na zasadę, zgodnie z którą reorganizacje powinny być neutralne podatkowo w sytuacji, w której nie mają one charakteru unikania lub uchylania się od opodatkowania.

Z takim stanowiskiem nie zgodził się dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (interpretacja indywidualna z 13 grudnia 2024 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.571.2024.1.JF), wskazał on, że zgodnie z opisem stanu faktycznego pierwsze objęcie udziałów miało miejsce w 2019 r. i dotyczyło jedynie części udziałów spółki dominującej. Pozostałe udziały natomiast zostały nabyte na podstawie umowy sprzedaży w 2023 r. W związku z tym w sprawie, zdaniem organu, powinien znaleźć zastosowanie przepis art. 12 ust. 1 pkt 8ba ustawy o CIT, ponieważ nie zostanie spełniona przesłanka z art. 12 ust. 4 pkt 12 lit. a tej ustawy. W związku z brakiem przepisów przejściowych, wymogi wynikające z art. 12 ust. 4 pkt 12 lit. a powinny mieć zastosowanie również w przypadku reorganizacji wieloetapowych, w których pierwsze zdarzenia miały miejsce przed 1 stycznia 2022 roku, ale ostateczny efekt już po tej dacie. W związku z tym, zdaniem organu, spółka uzyska przychód.

Zobacz również: TSUE zajmie się podatkowymi skutkami restrukturyzacji >>

Czytaj też w LEX: Koralewski Michał, Podział spółki przez wydzielenie> 

Dyrektywa nie limituje restrukturyzacji

WSA w Warszawie (wyrok z 5 czerwca 2025 r., sygn. III SA/Wa 513/25) uznał rozróżnianie kolejnych restrukturyzacji za niezgodne z przepisami unijnymi. Dyrektywa 2009/133/WE nie zawiera bowiem ograniczenia co do liczby neutralnych podatkowo reorganizacji. Zdaniem sądu wykładnia, zgodnie z którą zwolnieniu miałaby podlegać wyłącznie pierwsza dokonana restrukturyzacja, jest sprzeczna z wykładnią systemową oraz celowościową. Co za tym idzie, zdaniem sądu, kolejne restrukturyzacje również będą mogły nie podlegać opodatkowaniu.

Sławomir Buszko, partner ID Advisory, doradca podatkowy

 Polecamy też w LEX: Korcyl Mariusz, Wpływ czynnika dominacji przy łączeniu się grup spółek kapitałowych na zysk z przyznanych udziałów (akcji)

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.