Wprowadzenie nowej matrycy stawek miało w założeniu wyeliminować wątpliwości w zakresie opodatkowania VAT niektórych towarów i usług. Zmiany miały dotknąć przede wszystkim opodatkowanie towarów podobnych np. ciastka, pieczywo, soki, przyprawy itd. Celem zmian miało być także odejście od PKWiU 2008 przy klasyfikacji towarów na rzecz Nomenklatury Scalonej. Nowelizacja przepisów miała także wprowadzić wiążące informacje stawkowe (WIS). Organy podatkowe wydawałyby decyzje potwierdzające prawidłowe zastosowanie danej stawki VAT.

 

Tomasz Kosieradzki, Radosław Piekarz, Anna Rynkowska

Sprawdź  

Sejm wstrzymuje prace

Punktem spornym okazało się wyższe opodatkowanie napojów. Soki oraz nektary owocowe i warzywne miałyby być nadal opodatkowane 5 proc. stawką VAT, ale napoje, w których zwykle większość stanowi woda - 23 proc. VAT-em. Opozycja chciała odrzucenia projektu w pierwszym czytaniu. Argumentowała, że zmiana zaszkodzi polskim rolnikom, sadownikom i przetwórcom. Po decyzji Marka Kuchcińskiego, marszałka Sejmu, projekt został całkowicie zdjęty z porządku obrad w połowie marca.

Zobacz w LEX: Matryca stawek VAT i Wiążąca Informacja Stawkowa - zmiany oczekiwane przez rynek >

- To była decyzja typowo polityczna. PIS zorientował się, że na zmianach stawek VAT może zbyt dużo stracić. Nie chciał też stawiać się w złym świetle – powiedział w na początku kwietnia Prawo.pl Janusz Cichoń, poseł PO, wiceprzewodniczący sejmowej komisji finansów publicznych. Na pytanie o dalsze losy projektu odpowiedział, że bardzo mało prawdopodobne jest, że Sejm wróci do prac na reformą stawek przed jesiennymi wyborami do parlamentu.

Teraz Kancelaria Sejmu poinformowała, że prace nad projektem nie są kontynuowane, a jeżeli zostanie podjęta decyzja o jego dalszym rozpatrywaniu, to powrót do projektu rozpocznie się od przegłosowania wniosku o jego odrzucenie w pierwszym czytaniu.

 

MF: Zmiany potrzebne, żeby uprościć regulacje

Przedstawiając projekt MF przekonywało, że wieloletnia praktyka stosowania PKWiU pokazała, że oparty na niej istniejący w Polsce system stawek podatku VAT w istocie jest rozbudowany i skomplikowany, co powoduje znaczne utrudnienia w prowadzeniu działalności gospodarczej – problemy z koniecznością dokonania przez podatnika prawidłowego przyporządkowania towaru lub usługi do odpowiedniego grupowania PKWiU, co jest związane ze stosowaniem właściwych stawek podatku. Na PKWiU opiera się również np. krajowy system odwróconego obciążenia (reverse charge), czy też system zryczałtowany dla rolników, również inne przepisy w zakresie VAT posługują się PKWiU – np. niektóre przepisy dotyczące obowiązku podatkowego, stawki 0% (jednostki pływające), procedury szczególnej dla dostaw dzieł sztuki, czy zwolnień z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących.

Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług – PKWiU 2008 – zgodnie z obecnym stanem prawnym – może być stosowana tylko do 31 grudnia 2019 r.

Obecny system jest nieefektywny i krytykowany za skomplikowanie oraz brak ochrony dla podatników w zakresie stosowania przez nich przepisów VAT opartych na PKWiU (brak wiążącej mocy opinii klasyfikacyjnych wydawanych przez Główny Urząd Statystyczny). Dlatego planowano zmianę sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT i odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz:

  • Nomenklatury scalonej (CN) ) w zakresie towarów, oraz
  • aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU 2015 w zakresie usług (CN dotyczy wyłącznie towarów).

Początkowo planowano, że nowe stawki dla podatku VAT na niektóre towary i usługi (e-booki, e-prasa) zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2019 r. Z tą datą miały też wejść w życie przepisy umożliwiające uzyskiwanie WIS przez podatników. Pozostałe przepisy miały obowiązywać 1 stycznia 2020 r.

Zobacz w LEX: Ceny transferowe 2019 >