Pytanie

Jak postępować w przypadku, gdy SKO wyznaczyło Wójta Gminy do rozpatrzenia wniosku Prezydenta Miasta o umorzenie jednej raty podatku od nieruchomości?
Czy miasto może umorzyć sobie (decyzją wyznaczonego Wójta) podatek, który jest jednocześnie jego wydatkiem i dochodem?
Jak przeprowadzić postępowanie?
Jakich dokumentów wymagać?

Odpowiedź

Jeśli uznać, że miasto jest jednocześnie podatnikiem i wierzycielem podatkowym, to nie ma wówczas przeszkód do uznania, że można umorzyć temu podatnikowi zaległość podatkową z tytułu raty na podatek od nieruchomości (stanowiący jednocześnie dochód tego podatnika).
Wnioskodawca powinien przedstawić i wykazać, że za umorzeniem przemawia albo jego ważny interes albo że umorzenie leży w interesie publicznym.

Uzasadnienie

W mojej ocenie sporne pozostaje, czy gmina może być podatnikiem podatku od nieruchomości względem posiadanych przez siebie nieruchomości położonych na jej terytorium. Powstaje wówczas "dziwna" sytuacja, w której podatnikiem (dłużnikiem podatkowym), beneficjentem podatku (wierzycielem podatku) oraz organem podatkowym byłby ten podmiot (tj. gmina). Poglądy w tej kwestii są podzielone, niemniej jednak w mojej ocenie gmina nie może być podatnikiem podatku od nieruchomości od swoich nieruchomości.
Uznając wszakże, że jest to możliwe (tzn. że gmina może być podatnikiem podatku od swoich nieruchomości), przysługują jej takie same prawa jak innym podatnikom, w tym m.in. prawo do złożenia wniosku o umorzenie zaległości z tytułu raty podatku.

Zgodnie z przepisem art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) - dalej o.p., organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Nie można zatem umorzyć raty podatku, można umorzyć zaległość z tytułu raty podatku.

W każdym razie jeśli uznać, że miasto jest jednocześnie podatnikiem i wierzycielem podatkowym, to nie ma wówczas przeszkód do uznania, że można umorzyć temu podatnikowi zaległość podatkową z tytułu raty na podatek od nieruchomości (stanowiący jednocześnie dochód tego podatnika).
Przesłanki umorzenia pozostają tutaj takie same, jak w przypadku każdego innego podatnika. Umorzenie jest możliwe, o ile podatnik wykaże, że za zastosowaniem tego środka przemawia jego ważny interes, bądź interes publiczny.

Przesłanki te nie muszą wystąpić łącznie, lecz wystarczające jest ziszczenie się chociażby jednej z nich. Jak stwierdził NSA w wyroku z 30 maja 2001 r., III SA 830/00: "Hipoteza wyprowadzonej z art. 67 § 1 ordynacji podatkowej normy prawnej brzmi: "w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym". Spójnik "lub" łączący zawarte w niej przesłanki oznacza, że na wniosek podatnika organ może umorzyć zaległości podatkowe lub odsetki za zwłokę w całości lub w części w trzech sytuacjach. Gdy przemawia za tym ważny interes podatnika, gdy przemawia za tym interes publiczny oraz gdy przemawiają za tym obie przesłanki łącznie".

Decyzja organu podatkowego w kwestii umorzenia zaległości podatkowej jest decyzją uznaniową. Uznanie administracyjne jest w tym przypadku ograniczone wskazanymi w przepisie art. 67a § 1 o.p., kierunkowymi dyrektywami wyboru, którymi są: "ważny interes podatnika" oraz "interes publiczny".
Wnioskodawca powinien zatem przedstawić i wykazać, że za umorzeniem przemawia albo jego ważny interes albo że umorzenie leży w interesie publicznym.