Z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej zwróciła się spółka prowadząca działalność w zakresie sprzedaży bonów uprawniających do skorzystania z pakietów (tzn. bonów umożliwiających nabycie usług edukacyjnych). Świadczone przez spółkę usługi są w szczególności skierowane do nauczycieli organizujących lekcje za pośrednictwem platformy internetowej administrowanej przez portal spółki. Nauczyciel może świadczyć usługi w formie niezarejestrowanej albo jednoosobowej działalności gospodarczej, na podstawie umowy cywilnoprawnej z uczniem lub jako osoba prawna.

Bony przypisane do konkretnych uczniów po procesie ich aktywacji

Oprócz nawiązywania współpracy z nauczycielami oferującymi usługi edukacyjne, spółka nie ingeruje w kształtowanie ofert edukacyjnych, nie ogranicza możliwości wyboru usług do świadczenia, nie narzuca programów edukacyjnych. Stwarza jedynie warunki techniczne, aby nauczyciel mógł świadczyć własne usługi edukacyjne. Poza tym nie dokonuje przekazania ani towarów ani usług w zamian za bon – do przekazania usług dochodzi w momencie, gdy uczeń wybierze ofertę nauczyciela, a nauczyciel potwierdzi, że może zrealizować usługi na rzecz ucznia w zamian za bon.

Bony mogą być wykorzystane na rzecz usług któregokolwiek nauczyciela, z którym spółka prowadzi współpracę. Są udostępniane klientom w formie elektronicznej na portalu internetowym, za pośrednictwem którego jest prowadzona ich sprzedaż. Spółka jest emitentem bonów (wprowadza bony po raz pierwszy do obrotu), a w momencie ich emisji nie posiada informacji, u którego nauczyciela oraz w odniesieniu do jakiej konkretnie usługi edukacyjnej będzie zrealizowany bon. Klient może, lecz nie musi być użytkownikiem (może być rodzicem), a bony mogą być swobodnie zbywane, sprzedawane z wyjątkami przewidzianymi regulaminem lub indywidualną umową z klientem.

Nauczyciele dostawcami usług

Dostawcami usług objętych bonami są wyłącznie nauczyciele, z którymi spółka rozlicza się w oparciu o zawarte umowy. Tym samym usługi są świadczone przez nauczycieli w ich imieniu własnym i na ich własny rachunek. Dopiero po zrealizowaniu przez nauczyciela usługi edukacyjnej bony są pobierane z konta użytkownika w odpowiedniej ilości. Każdy nauczyciel świadczy swoje usługi w przeliczeniu na godziny. Bony mogą być przeliczane na lekcje bez uwzględnienia godzin, ale to samo świadczenie u różnych nauczycieli może mieć różną wartość. Poza tym nauczyciele są jedynymi podmiotami ponoszącymi wobec użytkowników odpowiedzialność z tytułu świadczonych usług.

W momencie emisji bonu spółka nie posiada informacji, jaką stawką VAT będzie opodatkowana usługa edukacyjna. Niektórzy nauczyciele mają uprawnienia do skorzystania ze zwolnienia od VAT, z kolei niektóre podmioty gospodarcze, z którymi współpracuje spółka są czynnymi podatnikami VAT (jak podmiot, który zatrudnia nauczycieli i nie jest jednostką objętą systemem oświaty).

 


Opodatkowanie świadczenia usług w zamian za bon

Bon według ustawy o VAT to instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary (które mają zostać dostarczone) lub usługi (które mają zostać wykonane) lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji (w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu).

Rozróżnienie bonu jednego przeznaczenia od bonu różnego przeznaczenia związane jest z odmiennym traktowaniem tych bonów w świetle VAT. Istotą tego rozróżnienia jest to, czy w momencie emisji bonu dostępnych jest wystarczająco dużo informacji, aby stwierdzić miejsce opodatkowania oraz stawkę VAT. Jeżeli dane są możliwe do określenia w momencie emisji bonu, występuje bon jednego przeznaczenia. W pozostałych przypadkach, kiedy nie można ustalić miejsca opodatkowania bonu w momencie emisji lub nie jest znana kwota podatku VAT należnego (również gdy nie są znane obie te informacje), chodzi o bony różnego przeznaczenia.

Zdaniem dyrektora KIS, w sytuacji opisanej przez wnioskodawcę została spełniona ustawowa definicja bonu. W momencie emisji (wydawania) bonów będzie znane miejsce świadczenia usług, jednakże nie będzie znana kwota podatku należnego (z uwagi na możliwe zwolnienia z podatku). Skoro nie będzie znana wysokość VAT od dostarczanych (w zamian za bon) usług edukacyjnych, bony sprecyzował jako bony różnego przeznaczenia.

Spółka prowadzi działalność, w ramach której dokonuje transferu bonów różnego przeznaczenia. Po zakupie i aktywacji pojawia się obowiązek przyjęcia ich w postaci wynagrodzenia przez ściśle wskazanych klientom partnerów (nauczycieli) świadczących określone usługi edukacyjne. Ustawodawca stwierdził, że faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za bon różnego przeznaczenia przyjmowane przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem. Nie podlega opodatkowaniu podatkiem wcześniejszy transfer bonu różnego przeznaczenia. Przy korzystaniu z bonu różnego przeznaczenia podatek VAT będzie naliczany w chwili skorzystania z bonu, czyli podczas wymiany bonu na towary lub usługi (art. 8b ustawy).

Tym samym organ interpretujący jednoznacznie wskazał, że transfer bonów różnego nie podlega opodatkowaniu VAT, bowiem opodatkowaniu VAT podlega faktyczne świadczenie usług edukacyjnych, których te bony dotyczą, nie zaś dokonywany przez spółkę transfer tych bonów.

interpretacja dyrektora KIS z 15 lutego 2024 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.681.2023.2.LM

Czytaj również: Od kwietnia wyższy VAT na żywność, niższy u kosmetyczki >>