Zgodnie z zasadą ogólną, podatnik może skorzystać z odliczenia VAT w wysokości 50 proc. podatku wykazanego w fakturze, ale także wynikającego z dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji wydawanych przez naczelnika urzędu celno-skarbowego. Odliczenie to dotyczy również kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów i usług oraz dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca. Ograniczenie kwoty odliczenia do 50 proc., zgodnie z decyzją wykonawczą Rady UE z dnia 17 grudnia 2013 r., jest efektem przyjętego uproszczenia, że tego typu pojazdy jak samochody osobowe, z uwagi na swoją konstrukcję, są wykorzystywane do celów mieszanych, tzn. nie tylko do celów działalności gospodarczej, ale również do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników (bez badania realnego wykorzystania tych pojazdów).
Rodzaje wydatków związanych z samochodami osobowymi, od których możliwe jest odliczenie podatku naliczonego:
- wydatki z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdów (np. zakup samochodu czy też części służących do wytworzenia samochodu, wpłata zaliczki na zakup samochodu),
- wydatki z tytułu nabycia lub importu części składowych do tych samochodów (np. zakup szyb, opon do samochodu, montaż instalacji gazowej),
- wydatki z tytułu użytkowania tych samochodów na podstawie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze (np. czynsz, raty lub inne płatności wynikające z takiej umowy),
- wydatki z tytułu nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego, gazu czy energii wykorzystywanych do napędu tych pojazdów,
- wydatki z tytułu naprawy czy konserwacji tych samochodów,
- wydatki z tytułu nabycia innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem samochodów (np. opłaty za parking, przejazd autostradą, płyn do spryskiwaczy, zakup gaśnicy samochodowej).
Ważne: Aby odliczyć VAT w wysokości 50 proc., w przypadku nabycia i eksploatacji samochodów osobowych, które są wykorzystywane do celów mieszanych, podatnik nie musi składać do urzędu skarbowego informacji o pojazdach samochodowych (VAT-26) ani prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu dla tych samochodów.
Odstępstwo od zasady ogólnej
Ustawodawca przewidział również odstępstwo od zasady 50 proc. odliczenia podatku i określił sytuacje, w których podatnik może skorzystać z pełnego, czyli 100 proc. odliczenia podatku.
Odliczenie to jest możliwe w przypadku wydatków związanych z samochodami osobowymi, które podatnik wykorzystuje wyłącznie do działalności gospodarczej. Samochody osobowe mogą być uznane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej, gdy spełnione zostaną następujące warunki:
- Sposób wykorzystywania samochodów osobowych przyjęty przez podatnika, zwłaszcza określony w zasadach ich używania, wyklucza ich użycie do celów prywatnych. Podatnik może ustalić takie zasady używania samochodów wprowadzając w firmie regulaminy, umowy, zarządzenia i podejmując dodatkowe działania zabezpieczające ich wykonanie. Oczywiście działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania dla jego celów samochodów. Wprowadzone zasady muszą pozwalać na obiektywne potwierdzenie, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości jego użytku do celów prywatnych podatnika ani jego pracowników. Warunki te nie będą spełnione w sytuacji, gdy podatnik wprowadzi regulamin używania samochodów, ale nie zapewni efektywnego nadzoru nad jego przestrzeganiem (tzn. nie będzie można zweryfikować, czy wprowadzony zakaz użytku prywatnego jest respektowany).
- Wykluczenie użytku prywatnego potwierdza ewidencja przebiegu pojazdu, którą podatnik prowadzi dla tych samochodów przez cały okres wykorzystywania ich wyłącznie dla celów działalności gospodarczej.
Co powinna zawierać ewidencja?
1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego,
2) dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji,
3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego – na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji,
4) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, który obejmuje:
- kolejny numer wpisu,
- datę i cel wyjazdu,
- opis trasy (skąd - dokąd),
- liczbę przejechanych kilometrów,
- imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem,
potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem,
5) liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.
Ważne: Wadliwie prowadzona ewidencja (np. zawierająca niepełne zapisy, sprzeczne zapisy, niezgodności dot. stanu licznika) może spowodować, że podatnikowi będzie przysługiwać tylko ograniczone prawo do odliczenia.
Kiedy prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu nie jest wymagane?
Dotyczy to samochodów osobowych przeznaczonych wyłącznie do:
- odprzedaży,
- sprzedaży - w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
- oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze
- jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów jest przedmiotem działalności podatnika.
Ważne: W przypadku, gdy podatnik choćby przejściowo wykorzysta samochód, który jest przeznaczony do odsprzedaży lub najmu, do innych celów nie znajduje zastosowanie zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.
W jakim terminie należy złożyć informację VAT-26?
W terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik poniósł pierwszy wydatek związany z tymi samochodami, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji JPK_V7.
Przez poniesienie pierwszego wydatku należy rozumieć:
- wpłatę zaliczki na poczet zakupu samochodu lub towaru/usługi do tego pojazdu, lub też nabycie samochodu lub towaru/usługi – w zależności od tego, która z tych sytuacji wystąpiła jako pierwsza;
- ubezpieczenie samochodu.
W przypadku importu samochodów pierwszy wydatek ma miejsce w dniu zapłaty należności celnych lub podatkowych (w zależności od tego, która należność uregulowana zostanie wcześniej).
Ważne: Podatnik powinien złożyć VAT-26 również, gdy nie zna jeszcze numeru rejestracyjnego samochodu ani daty nabycia (dotyczy sytuacji wpłat zaliczek).
Sprawdź również książkę: VAT. Komentarz 2025 >>
Jakie są skutki niezłożenia informacji w terminie? W takim przypadku prawo do pełnego odliczenia podatku będzie przysługiwało dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży informację VAT-26. Natomiast do tego czasu podatnik będzie mógł skorzystać z odliczenia w wysokości 50 proc. podatku.
System korekt podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu pojazdu
Korekta podatku dotyczy sytuacji, gdy podatnik nabył samochód osobowy:
- z pełnym prawem do odliczenia, w związku z przeznaczeniem go do wykorzystania wyłącznie w działalności gospodarczej, a następnie w okresie 60 miesięcy od nabycia zmienia jego przeznaczenie i wykorzystuje go również do innych celów niż działalność gospodarcza – występuje wówczas obowiązek zmniejszenia odliczonego podatku naliczonego, w odpowiedniej proporcji do pozostałego okresu korekty.
- z ograniczonym do 50% prawem do odliczenia, a następnie w okresie 60 miesięcy od nabycia dokonuje sprzedaży opodatkowanej samochodu lub przeznacza go do użytku wyłącznie w działalności gospodarczej – podatnikowi przysługuje wówczas prawo zwiększenia podatku do odliczenia, jednakże w odpowiedniej proporcji do pozostałego okresu korekty.
Powyższy system korekt dotyczy samochodów osobowych o wartości początkowej powyżej 15 tys. zł. Samochody o wartości do 15 tys. zł będą podlegały 12-miesięcznej korekcie.
Uwaga: Korekcie podlegają tylko wydatki z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdu.
Pozostałe wydatki, takie jak czynsz/raty z tytułu używania samochodu na podstawie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu nie podlegają korekcie, o której mowa powyżej. Odliczenie tych wydatków odbywa się bowiem na bieżąco, tzn. jest możliwość bieżącej weryfikacji sposobu wykorzystania i zmiany przeznaczenia samochodu (nie jak w przypadku zakupu na własność, gdzie odliczenie odbywa się „z góry”).
Gdzie znaleźć informacje?
Interpretacje indywidualne dotyczące odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem i użytkowaniem samochodów osobowych, zostały opublikowane na stronie internetowej wyszukiwarki EUREKA: https://eureka.mf.gov.pl/. Można się z nimi zapoznać nieodpłatnie, bez konieczności logowania.
Chcąc uzyskać informacje podatkowe dotyczące własnej sprawy, można skorzystać z infolinii Krajowej Administracji Skarbowej poprzez kontakt telefoniczny z konsultantami Krajowej Informacji Skarbowej oraz kanały komunikacji umożliwiające zadawanie pytań elektronicznych i czat z konsultantem (https://www.kis.gov.pl/zalatwianie-spraw/udzielanie-informacji).
W celu uzyskania interpretacji indywidualnej we własnej sprawie można złożyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej ORD-IN lub gdy sprawa dotyczy więcej zainteresowanych wniosek ORD-WS do dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
- listownie - ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała;
- przez Internet - za pomocą elektronicznej platformy usług administracji publicznej e-PUAP, wykorzystując adres skrytki Krajowej Informacji Skarbowej: /KIS/wnioski;
za pomocą portalu e-Urząd Skarbowy;
lub za pomocą systemu e-doręczeń na adres AE:PL-95202-60557-SAHRJ-25.
Potrzebne informacje dotyczące zasad składania wniosku, instrukcję wypełniania wniosku i formularze znajdują się na stronie: podatki.gov.pl.
Przydatny Kreator wniosku ORD-IN znajduje się na stronie: https://ord-in.podatki.gov.pl/
Jakie informacje w szczególności powinny znaleźć się w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego?
- jaki rodzaj działalności prowadzisz, czy wykonujesz czynności opodatkowane, zwolnione, inne,
- jakie wydatki ponosisz, co do których masz wątpliwości, czy przysługuje ci prawo do odliczenia,
- czy kupiłeś auto czy użytkujesz je na podstawie umów – wskaż jakich,
- jeśli nabyłeś auto – wskaż w jaki sposób, jakie dokumenty nabycia posiadasz,
- opisz, w jaki sposób będą użytkowane samochody i gdzie będą parkowane,
- opisz, jakie regulaminy, zarządzenia wprowadziłeś, i co z nich wynika,
- opisz, w jaki sposób kontrolujesz ich wykonanie.
Czytaj również: Jak złożyć wniosek o interpretację indywidualną
KIS: Jak rozliczyć najem prywatny prowadzony za pośrednictwem serwisów internetowych KIS wyjaśnia, jak rozliczyć sprzedaż nieruchomości przez małżonków i byłych małżonków
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.