22 lipca 2020 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie w sprawie połączonych wniosków Rady Gminy Świecie nad Osą oraz Rady Gminy Kobylnica dotyczących wejścia w życie przepisów z mocą wsteczną (sygn. akt K 4/19).
Wnioskodawcy wskazywali, że art. 17 pkt 2 ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw przewidywał wejście w życie z mocą wsteczną od dnia 1 stycznia 2018 r. zmienionych przepisów art. 3 pkt. 3 ustawy - Prawo budowlane, załącznika do tej ustawy oraz art. 2 pkt. 1 ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, których skutkiem jest zmniejszenie wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości od budowli elektrowni wiatrowych.
Trybunał orzekł, że art. 17 pkt 2 ustawy z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1276) w zakresie, w jakim wprowadził z mocą wsteczną art. 2 pkt 1 i 6 oraz art. 3 pkt 1 tej ustawy, jest niezgodny z wywodzoną z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasadą nieretroaktywności prawa (zasadą lex retro non agit). Wskazał jednocześnie, że przepis ten straci moc obowiązującą po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
Cena promocyjna: 103.2 zł
Cena regularna: 129 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 51.6 zł
Zmiany na niekorzyść samorządów
Kwestionowana nowelizacja zmieniła na niekorzyść dla jednostek samorządu terytorialnego przepisy prawa podatkowego. Wpłynęła na zakres opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Problemem okazała się definicja budowli i opodatkowanie elektrowni wiatrowych. Wcześniej podatek od nieruchomości miał być naliczany od całego urządzenia, nowelizacja wprowadziła jednak zasadę, że daninę płaci się tylko od części budowlanej elektrowni. Przepis zostały uchwalone w połowie 2018 roku, ale zmiany w zakresie opodatkowania weszły w życie 1 stycznia 2018 r. Wskazanie wstecznego wejścia w życie przepisów spowodowało, że gminy musiały oddawać podatnikom wcześniej pobrany podatek.
W ocenie wnioskodawców kwestionowana regulacja naruszała konstytucyjną zasadę niedziałania prawa wstecz. Podkreślali, że prawo dopuszcza wyjątki od tej zasady, lecz bezwzględnie niedopuszczalne jest stanowienie z mocą wsteczną prawa surowszego.
Zobacz również:
Wiatraki niczym górska kolejka >>
Gminy wystawione do wiatru idą do Trybunału >>
Zmiany w opodatkowaniu wiatraków >>
Zasada samodzielności samorządu terytorialnego priorytetem
Zdaniem wnioskodawców, kwestionowany przepis naruszał również wyrażoną w art. 167 Konstytucji zasadę samodzielności samorządu terytorialnego, której jednym z elementów składowych jest zasada samodzielności finansowej. Jej istotą jest zapewnienie jednostkom samorządu terytorialnego dochodów pozwalających na realizowanie zadań publicznych tym jednostkom przypisanych, pozostawienie im swobody kształtowania swoich wydatków oraz stworzenie odpowiednich gwarancji formalnych i proceduralnych w tym zakresie. Natomiast zmniejszenie wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości od budowli elektrowni wiatrowych pozbawiło gminy części zaplanowanych dochodów własnych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
