Doradcy podatkowi w ramach działań zmierzających do wdrożenia kodeksu są pionierami wśród prawniczych zawodów zaufania publicznego. Aktualnie podobne działania podejmowane są jedynie przez branżę medyczną i rekrutacyjną. Jak dowiedziało się Prawo.pl, trwają już ostatnie prace nad projektem kodeksu postępowania. Dokument niedługo zostanie poddany konsultacjom społecznym – zarówno wśród ogółu doradców podatkowych, jak i organizacji społecznych i biznesowych.
Czytaj w LEX: Ochrona danych osobowych w biurze rachunkowym >
Prowadzenie prac nad kodeksem potwierdza prof. Adam Mariański, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych. - Kodeks pomoże doradcom podatkowym zorientować się, jakie obowiązki nakładają na niego przepisy, zwłaszcza na styku regulacji dotyczących m.in. ochrony tajemnicy zawodowej doradców i obowiązku raportowania schematów podatkowych - podkreśla prof. Mariański.
Czytaj w LEX: Sankcje administracyjne za naruszenie przepisów RODO >
Doprecyzowanie zasad ochrony danych jest konieczne
Jak ustaliliśmy, kodeks postępowania uszczegółowi i doprecyzuje postanowienia RODO w zakresie przetwarzania danych osobowych przez doradców podatkowych. W kodeksie postępowania znajdą się między innymi wytyczne w zakresie przeprowadzania oceny ryzyka przetwarzania danych osobowych w działalności doradcy podatkowego, zasad ochrony i zabezpieczania danych osobowych w pracy kancelarii. Uporządkowane mają być też kwestie dotyczące przekazywania danych osobowych. - Dzięki temu doradcy podatkowi, którzy zobowiążą się do przestrzegania kodeksu, otrzymają wskazówki i konkretne, przykładowe rozwiązania, które pomogą im w stosowaniu przepisów RODO i zapewnieniu bezpieczeństwa przetwarzanych danych osobowych – tłumaczy Bartosz Kubista, doradca podatkowy, członek Krajowej Rady Doradców Podatkowych, przewodniczący Komisji Informatyzacji i przewodniczący Komisji do spraw opracowania Kodeksu Postępowania Krajowej Izby Doradców Podatkowych w zakresie danych osobowych.
Będą specjalne instrukcje i wzory dokumentów
Kodeks będzie zawierał instrukcję w zakresie prowadzenia rejestru czynności przetwarzania danych, liczne przykłady i procedury oraz zgodne z RODO wzorce. Chodzi tu o przykładowe umowy powierzenia przetwarzania danych, upoważnienia do przetwarzania danych dla pracowników w ramach kancelarii doradcy podatkowego oraz zobowiązania do zachowania poufności. Doradcy podatkowi mają zyskać pewność, że ich wewnętrzne polityki w zakresie przetwarzania danych osobowych odpowiadają wymogom RODO.
Zobacz również:
RODO wyzwaniem dla doradców podatkowych i księgowych >>
RODO dotknie również doradców podatkowych >>
Małe zainteresowanie ochroną danych osobowych podatników >>
Ochrona danych musi być priorytetem
Kluczowym obszarem działalności każdego doradcy podatkowego jest ochrona tajemnicy jego klientów. Prof. dr hab. Jadwiga Glumińska-Pawlic, przewodnicząca Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego, kierownik katedry prawa finansowego Uniwersytetu Śląski ego w Katowicach podkreśla, że doradcy podatkowi są zobowiązani do podejmowania wszelkich starań w celu utrzymania tajemnicy zawodowej. Jednym z istotnych obszarów tajemnicy zawodowej doradcy podatkowego jest czuwanie na bezpieczeństwem danych osobowych klientów.
Zobacz również: Prof. Glumińska-Pawlic: Tajemnica zawodowa doradców podatkowych jest świętością >>
- Stąd kluczowe wydaje się opracowanie pewnych norm i standardów skierowanych do doradców podatkowych, które zapewniłyby najwyższy poziom bezpieczeństwa danych osobowych przetwarzanych przez doradców podatkowych – podkreśla Bartosz Kubista.
Sprawdź w LEX: Czy doradca podatkowy prowadzący biuro rachunkowe ma obowiązek posiadać adres elektroniczny? >
Kodeks postępowania w sprawie RODO
Zgodnie z RODO zrzeszenia i inne podmioty reprezentujące określone kategorie administratorów lub podmioty przetwarzające mogą opracowywać lub zmieniać kodeksy postępowania w sprawie ochrony danych osobowych (art. 40 RODO). Kodeks ma być dokumentem skierowanym do organizacji, grup zawodowych lub grup przedsiębiorców, którym zależy na utworzeniu wspólnego systemu i standardów danych osobowych.
Kodeksy postępowania pozostają zbliżone do norm ISO lub kodeksów dobrych praktyk, określając normy w zakresie przetwarzania danych osobowych. Stanowią zestaw wskazówek i wytycznych konkretyzujących przepisy RODO z uwzględnieniem specyfiki danej branży lub grupy.
Czytaj w LEX: Zatwierdzone kodeksy postępowania i certyfikacja >
Co istotne, kodeksy postępowania podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. W toku procedury certyfikacji Prezes UODO bada zgodność projektu kodeksu postępowania z postanowieniami RODO. Dzięki temu po jego zatwierdzeniu podmioty, które zdecydowały się do jego przestrzegania, uzyskują może nie pewność, ale duże prawdopodobieństwo, że wypełniając postanowienia kodeksu w sposób należyty przestrzegają zasad ochrony danych osobowych.
Kodeks oczekiwany przez doradców
Bartosz Kubista podkreśla, że dzięki temu, że kodeks postępowania jest opracowywany przez doradców podatkowych i dla doradców podatkowych, przewidziane w nim postanowienia będą odnosiły się wprost do specyfiki zawodu doradcy podatkowego. Wyjaśnia, że po przygotowaniu i zatwierdzeniu kodeksu zostanie on skierowany do wszystkich doradców podatkowych, niezależnie od tego, czy prowadzą kancelarie jednoosobowe, czy pracują w wielkich korporacjach prawniczych.
Czytaj w LEX: Kodeksy postępowań. Opracowanie i zatwierdzanie >
Przystąpienie do kodeksu postępowania i zobowiązanie się do jego przestrzegania będzie dobrowolne. - Niemniej jednak, ci spośród doradców podatkowych, którzy zdecydują się na jego przestrzeganie, będą mogli w łatwiejszy sposób wykazać przestrzeganie RODO. Skoro projekt kodeksu postępowania będzie podlegał zatwierdzeniu przez Prezesa UODO jako zgodnemu z wytycznymi RODO, to jego przestrzeganie będzie stanowiło silny argument przemawiający za uznaniem zgodności przetwarzania danych osobowych z prawem – podkreśla Kubista. Zwraca również uwagę, że po opracowaniu i zatwierdzeniu kodeksu postępowania jego obowiązywanie nie będzie iluzoryczne. W ramach lub przy Krajowej Radzie Doradców Podatkowych powołany zostanie organ monitorujący przestrzeganie postanowień kodeksu postępowania przez tych doradców, którzy zdecydują się na jego przyjęcie. Dzięki temu, przestrzeganie standardów przetwarzania danych osobowych przez doradców podatkowych będzie podlegało stałej weryfikacji i kontroli.
Kodeks to dobry pomysł
Joanna Stolarek, doradca podatkowy, certyfikowany Compliance Officer w kancelarii Ożóg Tomczykowski, inicjatywę stworzenia kodeksu postępowania ocenia pozytywnie. Ma nadzieję, że dokument będzie praktycznym narzędziem pozwalającym doradcom podatkowym bezpiecznie zarządzać danymi osobowymi ich klientów.
Sprawdź w LEX:
- Czy doradca podatkowy odpowiada za zaległości podatkowe podmiotów, które udzieliły mu pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji? >
- Czy spółki obsługiwane przez biuro rachunkowe korzystające z usług doradcy podatkowego, powinny sporządzać procedurę wewnętrzną dla potrzeb raportowania schematów podatkowych? >
- O ile pewnym standardem jest stosowanie w kancelariach doradztwa podatkowego zabezpieczeń organizacyjnych i technicznych (w szczególności zabezpieczenie komputerów, telefonów i pomieszczeń przed nieuprawnionym dostępem), o tyle „kwestie formalne” nadal budzą wiele wątpliwości – tłumaczy Joanna Stolarek. Podkreśla, że doradcy podatkowi często nie mają pewności, czy są procesorami czy administratorami posiadanych danych osobowych, jakie umowy (powierzenia czy udostępnienia) muszą zawierać ze swoimi klientami, czy powinni wykonać obowiązek informacyjny w stosunku do wszystkich osób, których dane posiadają, itp. – Wyobraźmy sobie dość standardową usługę w postaci przeglądu w obszarze PIT i ZUS, w trakcie której doradca otrzymuje od klienta listy płac jego pracowników. Niewątpliwie wielu doradców może mieć problem z ustaleniem, jakich formalności powinno w takim przypadku dopełnić – podkreśla ekspertka. Pyta również, co ze zgłaszaniem do szefa Krajowej Administracji Skarbowej schematów podatkowych, gdzie jednym z obowiązków doradcy podatkowego jest przekazanie szczegółowych informacji o osobach uczestniczących w schemacie lub takich, na które ten schemat może mieć wpływ? Wątpliwości można mnożyć.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
