- Jestem ochroniarzem i podpisałem niedawno umowę o pracę z jedną z warszawskich szkół. Moje wątpliwości wzbudziła stawka wynagrodzenia, które mi zaproponowano, wynosiła niecałe 2200 zł, czyli była niższa od płacy minimalnej. Pracodawca tłumaczył, że to dlatego, że moją pensję do kwoty 2600 zł uzupełni dodatek stażowy - mówi Prawo.pl czytelnik.

 

Płaca minimalna to nie tylko wynagrodzenie zasadnicze

Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 1778), minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia 2020 r. wynosi 2600 zł. Mniej płacić pracodawcy już nie mogą. Szkopuł jednak w tym, że do wynagrodzenia minimalnego wchodzą także inne składniki. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 4 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 2177 ze zm.), do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych. Tyle przepis.

Sprawdź w LEX: Jak liczy się wysokość godziny nadliczbowej pracowników obsługi zatrudnionych w związku z podwyższeniem płacy minimalnej? >

 

W praktyce oznacza, że do minimalnego wynagrodzenia wchodzi:

  •  wynagrodzenie zasadnicze, które może być określane w stawce miesięcznej, godzinowej, akordowej lub jako wynagrodzenie prowizyjne;
  •  dodatki do wynagrodzenia zasadniczego: za pełnione funkcje czy np. warunki pracy;
  •  nagrody i premie zgodne z regulaminem, ale tylko wypłacane jako element wynagrodzenia, a nie wyróżnienia;
  •  wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy;
  •  dodatek wyrównawczy, który wypłacany jest za obniżenie płacy z powodu wypadku w pracy albo choroby zawodowej.

 

Nie uwzględnia się natomiast innych składników, czyli:

  • nagrody jubileuszowej;
  • odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy;
  • wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych;
  • dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.

 

A od 2020 r. także właśnie dodatku za staż pracy, pracodawca nie może więc argumentować, że to właśnie ten składnik wynagrodzenia będzie kluczowy dla osiągnięcia płacy minimalnej.

 

 

Problemy ze szkolnymi umowami

- Zgodnie z nowelizacją ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę od 1 stycznia 2020 dodatek za staż pracy nie jest uwzględniany przy ustalaniu minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 6 ust. 5 pkt. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). W związku z tym, opisany przypadek pracownika ochrony nie jest zgodny z przepisami i pracownik może domagać się wyrównania jego płacy zasadniczej, nawet jeżeli łącznie z dodatkiem za staż, zarabia więcej niż wynagrodzenie minimalne czyli 2600 zł brutto - powiedziała nam Katarzyna Sarek-Sadurska, radca prawny, partner, szef działu wynagrodzeń w kancelarii Raczkowski.
- Jeżeli chodzi o minimalne wynagrodzenie, ustawa operuje pojęciem wynagrodzenia osobowego, obejmującego różne składniki i to osiągnięcia poziomu 2600 zł ogółem we wszystkich z nich sprawia, że pracownik nie otrzymuje minimalnego wynagrodzenia - mówi Krzysztof Lisowski, prawnik specjalizujący się w prawie oświatowym - W przypadku pracowników szkół prowadzonych przez samorządy należy także sięgnąć do tabeli wynagrodzeń pracowników samorządowych - dodaje.

Sprawdź w LEX: Czy nadgodziny nauczyciela stażysty w szkole publicznej mogą być zaliczone do zwiększenia jego wynagrodzenia? >

 

Prościej jest z nauczycielami, składniki ich wynagrodzenia reguluje bowiem art. 30 Karty Nauczyciela, wskazuje on, że są nimi:

  • wynagrodzenie zasadnicze (stawki określa rozporządzenie, zależą przede wszystkim od stopnia awansu zawodowego);
  •  dodatki: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, w tym z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy, oraz za warunki pracy,
  • wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw;
  • nagrody i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

 

Ale i w przypadku nauczycieli, i innych pracowników, niektóre szkoły chcą zaoszczędzić, podpisując umowy cywilnoprawne. A to mocno problematyczne - nie tylko z uwagi na próbę omijania prawa pracy.

Sprawdź w LEX: Jak prawidłowo powinien być naliczony dodatek stażowy pracowników szkoły w świetle nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę? >

- Nie wydaje się, by szkoła – również prywatna – mogła być stroną takich umów, nie ma bowiem osobowości prawnej. Jeżeli dyrektor szkoły samorządowej podpisuje umowę zlecenia to powinien to robić z upoważnienia organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, np. wójta. Wątpliwości budzi również treść artykułu 10a Karty Nauczyciela, który miał ograniczyć możliwość zatrudniania nauczycieli na umowach śmieciowych, a potem jego treść złagodzono, przyjmując że zakaz dotyczy pedagogów prowadzących zajęcia bezpośrednio z uczniami lub wychowankami w wymiarze nie wyższym niż 4 godziny tygodniowo. Jest to o tyle absurdalne, że systemowo kłóci się z przepisami Kodeksu pracy, który nie pozwala wprowadzać unormowań mniej korzystnych niż zakładają jego przepisy - mówi Krzysztof Lisowski.

Czytaj w LEX: Wyłączenia dotyczące stosowania minimalnej stawki godzinowej zleceniobiorców >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.