Sejm kończy prace nad nowelizacją tzw. specustawy powodziową, w której przewidziano trzy rodzaje zasiłków:
- jednorazowy zasiłek powodziowy – do 2 tys. zł,
- jednorazowy zasiłek losowy – 1000 zł,
- dodatkowy zasiłek opiekuńczy - w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko.
Powstają jednak wątpliwości, czy osoby otrzymujące zasiłek będą musiały zapłacić podatek dochodowy. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że nie.
- Jeśli ustawa zostanie uchwalona w kształcie zawartym w tym druku sejmowym, to poszkodowani, którzy otrzymają jednorazowy zasiłek powodziowy, jednorazowy zasiłek losowy, dodatkowy zasiłek opiekuńczy, nie będą od tych świadczeń płacić podatku dochodowego od osób fizycznych. Świadczenia te mieszczą się bowiem w zakresie zwolnienia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. a specustawy powodziowej w już obowiązującym brzmieniu – wyjaśnia MF w odpowiedzi na pytanie Prawo.pl.
Czytaj również: Rozwiązania podatkowe dla powodzian to za mało >>
Lepsze byłoby zwolnienie wprost w nowelizacji
Jak wskazuje Agnieszka Fijałkowska-Wocial, doradca podatkowy w Kancelarii LTCA Zarzycki Niebudek Kubicz, mimo iż zwolnienie przewidziane w art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy powodziowej jest dość szerokie, to obejmuje wprost jedynie dochody otrzymane na usuwanie skutków powodzi.
- W konsekwencji powstaje pytanie, czy zwolnienie może objąć wszelkie świadczenia i pomoc związaną sensu largo z wystąpieniem powodzi. Należy bowiem zauważyć, że świadczenia takie jak zasiłek powodziowy, jednorazowy zasiłek losowy czy dodatkowy zasiłek opiekuńczy, choć są związane z wystąpieniem powodzi, to ich celem nie jest stricte usuwanie skutków powodzi. Zasiłek powodziowy ma na celu zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej poszkodowanych, zasiłek losowy służy wsparciu edukacyjnemu dzieci z terenów powodziowych natomiast zasiłek opiekuńczy jest przyznawany rodzicom w sytuacji zamknięcia z powodu powodzi żłobków, przedszkoli i szkół – mówi Agnieszka Fijałkowska-Wocial.
- Oczywiście można argumentować, że wspomniane świadczenia - czy to poprzez zabezpieczenie potrzeb bytowych, edukacyjnych, czy poprzez zapewnienie opieki nad dziećmi - przyczyniają się pośrednio do usuwania skutków powodzi. Wydaje się jednak, że bezpieczeństwo prawne wymagałoby wprost wskazania, że nie będzie obowiązku opodatkowania tego rodzaju pomocy. Tym bardziej, że w art. 30 ust. 1 pkt 2) ustawy powodziowej ustawodawca wprost wskazał jako zwolnione pewne rodzaje pomocy dla poszkodowanych, uznając że nie są one objęte art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. a – dodaje.
Zobacz w LEX: Wniosek o zasiłek powodziowy > >
Pytanie o darowizny od organizacji pożytku publicznego
Wątpliwości dotyczą też darowizn otrzymanych przez powodzian od organizacji pożytku publicznego. Problem polega na tym, że osoby otrzymujące darowizny o wartości ponad 5733 zł (limit dotyczący tzw. trzeciej grupy podatkowej) powinny co do zasady zapłacić podatek od spadków i darowizn. Jednak w przypadku darowizn dla powodzian obowiązują inne zasady i obdarowani mogą spać spokojnie, o ile spełnią ustawowe warunki.
- W przeciwieństwie do "zwykłych darowizn", nieodpłatne przysporzenia na rzecz osób poszkodowanych przez powódź są zwolnione z podatku od spadków i darowizn, jak również podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 30 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Warunkiem do zastosowania zwolnień jest przeznaczenie darowizn na usuwanie skutków powodzi, a i sama pomoc musi być przekazana do 31 grudnia następującego po roku, w którym wystąpiła powódź - mówi Michał Burzyński, doradca podatkowy, menadżer ds. podatków w Aldi.
Czytaj również w LEX: Pomoc społeczna dla powodzian > >
Pomocy dla kredytobiorców bez podatku
W nowelizacji specustawy powodziowej przewidziano natomiast wprost zwolnienie z podatku dla kredytobiorców. Chodzi o wsparcie dla kredytobiorców – powodzian, przekazywane przez Bank Gospodarstwa Krajowego z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań kredytobiorcy z tytułu kredytu mieszkaniowego. Pomoc będzie polegała na tym, że fundusz spłaci raty kredytu przez okres 12-tu miesięcy, bez względu na ich wysokość. Udzielone wsparcie nie będzie podlegało zwrotowi. Projekt przewiduje zwolnienia z opodatkowania PIT dochodu kredytobiorców z tytułu wsparcia finansowego przyznanego kredytobiorcy.
- Konsekwencją tej zmiany jest zmiana w art. 30 ust. 1 polega na dodaniu pkt 4, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodu kredytobiorców z tytułu wsparcia finansowego przyznanego kredytobiorcy, o którym mowa w dodawanym art. 26a - czytamy w uzasadnieniu projektu.
Przedsiębiorcy zapłacą podatek od odszkodowań
Zła wiadomość dotyczy natomiast odszkodowań, które powodzianie otrzymują od firm ubezpieczeniowych. Nie wszystkie są zwolnione z podatku.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c ustawy o PIT.
To oznacza, że zwolnione z PIT są tylko odszkodowania za szkody prywatne. Natomiast dla przedsiębiorców poszkodowanych w wyniku powodzi otrzymane od firmy ubezpieczeniowej odszkodowanie stanowi przychód z działalności gospodarczej.
Stosownie bowiem do art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o PIT przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. W przypadku odszkodowań za straty w środkach obrotowych (np. towarach handlowych) przychód powstaje w dacie jego otrzymania zgodnie z art. 14 ust. 1i ustawy o PIT.
Paweł Lewandowski, doradca biznesowy, zaznacza, że konieczne jest zwolnienie odszkodowań od podatku. - Opodatkowanie odszkodowań sprawia, że przedsiębiorcom zostaje mniej środków na usuwanie szkód i wznowienie działalności gospodarczej. Warto rozważyć więc wprowadzenie zwolnienia w specustawie powodziowej – mówi.
Zobacz również w LEX: Decyzja przyznająca zasiłek powodziowy > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.